Ένα καινοτόμο εμβόλιο προσφέρει ελπίδες για τη θεραπεία ή και την πρόληψη λοίμωξης από το Clostridioides difficile, γνωστό και ως C. difficile ή C. diff, ένα από τα πιο ανθεκτικά και προβληματικά βακτήρια. Σε πειραματικά μοντέλα ζώων, το εμβόλιο έχει δείξει ικανότητα να προστατεύει από νέες και υποτροπιάζουσες λοιμώξεις, προκαλώντας ισχυρή ανοσολογική αντίδραση που «απαλλάσσει» το έντερο από το C. difficile και προσφέρει προστασία ακόμη και μετά από μόλυνση.
Η επανάσταση στην αντιμετώπιση του C. difficile
Το C. difficile είναι ένα επικίνδυνο βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις, με συμπτώματα που κυμαίνονται από διάρροια έως θανατηφόρες βλάβες στο έντερο. Εξαπλώνεται μέσω ανθεκτικών σπορίων, προσβάλλοντας κυρίως ευάλωτες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και οι ασθενείς που λαμβάνουν συχνά αντιβιοτικά. Είναι μάλιστα τόσο «επίμονο» που το 30%-40% των ατόμων που μολύνονται από αυτό εμφανίζουν υποτροπές.
Προοπτικές για κλινικές δοκιμές
Οι ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνιας (Penn) και το Παιδιατρικό Νοσοκομείο της Φιλαδέλφειας, που ανέπτυξαν το εμβόλιο, ανακοίνωσαν τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα στο επιστημονικό περιοδικό «Science», ανοίγοντας τον δρόμο για κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.
«Η προσέγγισή μας αφορά τη δημιουργία ενός πολυδύναμου mRNA εμβολίου το οποίο επιτίθεται πολύπλευρα στο C. diff χωρίς να επιδρά στο φυσιολογικό μικροβίωμα του εντέρου»
Μηχανισμός δράσης του εμβολίου
Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος βασίζεται στη δημιουργία ενός mRNA εμβολίου που στοχεύει στο C. difficile χωρίς να επηρεάζει τα ευεργετικά βακτήρια του εντέρου. Όπως δήλωσε ο δρ Μοχάμεντ-Γκάμπριελ Αλαμέχ, επίκουρος καθηγητής Παθολογίας και Εργαστηριακής Ιατρικής στο Penn, «τα αντιβιοτικά δεν είναι πάντα αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση σκληρών παθογόνων όπως το C. diff, και μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε τη δυναμική των mRNA εμβολίων κατά διαφόρων μεταδιδόμενων ασθενειών».
Σημαντική ανακάλυψη με υπογραφή Νομπέλ
Ο Ντριου Βάισμαν, βραβευμένος με Νομπέλ Ιατρικής το 2023 και ειδικός στην έρευνα εμβολίων, τόνισε ότι το mRNA εμβόλιο είναι «ο τέλειος υποψήφιος» για την ανάπτυξη εμβολίου κατά του C. difficile, καθώς μπορεί να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα με πολλαπλές κατευθύνσεις.
Η πλατφόρμα mRNA και οι προοπτικές της
Για την ανάπτυξη του εμβολίου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα mRNA-LNP, την ίδια που έχει χρησιμοποιηθεί για τα εμβόλια κατά της COVID-19, προσφέροντας έτσι μια νέα προσέγγιση στην καταπολέμηση του C. difficile.
Μια νέα ελπίδα για τη δημόσια υγεία
Αν το εμβόλιο αποδειχθεί αποτελεσματικό και στους ανθρώπους, θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την προσέγγιση στη θεραπεία του C. difficile, καθώς οι προηγούμενες προσπάθειες ανάπτυξης εμβολίων για αυτό το βακτήριο είχαν αποτύχει. Η Αλέξα Σέμον, υποψήφια διδάκτορας στο Penn, δήλωσε ότι «τα mRNA εμβόλια μας παρέχουν ένα νέο εργαλείο ενάντια σε πολύπλοκες βακτηριακές λοιμώξεις, οι οποίες γίνονται ολοένα και μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία λόγω της ανθεκτικότητας των μικροβίων στα αντιβιοτικά».
Πρωτοπορία στην έρευνα mRNA
Το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνιας είναι πρωτοπόρος στην έρευνα του mRNA, με εμβόλια που έχουν σχεδιαστεί ήδη κατά της νόσου του Lyme, του νοροϊού και του ιού του απλού έρπητα τύπου 2, καθώς και έρευνες για θεραπείες που στοχεύουν σε δρεπανοκυτταρική νόσο και σοβαρές τροφικές αλλεργίες.
