Πρωτοπρ. Ιωάννου Γκιάφη
Πολιτικός Επιστήμονας-Θεολόγος
Προϊστάμενος Ι. Ν. Αγίου Χριστοφόρου Αγρινίου
Ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν-Πολ Σάρτρ, στο θεατρικό του έργο “Κεκλεισμένων των θυρών”, υποστηρίζει ότι “η Κόλαση είναι οι άλλοι”. Αυτή η φράση φανερώνει τη σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους: αν αυτές οι σχέσεις είναι δύσκολες, οι άλλοι μπορούν να γίνουν πηγή βασάνου. Όμως, υπάρχει και μια άλλη διάσταση: “ο Παράδεισος είναι ο ένας για τον άλλον.”
Ειδικότερα, ο Σάρτρ συνδέει την κόλαση με τον εγωκεντρισμό και την επιθυμία για εξουσία και πλούτο, ενώ ο παράδεισος προϋποθέτει τη φροντίδα και την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων. Οι σχέσεις που βασίζονται στην καταπάτηση της ελευθερίας του άλλου οδηγούν στην αποτυχία, ενώ οι σχέσεις που βασίζονται στον σεβασμό φέρνουν επιτυχία.
Με αφορμή τη διδασκαλία του Σάρτρ, ας αναλογιστούμε τη σύνδεση του φιλοσόφου με την Κυριακή Ε’ Λουκά, μέσα από την παραβολή του πλουσίου και του πτωχού Λαζάρου. Ο Ιησούς αναδεικνύει αυτή τη διαφορά ανάμεσα στον Παράδεισο και την Κόλαση, επισημαίνοντας τις απαιτήσεις και τις ευθύνες μας απέναντι στον συνάνθρωπο.
Στην παραβολή, ο Ιησούς περιγράφει τη ζωή του πλουσίου εδώ στη γη, ακολουθούμενη από την πορεία του μετά τον θάνατο. Παρουσιάζει τη ζωή του πλουσίου με πολυτελή ντυσίματα και γιορτές, ενώ ο Λάζαρος υποφέρει δίπλα του. Όταν οι ρόλοι αντιστρέφονται μετά θάνατον, ο Λάζαρος εισέρχεται στον παράδεισο, ενώ ο πλούσιος βιώνει την κόλαση.
Ο πτωχός Λάζαρος, που περίμενε μάταια τη βοήθεια του πλουσίου, βρίσκει τελικά την αγάπη του Θεού στον άλλον κόσμο, ενώ ο πλούσιος υποφέρει από τη μοναξιά και την απόρριψη. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αδιαφορία του πλουσίου απέναντι στον Λάζαρο δεν του επιτρέπει να γευτεί την ευτυχία ούτε στην άλλη ζωή.
Καθώς ο Λάζαρος κατατάσσεται στους κόλπους του Αβραάμ, σηματοδοτεί τη φροντίδα και την αγάπη που αξίζει στον άνθρωπο. Αντίθετα, η μαρτυρία του πλουσίου αποδεικνύει ότι δεν έμαθε να εκτιμά τον συνάνθρωπο, και γι’ αυτό ζητά βοήθεια από τον Λάζαρο, του οποίου το όνομα ποτέ δεν αναγνώρισε όσο ζούσε.
Ο Αβραάμ εξηγεί στον πλούσιο ότι υπάρχει ένα “μέγα χάσμα” ανάμεσα τους, που τους εμποδίζει να έχουν οποιαδήποτε επικοινωνία. Ο πλούσιος αποκτά συνείδηση των λαθών του και ζητά από τον Αβραάμ να προειδοποιήσει τα αδέλφια του, αλλά η απάντηση είναι επιτακτική: έχουν τους προφήτες και τους νόμους για να καθοδηγούνται. Αυτή η παραβολή μας διδάσκει την αξία της μετάνοιας και της φροντίδας για τον άλλον.
Η Κόλαση περιγράφεται με την εικόνα της φωτιάς, αλλά οι Πατέρες της Εκκλησίας μάς προειδοποιούν πως οι περιγραφές αυτές δεν είναι ούτε ακριβείς, ούτε είναι για να τρομάξουν. Το βασικό μήνυμα είναι πως η πραγματική Κόλαση έρχεται από τη στέρηση της αγάπης του Θεού, κάτι που δεν επιθυμούμε ουσιαστικά. Όταν η εξέλιξη της αμαρτίας απομακρύνει τον άνθρωπο από τον Θεό, αυτή η απομάκρυνση δημιουργεί μια κόλαση προσωπική.
Η ελευθερία που μας έχει δοθεί από τον Θεό είναι πολύτιμη, και η επιλογή ανάμεσα στο καλό και το κακό αναδεικνύει την ευθύνη μας. Όπως αναφέρει ο όσιος Πορφύριος, ο Παράδεισος απεικονίζεται ως χώρος φωτός και χαράς, ενώ η κόλαση είναι το σκοτάδι και η απελπισία.
Εν κατακλείδι, ας επιδιώκουμε να βιώνουμε τον Παράδεισο στη ζωή μας, με την κοινωνία και τη στήριξη των αδελφών μας, γνωρίζοντας ότι σε κάθε πρόσωπο αντανακλάται ο Χριστός. Αμήν!
Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το Romfea.gr με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.
