Λίγες ημέρες μετά την πτώση του προέδρου της Συρίας, Μπασάρ αλ Άσαντ, πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Σουηδία, η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ανακοίνωσαν ότι σκοπεύουν να αναστείλουν τις αιτήσεις ασύλου για τους Σύρους πρόσφυγες.
Η αναστολή αυτή περιλαμβάνει τόσο τις νέες αιτήσεις όσο και εκείνες που βρίσκονται ήδη σε επεξεργασία, σύμφωνα με πληροφορίες από το Al Jazeera.
Ο Filippo Grandi, επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), κάλεσε τη Δευτέρα για «υπομονή και επαγρύπνηση». Στη δήλωσή του, σημείωσε ότι η υπηρεσία ελπίζει σε θετικές εξελίξεις στη Συρία, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εθελοντικές, ασφαλείς και βιώσιμες επιστροφές των προσφύγων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Πόσοι Σύροι έχουν ζητήσει άσυλο στην Ευρώπη;
Από την αρχή του συριακού εμφυλίου πολέμου το 2011, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, τουλάχιστον 7,4 εκατομμύρια Σύριοι παραμένουν εκτοπισμένοι εντός της χώρας, ενώ περίπου 4,9 εκατομμύρια έχουν αναζητήσει καταφύγιο σε γειτονικές χώρες. Επιπλέον, 1,3 εκατομμύρια έχουν επανεγκατασταθεί σε άλλες χώρες, κυρίως στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την ενδιάμεση ανασκόπηση του Οργανισμού Ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUAA) που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο, οι Σύριοι συνεχίζουν να υποβάλλουν τις περισσότερες αιτήσεις ασύλου, αντιπροσωπεύοντας το 14% του συνολικού αριθμού των 513.000 αιτήσεων που κατατέθηκαν το 2024. Αυτή η αναλογία έχει αυξηθεί κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Στην έκθεση της EUAA σημειώνεται ότι περίπου 101.000 αιτήσεις ασύλου από τη Συρία εκκρεμούν ακόμη σε χώρες της ΕΕ.
Τι σημαίνει η «παύση» των αιτήσεων ασύλου;
Μετά την πτώση του αλ Άσαντ, αρκετές χώρες της ΕΕ ανακοίνωσαν την «παύση» στην επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου, προκειμένου να αξιολογήσουν την κατάσταση στη Συρία. Οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ θα συναντηθούν αργότερα αυτόν τον μήνα για να συζητήσουν μια ενιαία στρατηγική.
Ο Bram Frouws, διευθυντής του Mixed Migration Centre στη Γενεύη, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η παύση των αιτήσεων σημαίνει ότι οι Σύροι που βρίσκονται σε διαδικασία ασύλου θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό αυξάνει την αβεβαιότητα για πολλούς, καθώς οι νέοι αιτούντες θα πρέπει να περιμένουν πολύ για μια απόφαση.
Προς το παρόν, δεν έχει αλλάξει το καθεστώς για όσους έχουν ήδη λάβει άσυλο σε ευρωπαϊκές χώρες.
Η Ευρώπη θεωρεί τη Συρία «ασφαλή»;
Σχετικά με την αίτηση ασύλου, η ΕΕΑΑ ορίζει ότι οι χώρες είναι ασφαλείς αν δεν δημιουργούν «ανάγκες προστασίας για τον λαό τους» ή αν παρέχουν προστασία στους αιτούντες άσυλο. Ωστόσο, η ΕΕ υποστηρίζει ότι η Συρία δεν είναι ασφαλής για επιστροφές.
«Προς το παρόν, υποστηρίζουμε, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για ασφαλείς, εθελοντικές και αξιοπρεπείς επιστροφές στη Συρία», δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα, ανέφερε ότι οι περισσότεροι Σύροι που βρίσκονται στη διασπορά επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα τους, και η απόφαση αυτή θα πρέπει να είναι ατομική για κάθε οικογένεια ή άτομο.
