Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο τομέας της υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και ο Επίτροπος Υγείας απολάμβαναν ιδιαίτερη προσοχή. Όπως αναφέρει το Politico, κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, η ΕΕ χρηματοδότησε επιπλέον 5 δισεκατομμύρια ευρώ και ίδρυσε έναν νέο οργανισμό για την αντιμετώπιση υγειονομικών κρίσεων, την Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης Υγείας (HERA).
Η Στέλλα Κυριακίδη, που είναι κλινική ψυχολόγος και έχει εργαστεί για 40 χρόνια στο υπουργείο Υγείας της Κύπρου, ήταν επικεφαλής αυτού του οργανισμού και είχε την εμπειρία να γνωρίζει τα ζητήματα της υγείας.
Ωστόσο, καθώς οι χώρες διεκδικούν τις σημαντικές θέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η θέση του Επιτρόπου Υγείας φαίνεται να χάνει τη σημασία της. Σύμφωνα με το Politico, είναι πιθανό να ανατεθεί σε μια μικρή χώρα της ΕΕ που δεν έχει μεγάλο ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο και σε έναν νέο επίτροπο χωρίς εμπειρία στον τομέα.
Η χαμένη ευκαιρία
Η πανδημία ξεκίνησε λίγο μετά την ανάληψη καθηκόντων της τελευταίας Επιτροπής και ενίσχυσε την πολιτική της ΕΕ για την Υγεία, η οποία είναι κυρίως εθνική αρμοδιότητα, αλλά ανέβηκε στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας.
Οι συνθήκες έχουν αλλάξει, όπως και οι προτεραιότητες στον τομέα της Άμυνας και της χρηματοδότησης. Αυτό έχει προκαλέσει απογοήτευση σε πολλούς στον τομέα της πολιτικής υγείας, καθώς θεωρούν ότι χάθηκε μια ευκαιρία να εδραιωθεί η Υγεία ως προτεραιότητα.
Υπάρχει ανησυχία ότι ένας άπειρος αρχάριος μπορεί να αναλάβει σημαντικά θέματα δημόσιας υγείας, όπως το κάπνισμα και το άτμισμα, καθώς και την αναθεώρηση των κανόνων που διέπουν τη φαρμακευτική βιομηχανία, ένα ζήτημα που ανέφερε πρόσφατα ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.
«Είναι καιρός να σταματήσουμε να εξετάζουμε την υγεία μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και να μην χρησιμοποιούμε τις περιορισμένες αρμοδιότητες της ΕΕ ως δικαιολογία», δήλωσε η Μπεατρίς Κρεντι, ανώτερη υπεύθυνη πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ασθενών Ήπατος.
Ποιοι εγκατέλειψαν την κούρσα
Ο υπουργός Υγείας του Βελγίου, Frank Vandenbroucke, ήταν δημοφιλής στον τομέα της δημόσιας υγείας για την κριτική του στη βιομηχανία και θεωρούνταν υποψήφιος για ηγετική θέση στην ΕΕ, καθώς πίεζε για δράση κατά των ελλείψεων σε κρίσιμα φάρμακα.
Ωστόσο, η χώρα του επέλεξε μια γυναίκα ως υποψήφια επίτροπο, ανταγωνιζόμενη την έκκληση της προεδρίας της ΕΕ για ισότητα των φύλων.
Ο πρώην υπουργός Υγείας της Μάλτας, Chris Fearne, θεωρείτο σίγουρη υποψηφιότητα λόγω της φήμης του στον τομέα της μικροβιακής αντοχής, αλλά η υποψηφιότητά του ακυρώθηκε νωρίτερα φέτος λόγω ενός σκανδάλου απάτης σε εθνικό νοσοκομείο.
Ανάμεσα στους άλλους υποψηφίους, ο Κύπριος Κώστας Καδής έχει αναφερθεί, ωστόσο φαίνεται να επιθυμεί άλλο χαρτοφυλάκιο.
Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Δημόσιας Υγείας (EPHA) πρότεινε την Κροάτισσα ευρωβουλευτή Ντουμπράβκα Σουίτσα ως υποψήφια Επίτροπο Υγείας, αλλά όπως σημειώνει το Politico, δεν ενδιαφέρεται για τον τομέα της Υγείας.
Περικοπές
Νωρίτερα φέτος, οι χώρες της ΕΕ ψήφισαν για περικοπές στο πρόγραμμα EU4Health, μειώνοντας 1 δισεκατομμύριο ευρώ από το συνολικό ποσό των 5,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για να ελευθερωθούν πόροι για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
Ακόμα και ο Αλεξάντρ Βόντρα από την ομάδα Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) εξέφρασε ανησυχίες για τις «σημαντικές περικοπές», αν και παραδέχτηκε ότι αντικατοπτρίζουν τη «γεωπολιτική και οικονομική πραγματικότητα».
Το πρόγραμμα, που χρηματοδότησε έρευνες για τον Covid και μέτρα για τη διατήρηση των νοσηλευτών, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2027.
«Η υγεία έχει υποχωρήσει από την ατζέντα», δήλωσε ο κεντροδεξιός βουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Τόμισλαβ Σοκόλ.
Λάθος μήνυμα
«Η διακοπή του προγράμματος EU4Health στέλνει λάθος μήνυμα», τόνισε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) την περασμένη εβδομάδα. «Δείχνει ότι η υγειονομική περίθαλψη δεν είναι σημαντική και ότι πρέπει να παλέψουμε γι’ αυτήν».
Ο Τ. Σοκόλ αναγνώρισε ότι στο παρελθόν η υγειονομική περίθαλψη ήταν περιθωριακό θέμα, αλλά αυτό έχει αλλάξει και πρέπει να διατηρήσουμε αυτή τη δυναμική.
Ο ευρωβουλευτής του ΕΛΚ υποστηρίζεται από τον λιθουανό καρδιοχειρουργό Βιτένις Αντριουκαΐτις, πρώην επιτρόπο υγείας της ΕΕ, ο οποίος παραδέχεται ότι η πρόεδρος της Κομισιόν, Von der Leyen, έκανε σημαντικά βήματα εστιάζοντας στον καρκίνο στην προηγούμενη θητεία της.
Ένας διπλωμάτης της ΕΕ, που μίλησε στο Politico ανώνυμα, υποστήριξε ότι δεν έχει σημασία ποιος θα είναι επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Υγείας (DG SANTE), καθώς η σημασία της υγείας θα καθοριστεί τελικά από την πρόεδρο της Κομισιόν.
Πηγή: ΟΤ