Στις πρώτες ώρες της Δευτέρας, ένα εμπορευματικό αεροσκάφος της DHL που είχε απογειωθεί από τη Λειψία κατέπεσε κατά την προετοιμασία του για προσγείωση στο Βίλνιους, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας από τους τέσσερις επιβαίνοντες. Αν και αρχικά φάνηκε ότι πρόκειται για ένα τραγικό ατύχημα, οι Αρχές αμέσως στράφηκαν προς τη Ρωσία ως πιθανό υπεύθυνο.
«Παρά την έντονη ανησυχία τους, οι δυτικές κυβερνήσεις διαθέτουν περιορισμένα συντονισμένα μέσα για να αμυνθούν», δήλωσε η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ.
Η Μπέρμποκ αναφέρθηκε επίσης σε πρόσφατα περιστατικά, όπως η κοπή δύο υποθαλάσσιων καλωδίων τηλεπικοινωνιών στη Βαλτική Θάλασσα, που συνέβησαν στις 17 και 18 Νοεμβρίου. Οι λιθουανικές αρχές, σε πρώτη φάση, δεν εντόπισαν στοιχεία τρομοκρατίας ή δολιοφθοράς σχετικά με την πτώση του αεροσκάφους, ενώ οι σουηδικές αρχές ερευνούν ένα κινεζικό πλοίο χύδην φορτίου, το «Yi Peng 3», το οποίο φέρεται να έχει ρώσο καπετάνιο.
Υβριδικός πόλεμος και πρόσφατα περιστατικά
Η Ρωσία έχει εντείνει τις υβριδικές της επιχειρήσεις στην Ευρώπη, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να εισέρχεται στον τρίτο χειμώνα του. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι πρόσφατες ενέργειες, όπως η σύλληψη τεσσάρων ατόμων από τις πολωνικές αρχές λόγω πυρκαγιάς που προκλήθηκε από έκρηξη δέματος κοντά στη Βαρσοβία, δείχνουν την κλιμάκωση της ρωσικής δραστηριότητας.
Αυτή η πυρκαγιά ήταν μία από τρεις παρόμοιες περιπτώσεις που συνέβησαν τον Ιούλιο, με τα δέματα να περιέχουν ηλεκτρικές μηχανές μασάζ με εύφλεκτα υλικά. Οι πολωνικές αρχές τα χαρακτήρισαν ως πρόβα τζενεράλε για περαιτέρω επιχειρησιακή δραστηριότητα.
Πρόσφατα, το Κρεμλίνο φέρεται να έχει στοχοποιήσει προμήθειες νερού σε χώρες όπως η Φινλανδία, η Γερμανία και η Σουηδία. Άλλα περιστατικά περιλαμβάνουν επιθέσεις σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με την Ουκρανία και στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στη Βαυαρία, καθώς και μια εκστρατεία παραπληροφόρησης κατά των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού.
Αντιδράσεις από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι όλο και πιο πρόθυμες να αναγνωρίσουν τη ρωσική απειλή. Ο Κεστούτις Μπούντρις, ανώτερος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του λιθουανού προέδρου, κατηγόρησε τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες για «μη συμβατικές κινητικές επιχειρήσεις εναντίον χωρών του ΝΑΤΟ». Ο Μπρούνο Καλ, επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών, τόνισε ότι η ρωσική επιχειρησιακή δραστηριότητα στην Ευρώπη έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα.
Σε κοινό άρθρο τους στους «Financial Times», οι ηγέτες της CIA και της MI6 περιέγραψαν τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ως υπεύθυνες για μια «απερίσκεπτη εκστρατεία σαμποτάζ» στην Ευρώπη, με τη χρήση τεχνολογίας για τη διάδοση ψευδών πληροφοριών.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Τσάρλι Εντουαρντς στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών (IISS), η αντίδραση του ΝΑΤΟ και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων παραμένει αβέβαιη, με τις προσπάθειες αντικατασκοπίας να έχουν περιορισμένη επιτυχία. Η έλλειψη στρατηγικής και ικανότητας για γρήγορη αντίδραση στον ρωσικό υβριδικό πόλεμο είναι προφανής.
Η συλλογική δράση είναι δύσκολη όταν η απειλή είναι ασαφής, και οι εθνικές δυνατότητες, όπως οι υπηρεσίες πληροφοριών, συχνά παραμένουν κλειστές. Οι επενδύσεις στην ανθεκτικότητα είναι αναγκαίες, αλλά η διαχείριση κρίσιμων υποδομών από τον ιδιωτικό τομέα καθιστά την κατάσταση πιο περίπλοκη.
Ο πρώην πρεσβευτής της Γερμανίας, Αρντ Φρέιταγκ φον Λόρινγκχοβεν, τόνισε την ανάγκη η Ευρώπη να συνειδητοποιήσει την απειλή και να επιβάλει κόστος στη Ρωσία για την επιθετική της συμπεριφορά: «Ακόμη κοιμόμαστε», δήλωσε. «Η επιθετική συμπεριφορά πρέπει να έχει πολιτικό κόστος».
