Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, μετά την πρόσφατη ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ, έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την πιθανότητα μιας ευρύτερης περιφερειακής σύγκρουσης. Ο πρώην ανώτατος συμμαχικός διοικητής Ευρώπης του ΝΑΤΟ, ναύαρχος ε.α. Τζέιμς Σταυρίδης, ελληνικής καταγωγής, δηλώνει ότι η απόφαση για την εξέλιξη αυτής της κρίσης θα ληφθεί κυρίως στην Τεχεράνη και την Ιερουσαλήμ, σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
Ο Σταυρίδης, ο οποίος έχει εμπειρία τεσσάρων ετών στην αμερικανοϊσραηλινή στρατιωτική συνεργασία, εκτιμά ότι η πιθανότητα να εξελιχθεί η κατάσταση σε έναν περιφερειακό πόλεμο είναι 25%. Παράλληλα, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο το Ισραήλ να επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Ως αντιπρόεδρος για τις παγκόσμιες υποθέσεις του Ομίλου Carlyle, αναγνωρίζει ότι οι ΗΠΑ έχουν περιορισμένα περιθώρια πολιτικής πίεσης για να επιλύσουν την τρέχουσα κρίση.
Η σύγκρουση φαίνεται να εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο επιθέσεων και αντεπιθέσεων, με τον Νετανιάχου να δηλώνει ότι το Ισραήλ μπορεί να χτυπήσει οπουδήποτε. Είναι πιθανό ο πόλεμος που ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο να εξελιχθεί σε μια ανεξέλεγκτη περιφερειακή σύγκρουση;
Ο Σταυρίδης εκτιμά ότι υπάρχει 75% πιθανότητα το Ισραήλ να επιλέξει να προχωρήσει σε μια σημαντική επίθεση κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, ικανοποιούμενο από ένα ακόμη χτύπημα κατά του Ιράν. Παράλληλα, το Ισραήλ θα συνεχίσει τις επιθέσεις κατά της Χεζμπολάχ, επιδιώκοντας να εξαλείψει αυτή την απειλή, όπως έχει κάνει και με την περίπτωση της Χαμάς.
Μπορεί να αποφευχθεί μια περιφερειακή σύγκρουση; Ποιες είναι οι δυνατότητες των ΗΠΑ;
Οι ΗΠΑ έχουν περιορισμένες δυνατότητες να ασκήσουν πολιτική πίεση για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Αν και θα προσπαθήσουν να συνεργαστούν με τη διεθνή κοινότητα για να υπάρξει αποκλιμάκωση, εάν το Ισραήλ και το Ιράν είναι αποφασισμένα να προχωρήσουν σε στρατιωτικές ενέργειες, οι επιλογές τους θα είναι περιορισμένες.
Γιατί οι ΗΠΑ έχουν περιορισμένη πολιτική επιρροή;
Η πολιτική επιρροή των ΗΠΑ είναι περιορισμένη λόγω εσωτερικών διαιρέσεων και των επερχόμενων εκλογών. Επίσης, η έλλειψη ανταπόκρισης από τον πρωθυπουργό Νετανιάχου, ο οποίος ελπίζει στην επανεκλογή του Τραμπ, περιορίζει τις δυνατότητες παρέμβασης. Παράλληλα, οι προκλήσεις σε άλλες περιοχές, όπως η Ουκρανία και η Κίνα, αποσπούν την προσοχή τους.
Ποιος είναι ο ρόλος της Ελλάδας σε αυτή την κρίση;
Η Ελλάδα, ως σημαντικός περιφερειακός παράγοντας, μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην αποκλιμάκωση της κρίσης. Έχει ισχυρές σχέσεις στην περιοχή και θα μπορούσε να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ για να προωθήσει την ειρηνική επίλυση της κατάστασης.
Πώς εξηγείτε την άρνηση του Ισραήλ να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός;
Το Ισραήλ συνεχίζει τις επιθέσεις κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων, μετά από μια από τις πιο φονικές επιθέσεις στην ιστορία του, και είναι απίθανο να υποκύψει σε διεθνή πίεση για εκεχειρία.
Πώς βλέπετε την κατάσταση με τη Χεζμπολάχ;
Το Ισραήλ επιδιώκει να δημιουργήσει μια ουδέτερη ζώνη στο Λίβανο και να αποδυναμώσει τη Χεζμπολάχ, επιτιθέμενο αεροπορικά και ναυτικά. Επίσης, θα συνεχίσει τις κυβερνοεπιθέσεις για να μειώσει τις στρατηγικές ικανότητες της Χεζμπολάχ.
Ποια είναι η κατάσταση στη Γάζα και με τη Χαμάς;
Το Ισραήλ έχει υποβαθμίσει σημαντικά τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς, καταστρέφοντας το 80% των προπολεμικών της υποδομών. Ωστόσο, η μοίρα των ομήρων παραμένει αβέβαιη, καθώς οι Ισραηλινοί δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένοι να συμφωνήσουν σε μια εκεχειρία.