Η Γερμανία, εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας και πριν προλάβει να «καθίσει η σκόνη» από την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, ανοίγει ξανά τη συζήτηση για την πολιτική ασύλου στην ΕΕ. Μετά από μια ταχεία προέλαση τζιχαντιστών σε ένα γεωπολιτικό τοπίο γεμάτο αβεβαιότητες, η Γερμανία ήταν η πρώτη χώρα που ανακοίνωσε το «πάγωμα» της διαδικασίας εξέτασης αιτήσεων ασύλου από Σύρους πρόσφυγες.
Αυτή η απόφαση, που επικαλέστηκε την «ασαφή κατάσταση» στη Συρία, προκάλεσε γρήγορα την αντίδραση άλλων χωρών της ΕΕ. Πάνω από τις μισές χώρες των «27» ακολούθησαν το παράδειγμα της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, λόγω του φόβου νέων μεταναστευτικών ροών.
Το θέμα των Σύρων προσφύγων έχει αναδειχθεί σε κεντρικό σημείο προεκλογικής αντιπαράθεσης στη Γερμανία, ειδικά με την άνοδο της Ακροδεξιάς και τις πολιτικοοικονομικές αναταραχές στον γαλλογερμανικό άξονα. Η υποψήφια καγκελάριος του ακροδεξιού AfD, Άλις Βάιντελ, δήλωσε ότι οι πρόσφυγες «πρέπει φυσικά να επιστρέψουν στην πατρίδα τους», ενώ ο συμπρόεδρος του κόμματος, Τίνο Κρουπάλα, συμφώνησε ότι αυτό πρέπει να γίνει «άμεσα».
Οι Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι είναι οι κυριότεροι αντίπαλοι του AfD στις δημοσκοπήσεις, έχουν υιοθετήσει παρόμοια ρητορική. Στελέχη τους επικρίνουν ανοιχτά την πολιτική της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ για «ανοιχτά σύνορα» κατά την προσφυγική κρίση του 2015. Ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας τους, Γενς Σπαν, πρότεινε εφάπαξ επίδομα 1.000 ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες και δωρεάν πτήσεις επιστροφής στην πατρίδα τους.
Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, στη Γερμανία διαβιούσαν 974.136 Σύροι πρόσφυγες, με 74.971 να έχουν υποβάλει αίτηση ασύλου φέτος. Περίπου 321.444 άτομα έχουν αναγνωριστεί ως πρόσφυγες βάσει της Σύμβασης της Γενεύης, ενώ άλλοι 329.242 έχουν «επικουρική προστασία». Η προστασία αυτή θεωρείται προσωρινή και μπορεί να ανακληθεί αν η κατάσταση στη Συρία σταθεροποιηθεί.
Η τρέχουσα κατάσταση έχει προκαλέσει ανησυχίες για τις συνέπειες της μαζικής φυγής προσφύγων για την γερμανική οικονομία, η οποία ήδη αντιμετωπίζει δημογραφική γήρανση και έλλειψη εργατικού δυναμικού. Ο υπουργός Υγείας, Καρλ Λάουτερμπαχ, προειδοποιεί για πιθανά κενά στον τομέα της υγείας, όπου εργάζονται περίπου 6.000 Σύροι γιατροί.
Η Γερμανία επιθυμεί να διατηρήσει ηγετικό ρόλο στην ΕΕ, καθώς είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό Σύρων προσφύγων. Ωστόσο, η πολιτική κατάσταση στην ΕΕ είναι τεταμένη, με τις εκλογές να πλησιάζουν και την Ομοσπονδιακή Βουλή να είναι έτοιμη για πρόωρες εκλογές.
Η νυν γερμανική κυβέρνηση και οι Βρυξέλλες αναζητούν συνεργασία με την Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν, που έχει αναλάβει ρόλο ρυθμιστή στην περιοχή. Ο Όλαφ Σολτς, απερχόμενος καγκελάριος, επικοινώνησε με τον Ερντογάν, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προγραμματίζει επίσκεψη στην Άγκυρα.
Στο μεταξύ, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, παρουσίασε ένα σχέδιο οκτώ σημείων για τη σταθεροποίηση και ανοικοδόμηση της Συρίας, ζητώντας κατάπαυση του πυρός και πολιτική μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό, η Γερμανία προγραμματίζει τη δημιουργία διεθνούς ομάδας φίλων της Συρίας για την υποστήριξη της ανοικοδόμησης της χώρας.
Η κατάσταση στη Συρία παραμένει ρευστή, με τον ηγέτη της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, να καλεί τους εκπατρισμένους Σύρους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν πολλές, καθώς η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις και πολιτική αστάθεια.