Από το 1944, το μυστήριο των μυστηριωδών κιβωτίων καουτσούκ που ξεβράζει η θάλασσα στις παραλίες της βορειοανατολικής Βραζιλίας έχει απασχολήσει τόσο τους ντόπιους όσο και τους επιστήμονες. Πολλοί αναρωτιούνται αν αυτά τα τεράστια κιβώτια, που φτάνουν τα 200 κιλά, προέρχονται από κάποιο ανεξερεύνητο ναυάγιο.
Η ανακάλυψη του ναυαγίου
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Ερευνών LABOMAR στην πολιτεία Σεαρά και το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, μέσω εκτενών ερευνών, ανακάλυψαν ότι ορισμένα από αυτά τα ευρήματα προέρχονται από το γερμανικό πλοίο MS Weserland, το οποίο βυθίστηκε στις 3 Ιανουαρίου 1944 και βρίσκεται σε βάθος τουλάχιστον 5.000 μέτρων.
Η σημασία του καουτσούκ στους πολέμους
Κατά τη διάρκεια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, το καουτσούκ ήταν κρίσιμο για την παραγωγή οχημάτων και αεροσκαφών. Οι Γερμανοί προμηθεύονταν αυτό το πολύτιμο υλικό κυρίως από τη νοτιοανατολική Ασία, καθώς και άλλες πρώτες ύλες όπως χαλκό και κοβάλτιο. Ο βραζιλιάνος βιολόγος Λουίς Ερνέστο Αρούντα Μπεζέρα επισημαίνει ότι το MS Weserland μετέφερε βολφράμιο, το οποίο έχει μεγάλη ζήτηση στις σύγχρονες αγορές, ειδικά για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών. Η εκτίμηση αξίας του φορτίου του βυθισμένου πλοίου κυμαίνεται από 17 έως 68 εκατομμύρια δολάρια.
Οικολογικές ανησυχίες
Η έρευνα που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό Ocean and Coastal Research αποκαλύπτει ότι η ανάσυρση του φορτίου από το ναυάγιο συμπίπτει με την αύξηση των τιμών του καουτσούκ, γεγονός που ενισχύει τις υποψίες ότι κάποιοι επιχειρούν να εκμεταλλευτούν παράνομα το υλικό. Εικάζεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα υπάρχουν πάνω από τρία εκατομμύρια βυθισμένα πλοία, με περίπου 8.500 από αυτά να έχουν δυνητικά οδυνηρές συνέπειες για το περιβάλλον.
Ένα ακόμη κιβώτιο με καουτσούκ κοντά στην παραλία της πολιτείας Σεαρά
Η ιστορία των ναυαγίων
Οι ερευνητές από τα Πανεπιστήμια Σεαρά (UFC) και Αλαγκόας (Ufal) ανέλυσαν θαλάσσια ρεύματα και μαθηματικά μοντέλα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το φορτίο καουτσούκ προέρχεται από δύο ναζιστικά πλοία. Η ιστοσελίδα Sixtant, που καταγράφει βυθισμένα πλοία στον Νότιο Ατλαντικό, έχει εντοπίσει 548 πλοία, εκ των οποίων 56 γερμανικά, που βυθίστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Κίνδυνοι από τις παράνομες δραστηριότητες
Η ανησυχία για την οικολογία εντείνεται, καθώς η παράνομη ανακύκλωση ναυαγίων μπορεί να οδηγήσει σε διαρροές πετρελαίου και άλλων τοξικών υλικών. Ο Αρούντα Μπεζέρα προειδοποιεί ότι η διαρροή πετρελαίου από ξεχασμένα ναυάγια θα μπορούσε να προκαλέσει μια οικολογική καταστροφή, όπως αυτή που συνέβη το 2019, όταν πάνω από 5.000 τόνοι πετρελαίου μολύνθηκαν στις ακτές της Βραζιλίας.
Εθελοντές καθαρίζουν πετρελαιοκηλίδα στο Σαλβαντόρ ντε Μπαΐα το 2019
Η κατάσταση είναι κρίσιμη και απαιτεί άμεση προσοχή, καθώς οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές για το θαλάσσιο οικοσύστημα και τις παράκτιες κοινότητες.
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
