Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν «άμεσες επαφές» με τους νικητές αντάρτες στη Συρία, γνωστούς ως Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Αυτή η δήλωση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία δυτικές και αραβικές χώρες, μαζί με την Τουρκία, εκφράζουν τη στήριξή τους για μια ενωμένη και ειρηνική Συρία.
Η αναφορά του Μπλίνκεν είναι αξιοσημείωτη, δεδομένου ότι η Ουάσινγκτον έχει χαρακτηρίσει τους ισλαμιστές αντάρτες της HTS ως τρομοκράτες από το 2018.
Συνάντηση στην Ιορδανία
Την περασμένη Σάββατο, ο Μπλίνκεν και άλλοι διπλωμάτες συναντήθηκαν στην Άκαμπα της Ιορδανίας για να συζητήσουν τις εξελίξεις στη Συρία. Ο Μπλίνκεν δήλωσε: «Ήμασταν σε επαφή με την HTS και με άλλα εμπλεκόμενα μέρη», χωρίς να διευκρινίσει τους τρόπους επικοινωνίας.
Η Τουρκία ανακοίνωσε την επαναλειτουργία της πρεσβείας της στη Δαμασκό, σχεδόν μία εβδομάδα μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ από τους ισλαμιστές αντάρτες, σημειώνοντας 12 χρόνια από το κλείσιμο της τουρκικής διπλωματικής αποστολής στην αρχή του εμφυλίου πολέμου.
Η Τουρκία έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη σύγκρουση της Συρίας, επηρεάζοντας την κατάσταση στα βορειοδυτικά και χρηματοδοτώντας ένοπλες ομάδες, ενώ διατηρεί συνεργασία με την HTS, η οποία ηγήθηκε της επίθεσης κατά του Άσαντ.
Μετά τη συνάντηση στην Ιορδανία, οι διπλωμάτες από τις ΗΠΑ, την Τουρκία, την ΕΕ και τις αραβικές χώρες εξέδωσαν κοινή δήλωση επιβεβαιώνοντας την πλήρη υποστήριξή τους στον συριακό λαό, επισημαίνοντας τη σημασία της οικοδόμησης ενός ασφαλούς και ειρηνικού μέλλοντος.
Ζήτησαν μια διαδικασία μετάβασης υπό την ηγεσία της Συρίας για τη δημιουργία μιας περιεκτικής και αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, η οποία θα προκύψει μέσω διαφανούς διαδικασίας και θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Η Συρία έχει επιτέλους την ευκαιρία να τερματίσει δεκαετίες απομόνωσης», δήλωσε η ομάδα των διπλωματών. Ο επικεφαλής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ και είναι υπό την ηγεσία των Κούρδων, κάλεσε τους Κούρδους να υιοθετήσουν μια θετική στάση προς τον συριακό διάλογο.
Η στάση των αραβικών κρατών
Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Γκέιρ Πέντερσεν, προέτρεψε τους συμμετέχοντες στις συνομιλίες της Ιορδανίας να παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια και να διασφαλίσουν ότι οι κρατικοί θεσμοί δεν θα καταρρεύσουν.
Διπλωμάτης του Κατάρ ανακοίνωσε ότι μια αντιπροσωπεία του εμιράτου θα επισκεφθεί τη Συρία την Κυριακή για συνομιλίες σχετικά με βοήθεια και την επαναλειτουργία της πρεσβείας του. Σε αντίθεση με άλλες αραβικές χώρες, το Κατάρ δεν έχει αποκαταστήσει τους διπλωματικούς του δεσμούς με τον Άσαντ από το 2011.
Η ηγεσία της HTS
Η Κάια Κάλλας, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, δήλωσε στην Ιορδανία ότι η ΕΕ, ως ο μεγαλύτερος πάροχος βοήθειας στη Συρία, ενδιαφέρεται για την ανοικοδόμηση της χώρας. Η πρόσφατη φυγή του Άσαντ έχει προκαλέσει αισθήματα ανακούφισης αλλά και καχυποψίας στους Σύριους, οι οποίοι έχουν υποστεί περισσότερους από 500.000 θανάτους και εκατομμύρια εκτοπίσεις κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Η HTS, μια σουνιτική μουσουλμανική οργάνωση με ρίζες στην Αλ Κάιντα, έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική από πολλές δυτικές κυβερνήσεις, αλλά προσπαθεί να μετριάσει τη ρητορική της. «Εκτιμούμε ορισμένα από τα θετικά λόγια που ακούσαμε τις τελευταίες ημέρες, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι η δράση», δήλωσε ο Μπλίνκεν, προσθέτοντας ότι αν η μετάβαση προχωρήσει, οι ΗΠΑ θα εξετάσουν την άρση ορισμένων κυρώσεων.
