Σημαντικές εξελίξεις σημειώνονται σήμερα στη Ρουμανία, καθώς οι εκλογές έχουν φέρει στο προσκήνιο έναν φιλορώσο υποψήφιο και μια αρχηγό κεντροδεξιού κόμματος της αντιπολίτευσης, οι οποίοι αναμένεται να αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, προγραμματισμένων για τις 8 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, ο ακροδεξιός Καλίν Γκεοργκέσκου φαίνεται να προηγείται με ποσοστό 22,94%.
Ο 65χρονος απερχόμενος πρόεδρος Κλάους Γιοχάνις, που έχει υπηρετήσει δύο θητείες, έχει ενισχύσει τη φιλοδυτική στάση της Ρουμανίας κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, το μέχρι χθες φαβορί, ο φιλοευρωπαίος Σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός Μαρσέλ Τσιολάκου, φαίνεται να αποκλείεται από την κούρσα, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση με 19,15%. Ακριβώς μπροστά του, με ποσοστό 19,17%, βρίσκεται η 52χρονη Έλενα Λασκόνι, κεντροδεξιά δήμαρχος μιας μικρής πόλης, η οποία έχει λάβει ισχυρή υποστήριξη από τους Ρουμάνους απόδημους.
Η Λασκόνι, πρώην δημοσιογράφος, εντάχθηκε στο κόμμα «Ένωση Σώστε τη Ρουμανία» (USR) το 2018 και ανέλαβε την ηγεσία του φέτος. Υποστηρίζει την αύξηση των αμυντικών δαπανών και τη βοήθεια προς την Ουκρανία, ενώ βρίσκεται στη δεύτερη θητεία της στη δημαρχία.
Η προεκλογική εκστρατεία επικεντρώθηκε στο αυξανόμενο κόστος διαβίωσης, καθώς η Ρουμανία έχει το υψηλότερο ποσοστό πολιτών στο κατώφλι της φτώχειας στην ΕΕ. Ο Τσιολάκου, προσπαθώντας να προσελκύσει ψηφοφόρους, υποσχέθηκε γενναίες δαπάνες χωρίς αύξηση φόρων, παρά το γεγονός ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας αναμένεται να φτάσει το 8% του ΑΕΠ, το υψηλότερο στην ΕΕ.
Ο ρόλος του προεδρικού αξιώματος
Ο πρόεδρος στη Ρουμανία έχει ημιεκτελεστικό ρόλο, ασκώντας έλεγχο στις αμυντικές δαπάνες, κάτι που αναμένεται να είναι κρίσιμο ζήτημα, καθώς το Βουκουρέστι πιέζεται να τηρήσει τους στόχους του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα προσπαθεί να μειώσει το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Ο πολιτικός αναλυτής Ράντου Μαγκντίν δήλωσε ότι η διαφορά μεταξύ των ποσοστών που εμφάνιζε ο Γκεοργκέσκου στις δημοσκοπήσεις και του τελικού αποτελέσματος είναι πρωτοφανής από την πτώση του κομμουνισμού το 1989. «Ποτέ στα 34 χρόνια της δημοκρατίας δεν έχουμε δει τέτοια απόκλιση», πρόσθεσε.
Ανατροπές και εκπλήξεις
Ο Γκεοργκέσκου, πρώην μέλος του ακροδεξιού κόμματος «Συμμαχία για την ενότητα των Ρουμάνων» (AUR), έχει προκαλέσει αίσθηση με την άνοδο του, χαρακτηρίζοντας την αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ στην πόλη Ντεβεσέλου «ντροπή της διπλωματίας». Υποστηρίζει ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα προστατεύσει τα μέλη της αν δεχτούν επίθεση από τη Ρωσία.
Ο Γκεοργκέσκου, 62 ετών, δήλωσε ότι «είμαστε δυνατοί και γενναίοι, πολλοί από εμάς ψήφισαν, και ακόμη περισσότεροι θα το κάνουν στον δεύτερο γύρο». Η προεκλογική του εκστρατεία, που κέρδισε δημοτικότητα μέσω του TikTok, εστίασε στην ανάγκη να σταματήσει η υποστήριξη προς το Κίεβο.
Αντίθετα, ο Γεώργκε Σιμιόν, ηγέτης του AUR, που αναμενόταν να είναι δεύτερος, κατέληξε στην τέταρτη θέση με 13,87%. Η ομιλία του, γεμάτη συνωμοσίες και αναφορές στον Ντόναλντ Τραμπ, εκμεταλλεύτηκε την ανησυχία του κόσμου για τον υψηλό πληθωρισμό.
Στο κατώφλι του πολέμου
Η Ρουμανία έχει κοινό σύνορο 650 χιλιομέτρων με την Ουκρανία και από την αρχή της ρωσικής επίθεσης στο Κίεβο το 2022, έχει επιτρέψει εξαγωγές σιτηρών μέσω του λιμανιού Κωνστάντζα και έχει προσφέρει στρατιωτική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της δωρεάς ενός συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας Patriot.
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, οι ρωσικές επιρροές στις εκλογές δεν μπορούν να αποκλειστούν, δεδομένης της στάσης του Γκεοργκέσκου απέναντι στην Ουκρανία και της αναντιστοιχίας μεταξύ των δημοσκοπήσεων και των αποτελεσμάτων.
Η έκβαση των χθεσινών εκλογών αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην πολιτική σκηνή της Ρουμανίας από την πτώση του κομμουνισμού, με τους ηγέτες των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, του Σοσιαλδημοκρατικού και του Φιλελεύθερου, να αποκλείονται από τον πρώτο γύρο.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
