Οι τζιχαντιστές προχωρούν στη Συρία, έχοντας ήδη καταλάβει τις πόλεις Χαλέπι και Χάμα, με επόμενο στόχο τη Χομς, προτού επιτεθούν στη Δαμασκό. Ο ηγέτης τους, Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζολάνι, που ηγείται της «ένοπλης αντιπολίτευσης», αυτοπαρουσιάζεται ως «προοδευτικός τζιχαντιστής» και δηλώνει ότι ο στόχος του είναι η ανατροπή του καθεστώτος του προεδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Η αναζωπύρωση ενός «ξεχασμένου» εμφυλίου πολέμου
Μια αιφνιδιαστική επίθεση από την Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ (HTS) έχει αναζωπυρώσει έναν εμφύλιο πόλεμο που είχε αποκτήσει χαρακτηριστικά ύπνου. Ωστόσο, οι ρίζες της HTS και του Τζολάνι στην Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος εγείρουν αμφιβολίες για τα κίνητρά τους, μια σκιά που τα δυτικά μέσα προσπαθούν να «στρογγυλέψουν».
Σε συνέντευξή του στο CNN, ο Τζολάνι δεν άφησε καμία αμφιβολία ότι οι φιλοδοξίες της HTS είναι να ρίξει το καθεστώς Άσαντ και να δημιουργήσει μια θεσμική κυβέρνηση, η οποία θα διοικείται από ένα «συμβούλιο που θα εκλέγεται από τον λαό». Αυτή η περιγραφή θυμίζει ένα τζιχαντιστικό συμβούλιο, παρόμοιο με τους Ταλιμπάν, αλλά με μια πιο «δυτική» προσέγγιση.
Ο Τζολάνι δήλωσε: «Ο στόχος της επανάστασης παραμένει η ανατροπή αυτού του καθεστώτος. Είναι δικαίωμά μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου». Ανέφερε επίσης ότι «οι σπόροι της ήττας του καθεστώτος ήταν πάντα μέσα του» και ότι οι Ιρανοί και οι Ρώσοι έχουν προσπαθήσει να το στηρίξουν, αλλά η αλήθεια είναι ότι το καθεστώς είναι «νεκρό».
Μια αμφιλεγόμενη καριέρα και οι σχέσεις με την Αλ Κάιντα
Ο Τζολάνι ξεκίνησε την καριέρα του ως μαχητής της Αλ Κάιντα εναντίον των ΗΠΑ στο Ιράκ και αργότερα εντάχθηκε στο ISIS. Επιστρέφοντας στη Συρία, ηγήθηκε της θυγατρικής της Αλ Κάιντα, γνωστής τότε ως Τζαμπχάτ Αλ Νούσρα. Αργότερα, αποδέσμευσε την οργάνωσή του από την Αλ Κάιντα και την μετονόμασε σε Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ το 2017. Παρά την προσπάθεια του να αποστασιοποιηθεί από τις τρομοκρατικές του ρίζες, η HTS παραμένει χαρακτηρισμένη ως τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες.
Ο Τζολάνι, που έχει επιβάλει μια δυτικού τύπου Σαρία στην περιοχή του Ιντλίμπ, αντιμετωπίζεται ως πολιτικός από τους κατοίκους των περιοχών της αντιπολίτευσης. Υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν από τη διακυβέρνηση της HTS και ότι οι παραβιάσεις που έχουν σημειωθεί αντιμετωπίστηκαν. «Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να εξοντώσει μια άλλη ομάδα», δήλωσε, αναφερόμενος στη συνύπαρξη διαφορετικών θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων στην περιοχή.
Η στάση απέναντι στους Κούρδους και οι ξένες δυνάμεις
Ο Τζολάνι εξέφρασε την επιθυμία να δει τις ξένες δυνάμεις να αποχωρούν από τη Συρία, υποστηρίζοντας ότι μόλις πέσει το καθεστώς Άσαντ, δεν θα υπάρχει ανάγκη για την παραμονή τους. Προειδοποίησε ότι η τύχη των Κούρδων εξαρτάται από την παραμονή των ΗΠΑ στη βορειοανατολική Συρία. «Μόλις οι ΗΠΑ φύγουν, οι YPG θα φύγουν και αυτοί», δήλωσε, προσθέτοντας ότι οι εικόνες από το Αφγανιστάν θα μπορούσαν να επαναληφθούν.
Ο Τζολάνι, μιλώντας για τις προοπτικές της Συρίας, δήλωσε ότι η Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την επίτευξη ενός ελεύθερου και θεσμικού κράτους. «Η Συρία αξίζει ένα σύστημα διακυβέρνησης που θα είναι θεσμικό και όχι ένα σύστημα όπου ένας μόνο κυβερνήτης λαμβάνει αυθαίρετες αποφάσεις», πρόσθεσε.
Αντιφάσεις και κατηγορίες
Παρά τις δηλώσεις του για την πρόθεση να διασφαλίσει τη ζωή των πολιτών, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αναφέρει σφοδρές καταστολές και βασανιστήρια πολιτικών αντιφρονούντων από την HTS. Ο Τζολάνι απαντά ότι τέτοιες ενέργειες δεν έγιναν υπό τις εντολές του και ότι οι υπεύθυνοι έχουν ήδη τιμωρηθεί.
Ο Τζολάνι, παρόλο που επιδιώκει να αποστασιοποιηθεί από τις πιο βίαιες τακτικές άλλων τζιχαντιστικών ομάδων, παραμένει σε ένα αμφιλεγόμενο ρόλο στην πολιτική σκηνή της Συρίας. Η αναγνώριση της HTS ως τρομοκρατικής οργάνωσης από διεθνείς φορείς συνεχίζει να προκαλεί ανησυχία για τις προθέσεις και τις πρακτικές της.