Η πολιτική σκηνή στην Αυστρία βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας της Αυστρίας (FPÖ) επιδιώκει να κερδίσει τις επερχόμενες γενικές εκλογές για πρώτη φορά. Με τον Χέρμπερτ Κικλ στο τιμόνι, το FPÖ έχει επανέλθει δυναμικά, κυρίως λόγω της σκληρής του στάσης απέναντι στη μετανάστευση και της κριτικής του προς την κυβέρνηση για τη διαχείριση της πανδημίας και των περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Κατά πάσα πιθανότητα κανένα κόμμα δεν θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το FPÖ συγκεντρώνει περίπου το 27% των ψήφων, υπερβαίνοντας το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα Αυστρίας (ÖVP), το οποίο βρίσκεται στο 25%. Αυτή η τάση δείχνει την απογοήτευση του εκλογικού σώματος από την τρέχουσα κυβέρνηση και τις πολιτικές κρίσεις που την έχουν πλήξει.
Η ιστορία της άνοδου του FPÖ
Η άνοδος του FPÖ δεν είναι κάτι καινούριο στην αυστριακή πολιτική σκηνή. Το κόμμα έχει συμμετάσχει σε κυβερνήσεις συνασπισμού στο παρελθόν, όπως το 2000 και το 2017, αλλά ποτέ δεν έχει καταφέρει να ηγηθεί. Τώρα, με τον Κικλ ως πιθανό καγκελάριο, ελπίζει να σχηματίσει κυβέρνηση. Η ρητορική του κατά των μεταναστών και η ευρωσκεπτική του στάση έχουν προσελκύσει την υποστήριξη ψηφοφόρων που αισθάνονται απογοητευμένοι από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις.
Το κυβερνών ÖVP, υπό τον καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ, προσπαθεί να διατηρήσει την υποστήριξή του, παρά τα σκάνδαλα διαφθοράς και τις επικρίσεις για τη διαχείριση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης. Η θητεία της τρέχουσας κυβέρνησης, που αποτελείται από τον ÖVP και τους Πράσινους, έχει σημαδευτεί από εσωτερικές συγκρούσεις και πολιτική αστάθεια, με το ÖVP να χάνει την αίγλη του υπό την ηγεσία του Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος παραιτήθηκε το 2021 λόγω υποθέσεων διαφθοράς.
Δυσαρέσκεια και κοινωνικές ανησυχίες
Η άνοδος του FPÖ φαίνεται να ευνοείται από ένα κλίμα γενικής δυσαρέσκειας. Οι πολίτες ανησυχούν για ζητήματα όπως η μετανάστευση, η οικονομική αστάθεια εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, η αύξηση της ανεργίας και η ακρίβεια. Αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη λαϊκιστικών και ακροδεξιών δυνάμεων.
Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPÖ), υπό τον Αντρέας Μπάλμπερ, παραμένουν τρίτοι στις δημοσκοπήσεις με περίπου 21%, χωρίς να μπορούν να ανακτήσουν την πολιτική τους ισχύ, γεγονός που τους καθιστά λιγότερο πιθανό να αναλάβουν την ηγεσία μιας κυβέρνησης.
Ανησυχίες και κριτική από τα ΜΜΕ
Τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης στην Αυστρία και οι πολιτικοί αντίπαλοι του FPÖ εκφράζουν έντονες ανησυχίες για την άνοδο της ακροδεξιάς. Εστιάζουν κυρίως στη ξενοφοβική ρητορική του κόμματος, τη σχέση του με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ιστορική του κληρονομιά. Παρά τις προσπάθειες του FPÖ να αποστασιοποιηθεί από τις ρίζες του, οι ανησυχίες για την πιθανή αναβίωση ακραίων ιδεών παραμένουν.
Η πολιτική κατάσταση και οι πιθανές συμμαχίες
Η πιθανότητα να ηγηθεί το FPÖ μιας κυβέρνησης με τον Κικλ ως καγκελάριο προκαλεί ανησυχίες σε άλλες πολιτικές παρατάξεις. Οι Πράσινοι, οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Φιλελεύθεροι έχουν δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστούν με το FPÖ, ενώ ο Νεχάμερ το χαρακτηρίζει «κίνδυνο για την ασφάλεια». Ωστόσο, η πολιτική αβεβαιότητα καθιστά πιθανές τις διαπραγματεύσεις για έναν κυβερνητικό συνασπισμό.
Συνοψίζοντας, η Αυστρία βρίσκεται σε μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας, με τη διχοτόμηση της κοινωνίας να είναι εμφανής: από τη μία πλευρά, ανησυχίες για την άνοδο της ακροδεξιάς, και από την άλλη, αποδοχή του FPÖ ως κανονικού πολιτικού παίκτη από τμήματα του εκλογικού σώματος που αισθάνονται απογοητευμένα από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Οι επερχόμενες εκλογές θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της χώρας.
