«Η ζωή προσφέρει πάντα μια δεύτερη ευκαιρία, και αυτή ονομάζεται “αύριο”» προχωρούν στο επόμενο βήμα είτε μόνοι τους είτε «μαζί», προσπαθώντας να απεγκλωβιστούν από τα κοινωνικά στερεότυπα που οδηγούν στο στίγμα.
- Από την
Ιωάννα Τσέφλιου
Φέτος, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής «Δαφνί» γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή του, διοργανώνοντας την εικαστική έκθεση με τίτλο «Δεύτερη ευκαιρία» και θέμα «Μόνος – Μαζί», η οποία θα διαρκέσει έως τις 3 Νοεμβρίου. Περισσότεροι από 90 καλλιτέχνες συνεργάζονται με ωφελούμενους υπηρεσιών του ΨΝΑ και εκθέτουν τα έργα τους στο Μποδοσάκειο κτίριο της δομής, μεταφέροντας το δικό τους μήνυμα, με σκοπό να ευαισθητοποιήσουν το κοινό. Η ιδέα και ο συντονισμός ανήκουν στον Κωνσταντίνο Κανταρτζή, ενώ η οργάνωση και η εποπτεία έχουν αναληφθεί από τη Βασιλική Γιαννούλη.
«Η δεύτερη ευκαιρία, όπως υποδηλώνει ο τίτλος της έκθεσης, είναι ένα μότο που χρησιμοποιείται σε κέντρα αποτοξίνωσης και απεξάρτησης. Οι νοσηλευόμενοι επιθυμούν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή και αγωνίζονται γι’ αυτήν. Για αυτό το λόγο, χωρίσαμε τη θεματική ενότητα σε “μόνος” και “μαζί”, καθώς η δεύτερη ευκαιρία είναι κάτι που πρέπει να διεκδικήσεις μόνος, αλλά και συλλογικά» δηλώνει ο επιμελητής της έκθεσης στην «Espresso». Συνεχίζει, «Στην ενότητα “μαζί”, πολλά έργα καλλιτεχνών “συνομιλούν” με έργα των ωφελούμενων, ενώ στην πλευρά “μόνος”, οι καλλιτέχνες εστιάζουν σε βασικά ζητήματα που τους απασχολούν».
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα της έκθεσης είναι τα «100 κουπιά», που εκτίθεται σε δύο μεγάλες αίθουσες στο τέλος του διαδρόμου. Ο κ. Κανταρτζής εξηγεί την ιδέα πίσω από αυτό το έργο:
«Τα εργαστήρια ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ήθελαν να δημιουργήσουν κάτι για την εκατονταετηρίδα του ΨΝΑ. Κατά τη διάρκεια συζητήσεων με τους εργοθεραπευτές, ακούστηκε η φράση “έχουμε τραβήξει τόσο κουπί όλα αυτά τα χρόνια”. Έτσι, τους πρότεινα να φτιάξουν 100 κουπιά από διάφορα υλικά και να ζωγραφίσουν πάνω τους τις εμπειρίες τους» αναφέρει. Στη συνέχεια, μιλά για τα δικά του έργα: «Το πρώτο έργο ονομάζεται “τα θέλω, τα πρέπει και τα μπορώ”. Η εικόνα “Μη μου άπτου” απεικονίζει τη Μαρία τη Μαγδαληνή, που βλέπει για πρώτη φορά τον αναστημένο Χριστό, ο οποίος της απαγορεύει να την αγγίξει. Είναι μια ημιτελής εικόνα, όπου τα κράνη υποδηλώνουν τα “πρέπει” της ζωής μας, η λιώνουσα καρδιά τα “θέλω” και το λιώνων μυαλό τα “μπορώ”» εξηγεί ο καλλιτέχνης, προσθέτοντας: «Ένα άλλο έργο μου αφορά τη μεταμόσχευση οργάνων. Περιλαμβάνει αντίγραφα των τεσσάρων πιο συχνά μεταμοσχευόμενων οργάνων: πνευμόνων, καρδιάς, ήπατος και νεφρών, δίπλα στα οποία βρίσκεται ο όρκος του Ιπποκράτη. Αυτό αναδεικνύει την ουσία της δεύτερης ευκαιρίας, τόσο για τον δότη όσο και για τον λήπτη. Όταν μου αναφέρθηκε η “δεύτερη ευκαιρία”, αυτό ακριβώς σκεφτόμουν».
Το γράμμα του γιου
Λίγα βήματα πιο πέρα, σε ένα δωμάτιο, βρίσκεται το έργο του Θοδωρή Θεοδωρίδη, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά φωτογραφιών. Όπως εξηγεί ο ίδιος, αυτές σχετίζονται με ένα γράμμα που έγραψε ο γιος του προς την οικογένειά του. «Οι γονείς συχνά έχουν υψηλές προσδοκίες από τα παιδιά τους, που προσπαθούν να τις ικανοποιήσουν, αλλά συχνά καταλήγουν να νιώθουν απόρριψη. Το έργο μου αποτυπώνει αυτή την ψυχολογική κατάσταση. Ο νέος εξετάζει τα προβλήματα, προσπαθεί να κατανοήσει γιατί δεν μπορεί να ικανοποιήσει τους γονείς του. Σε κάποιες στιγμές φτάνει στην εξαθλίωση και προσπαθεί να προχωρήσει, αλλά η απόρριψη τον κρατάει καθηλωμένο. Στο τέλος, βλέπουμε ένα φως, μια ελπίδα. Στην τελευταία φωτογραφία, ο νέος βρίσκεται στο χείλος ενός γκρεμού, χωρίς να γνωρίζουμε αν θα κάνει το δεύτερο βήμα προς τη ζωή ή αν θα επιλέξει να απελευθερωθεί από την επίγεια κατάσταση» περιγράφει χαρακτηριστικά στην «Espresso», προσδιορίζοντας την ερμηνεία του για το νόημα της έκθεσης.
Η Λία Μπλιούμη, από την πλευρά της, συνδέει τη δεύτερη ευκαιρία με τον πυρήνα και την ένωση. «Ο τίτλος του έργου μου είναι “recensus”. Αναφέρεται στην κυκλοφορία ομάδων ατόμων ή οργανισμών που ζουν σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή και τη στιγμή που έχουν τη δυνατότητα να διασταυρωθούν. Στην προκειμένη περίπτωση, τα άτομα που απαρτίζουν το κύτταρο, μέσω οργανικών ή χημικών ενώσεων, διασταυρώνονται και δημιουργούν μια κατάσταση που ελπίζουμε να λειτουργήσει ως δεύτερη ευκαιρία για τον καθένα από εμάς» επισημαίνει χαρακτηριστικά. Τέλος, η εικαστικός Σοφία Παπαδοπούλου επιδιώκει να μεταφέρει ένα ιδιαίτερο μήνυμα μέσα από το έργο της:
«Μέσα από τα social media, παρατηρούμε μια πραγματικότητα που προσπαθεί να επιβληθεί, η οποία όμως μπορεί να μην ανταποκρίνεται στη δική μας αλήθεια. Έτσι, το νόημα είναι να αναζητήσουμε την προσωπική μας αλήθεια και να την εκφράσουμε στην κοινωνία, συμβάλλοντας στην ατομική και συλλογική μας εικόνα».
Πηγή: Espresso
