Η Κούβα, σύμφωνα με δηλώσεις του Ραμόν Κάστρο, αδελφού του Φιντέλ, προσφέρει στους πολίτες της εργασία, δωρεάν εκπαίδευση και ιατρική περίθαλψη. «Σήμερα όλοι στην Κούβα έχουν δουλειά, δεν υπάρχουν φτωχοί που να αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης», είχε αναφέρει. Ο Κάστρο είχε περιγράψει τον αδελφό του ως έναν «ρομαντικό επαναστάτη» που αγωνίζεται καθημερινά για να βελτιώσει τη ζωή των Κουβανών. Αυτές οι δηλώσεις έγιναν το 1986 κατά τη διάρκεια συνέντευξης στον δημοσιογράφο Λάμπη Τσιριγωτάκη, ο οποίος είχε ταξιδέψει στην Κούβα για να καλύψει την κατάσταση στη χώρα.
Η επίσκεψη του Τσιριγωτάκη στην Κούβα είχε και μια ιδιαίτερη διάσταση. Πριν από το ταξίδι του, μίλησε με τον Ορέστη Κολοζώφ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, ο οποίος τον συνέδεσε με τον Παύλο Πασχαλίδη, Έλληνα επιχειρηματία και πολιτογραφημένο Κουβανό, που είχε στενές σχέσεις με την κυβέρνηση Κάστρο. Η ιστορία του Πασχαλίδη ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα.
Κατά τη διάρκεια της Κουβανικής επανάστασης, ο Πασχαλίδης ήταν ναυτεργάτης και συνδικαλιστής, παντρεμένος με Ελληνοαμερικανίδα. Αποφάσισε να εγκαταλείψει τη θάλασσα και να πολεμήσει τους αντάρτες του Φιντέλ Κάστρο, εντασσόμενος στην ομάδα του Τσε Γκεβάρα, με τον οποίο ανέπτυξε στενή φιλία. Μετά την επικράτηση της επανάστασης, ανέλαβε το Υπουργείο Αλιείας και Εμπορικής Ναυτιλίας, όπου βοήθησε Έλληνες εφοπλιστές να εξασφαλίσουν σχεδόν όλες τις ναυλώσεις της Κουβανικής κυβέρνησης, σε μια δύσκολη περίοδο για την ελληνική ναυτιλία.
Τρία χρόνια μετά
Έναν χρόνο μετά την αρχική του επίσκεψη, ο Τσιριγωτάκης επέστρεψε στην Κούβα. Αν και θα περίμενε κανείς ότι ο Πασχαλίδης, μετά από τόσες συναλλαγές με Έλληνες εφοπλιστές, θα είχε αποκτήσει σημαντικά έσοδα, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Στην Αβάνα, συνάντησε τη σύντροφο του Πασχαλίδη, η οποία προσπαθούσε να επιβιώσει πουλώντας σουβενίρ από κόκκαλο χελώνας. Του είπε: «Ο Παύλος πέθανε πριν από ένα χρόνο. Πρέπει να δουλέψω για να ζήσω εγώ και η κόρη μου. Δεν έχουμε άλλα έσοδα».
Πηγή: «Αναμνήσεις Ζωής» – Λάμπης Τσιριγωτάκης.
