Η δυσκολία στον ύπνο είναι ένα πρόβλημα που βιώνουν εκατομμύρια άνθρωποι, και η κατάσταση επιδεινώνεται λόγω της κακής ψυχικής υγείας. Πολλοί δυσκολεύονται να χαλαρώσουν και να κοιμηθούν, ειδικά όταν το άγχος τους αυξάνεται το βράδυ.
Ο καθηγητής Ivo Vlaev, που είναι ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Warwick, υπογραμμίζει ότι το άγχος συνήθως μεγαλώνει κατά τις βραδινές ώρες για κάποιους λόγους. Στην ουσία, όταν πέφτει η νύχτα και το περιβάλλον γίνεται πιο ήσυχο, οι άνθρωποι έχουν περισσότερη ελευθερία να σκέφτονται τις ανησυχίες τους, σε αντίθεση με την ημέρα όταν ο εγκέφαλος είναι απασχολημένος με δουλειές και κοινωνικές δραστηριότητες που κρατούν μακριά τις αγχωτικές σκέψεις.
Γιατί το άγχος είναι εντονότερο πριν τον ύπνο
Ο Vlaev αναφέρει ότι η έλλειψη περισπασμών τη νύχτα είναι κρίσιμη για την εμφάνιση αυξήσεων άγχους. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι υποχρεώσεις και οι κοινωνικές επαφές κρατούν τον εγκέφαλο απασχολημένο.
«Όταν έρθει η νύχτα, αυτοί οι περισπασμοί μειώνονται», λέει. «Αυτό επιτρέπει στο μυαλό να εστιάσει στις ανησυχίες του, όπως είναι οι αβέβαιες καταστάσεις για το μέλλον ή εκκρεμότητες της ημέρας, κάτι που εντείνει την αίσθηση άγχους.»
Επιπλέον, αυτή η ήσυχη στιγμή της νύχτας προσφέρει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να σκεφτούν τη μέρα που πέρασε, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική σκέψη. «Είναι φυσικό να σκεφτόμαστε τα γεγονότα της ημέρας ή τα σχέδια για το αύριο. Αλλά αυτή η ανασκόπηση μπορεί να εξελιχθεί σε άγχος όταν οι σκέψεις γίνονται υπερβολικές και μικρά προβλήματα φαίνονται μεγαλύτερα», προσθέτει.
Ο φυσιολογικός ρόλος του σώματος
Υπάρχει και φυσιολογικός λόγος πίσω από την αυξημένη αίσθηση άγχους το βράδυ, που σχετίζεται με τον κύκλο του σώματος και ορμονικές μεταβολές. Ο καθηγητής Vlaev εξηγεί ότι η κορτιζόλη, μια ορμόνη που σχετίζεται με το στρες, αυξάνεται τις πρώτες πρωινές ώρες. Αν κάποιος είναι ξύπνιος εκείνη την ώρα, μπορεί να νιώθει μεγαλύτερο άγχος.
«Οι κυκλικοί ρυθμοί του οργανισμού και οι αλλαγές στις ορμόνες μπορεί να κάνουν το άγχος πιο έντονο τη νύχτα», προσθέτει.
Κόπωση, σκοτάδι και αίσθημα έλλειψης ελέγχου
Επιπλέον, η σωματική και ψυχική κόπωση μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά μας να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας. Στο τέλος της ημέρας, οι μηχανισμοί που χρησιμοποιούμε για να προχωρήσουμε παραμένουν πιο αδύναμοι, καθιστώντας επομένως δύσκολη τη διαχείριση του άγχους.
Η κούραση μπορεί να έχουμε ως αποτέλεσμα την αρνητική σκέψη και την αδυναμία να αντιμετωπίσουμε τις πιέσεις της καθημερινότητας με υγιή τρόπο, οδηγώντας σε επιπλέον ανησυχία.
Όταν η νύχτα έρχεται και υπάρχει σκοτάδι και ησυχία, οι εσωτερικοί φόβοι μπορεί να γίνουν πιο έντονοι. «Χωρίς εξωτερικά ερεθίσματα, ο εγκέφαλος εστιάζει σε εσωτερικές ανησυχίες, οδηγώντας σε αγωνιώδεις σκέψεις», αναφέρει ο Vlaev.
Αυτό τελικά εντείνει την αίσθηση της έλλειψης ελέγχου. «Η νύχτα συχνά φέρνει μια αίσθηση αδυναμίας», λέει ο καθηγητής. «Κατά τη διάρκεια της ημέρας, η ενεργητική ενασχόληση με καθήκοντα προσφέρει αίσθηση ολοκλήρωσης, ενώ τη νύχτα, η αβεβαιότητα για τον ύπνο μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε ανίσχυροι, αυξάνοντας το άγχος σας».
