Σύμφωνα με τις νέες εξαμηνιαίες προβλέψεις που δημοσιοποίησαν την Πέμπτη πέντε κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα της Γερμανίας, η γερμανική οικονομία αναμένεται να παρουσιάσει αρνητικό δείκτη ανάπτυξης, έστω και οριακά. Ειδικότερα, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί κατά 0,1% το τρέχον έτος. Αν αυτό επαληθευτεί, θα είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με αρνητική ανάπτυξη, κάτι που δεν έχει συμβεί εδώ και δύο δεκαετίες.
Οι προβλέψεις αυτές προέρχονται από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (DIW) στο Βερολίνο, το IfO από το Μόναχο, το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Οικονομίας (IfW) του Κιέλου, καθώς και τα Ινστιτούτα Λάιμπνιτς στο Έσσεν και στο Χάλε (RWI, IWH). Αυτές οι εκτιμήσεις θα αποτελέσουν τη βάση για την επικαιροποιημένη πρόβλεψη της γερμανικής κυβέρνησης, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα.
Αναμονές για ασθενή ανάκαμψη
Για τα έτη 2025 και 2026, οι ειδικοί προβλέπουν θετική ανάπτυξη, με τον ρυθμό να φτάνει το 0,8% και 1,3% αντίστοιχα. Αυτές οι εκτιμήσεις επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο οποίος έχει επισημάνει ότι η Γερμανία καταγράφει τους χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των μεγάλων βιομηχανικών χωρών.
Στις προηγούμενες προβλέψεις τους, τα κορυφαία ινστιτούτα είχαν αφήσει ελπίδες για αποφυγή της ύφεσης, προβλέποντας ανάπτυξη +0,1%. Ωστόσο, τώρα αναγκάζονται να αναθεωρήσουν τις εκτιμήσεις τους προς το χειρότερο. Η Ζεραλντίν Ντάνυ-Κνέντλικ του DIW επισημαίνει ότι εκτός από την ύφεση, η οικονομία επηρεάζεται από διαρθρωτικές αλλαγές, όπως η απεξάρτηση από τον άνθρακα, η ψηφιοποίηση, οι δημογραφικές αλλαγές και ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από την Κίνα.
Προβλήματα στον επιχειρηματικό τομέα
Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζεται και στον επιχειρηματικό κόσμο, όπου ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις ζητούν βοήθεια, καθώς βρίσκονται κοντά στη χρεωκοπία. Ο πρόεδρος του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, Πέτερ Άντριαν, δηλώνει ότι οι επιχειρήσεις πλήττονται από το υψηλό κόστος ενέργειας, εργασίας και φορολογίας, καθώς και από την υπερβολική γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις στις διαδικασίες έγκρισης νέων επενδύσεων.
Μειωμένη καταναλωτική δαπάνη
Η αυξανόμενη αβεβαιότητα, οι γεωπολιτικές εξελίξεις και τα υψηλά επιτόκια συμβάλλουν στην πτωτική τάση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι καταναλωτές προτιμούν να αποταμιεύουν χρήματα για δύσκολες στιγμές, αντί να τα ξοδεύουν σε καταναλωτικά αγαθά ή επενδύσεις σε ακίνητα, γεγονός που επισημαίνουν τα κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα.
Ο Πέτερ Άντριαν τονίζει ότι η Γερμανία χάνει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά και ότι οι πολιτικοί πρέπει να λάβουν άμεσα μέτρα. Ο επιχειρηματικός κόσμος απαιτεί ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας, χαμηλότερους φόρους και ταχύτερες διαδικασίες για τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Η γερμανική κυβέρνηση είχε προτείνει το καλοκαίρι την «Πρωτοβουλία για την Ανάπτυξη», μια δέσμη 49 μέτρων για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, στοχεύοντας σε ρυθμό ανάπτυξης 0,5% μέχρι το 2025. Ο Στέφαν Κόοθς από το IfW χαρακτηρίζει αυτή την πρωτοβουλία ως «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», αν και δεν εγγυάται την επίτευξη του στόχου, καθώς πολλά μέτρα απαιτούν χρόνο για να εφαρμοστούν.
Διαφωνίες στη συγκυβέρνηση
Ο επιχειρηματικός κόσμος εκφράζει επίσης επιφυλάξεις για τον πρόσφατο «νόμο κατά της γραφειοκρατίας» που εγκρίθηκε από την Ομοσπονδιακή Βουλή, σημειώνοντας ότι το αποτέλεσμα δεν ανταγωνίζεται τις προσδοκίες. Είναι προφανές ότι τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης (SPD, Πράσινοι και FDP) έχουν διαφορετικές απόψεις για την οικονομία. Ενώ το SPD υποστηρίζει ειδικές τιμές ενέργειας για τη βιομηχανία, οι Φιλελεύθεροι απορρίπτουν αυτή την πρόταση.
Πολλά από τα μέτρα της «Πρωτοβουλίας για την Ανάπτυξη» δεν έχουν ακόμη μετατραπεί σε νομοσχέδια, κάτι που οι Φιλελεύθεροι θεωρούν ένδειξη καθυστέρησης από τα άλλα κόμματα. Ορισμένα μέτρα απαιτούν σημαντική χρηματοδότηση, ενώ οι Φιλελεύθεροι επιμένουν στο «φρένο του χρέους», περιορίζοντας τις δυνατότητες νέου δανεισμού.
Τα κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα προειδοποιούν ότι η πολιτική αστάθεια προσθέτει έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου στην οικονομία, υπογραμμίζοντας τις ανησυχίες για την ικανότητα του κυβερνητικού συνασπισμού να δράσει αποτελεσματικά, παρά την πρόσφατη έγκριση του προϋπολογισμού για το 2025.
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
