Η Black Friday, γνωστή και ως Μαύρη Παρασκευή, έχει εξελιχθεί σε μια από τις πιο αναγνωρίσιμες ημέρες αγορών παγκοσμίως. Αρχικά, οι αγοραστές κατέκλυζαν τα τοπικά καταστήματα και τα εμπορικά κέντρα την ημέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών των ΗΠΑ, σηματοδοτώντας την αρχή της εορταστικής περιόδου αγορών.
Η προέλευση της Μαύρης Παρασκευής
Η φράση “Black Friday” δεν είχε πάντα την ευχάριστη σημασία που έχει σήμερα. Η πρώτη αναφορά της χρονολογείται το 1869, όταν μια απότομη πτώση της τιμής του χρυσού προκάλεσε οικονομικό κραχ στις ΗΠΑ, με τις συνέπειες να γίνονται αισθητές για χρόνια. Σύμφωνα με την HuffPost, η ημέρα αυτή είχε μια πολύ πιο δυσοίωνη χροιά.
Η Black Friday ως ημέρα αγορών
Η σύγχρονη αντίληψη της Black Friday ξεκίνησε γύρω στη δεκαετία του 1950 ή του ’60 στη Φιλαδέλφεια. Το αστυνομικό τμήμα της πόλης χρησιμοποίησε τον όρο για να περιγράψει το κυκλοφοριακό χάος και την πυκνότητα των πελατών στα καταστήματα. Ο Ντέιβιντ Ζίλα, συγγραφέας του βιβλίου «How to Win at Shopping», αναφέρει ότι η ημέρα αυτή προκαλούσε σοβαρά προβλήματα κυκλοφορίας και συνωστισμού.
Το Τμήμα Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα επιβεβαιώνει ότι η ονομασία “Μαύρη Παρασκευή” δεν ήταν ευχάριστη, καθώς άνοιγε την περίοδο των χριστουγεννιάτικων αγορών και συνήθως έφερνε μεγάλα προβλήματα στην κυκλοφορία.
Μετονομασία και επαναπροσδιορισμός
Καθώς οι έμποροι λιανικής δεν ήθελαν να συνδέουν την ημέρα με τη ζοφερή της προέλευση, προσπάθησαν να της δώσουν μια πιο θετική διάσταση. Ήδη από το 1961, οι επαγγελματίες δημοσίων σχέσεων εργάζονταν για να αλλάξουν την αντίληψη του κοινού, προτείνοντας τον όρο “Big Friday” για να προβάλλουν την ημέρα ως μια γιορτή οικογενειακής διασκέδασης.
Αν και η ονομασία “Big Friday” δεν καθιερώθηκε, οι προσπάθειες για θετική προώθηση της ημέρας τελικά απέδωσαν καρπούς.
Η Black Friday σήμερα
Σήμερα, οι έμποροι λιανικής έχουν εκμεταλλευτεί πλήρως την αναγνωρισιμότητα της Black Friday, η οποία, μαζί με την Cyber Monday, αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό ποσοστό των ετήσιων πωλήσεών τους. Το 2019, οι διαδικτυακές πωλήσεις κατά τη διάρκεια της Black Friday έφτασαν το ρεκόρ των 7,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σημειώνοντας αύξηση 14% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Γιορτή καταναλωτισμού
Αν και η Black Friday είναι μια εξαιρετική ημέρα για τους εμπόρους, ενσωματώνει και τη σκοτεινή πλευρά του αμερικανικού καταναλωτισμού. Τα χρόνια, τα πλήθη που συνωστίζονται για τις εκπτώσεις έχουν οδηγήσει σε βίαιες καταστάσεις και τραυματισμούς, με πάνω από 10 θανάτους καταγεγραμμένους.
Η Black Friday έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο μαζικών πωλήσεων και ξέφρενων δαπανών. Ωστόσο, πίσω από τη γοητεία των προσφορών, κρύβονται ζητήματα όπως η ανισότητα του πλούτου, η εκμετάλλευση της εργασίας και η περιβαλλοντική ζημία. Αυτό το ετήσιο “ξεφάντωμα” αγορών δεν είναι μόνο μια απλή ημέρα εκπτώσεων, αλλά και μια αντανάκλαση συστημικών ζητημάτων στην οικονομία και την κοινωνία μας.
