Η κατάσταση στην αγορά καυσίμων στην Αττική είναι ανησυχητική, καθώς έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) αποκαλύπτει ότι περίπου το 25% των πρατηρίων καυσίμων κλέβει τους πελάτες μέσω των αντλιών, με τις απώλειες να φτάνουν έως και το 24% των παραδιδόμενων ποσοτήτων.
Στην Αττική, η οποία αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% των συνολικών πωλήσεων καυσίμων στη χώρα, το 27% των πρατηρίων έχει διαπιστωθεί ότι χρησιμοποιεί «πειραγμένες» αντλίες, παραδίδοντας λιγότερη ποσότητα καυσίμου από αυτή που πληρώνουν οι καταναλωτές. Αυτή η απάτη κοστίζει συνολικά περίπου 120 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Η έρευνα του ΕΜΠ δείχνει μια ανησυχητική αύξηση του ποσοστού των παραβατικών πρατηρίων: από 4% το 2011, το ποσοστό αυτό έφτασε στο 15% το 2016, στο 19% το 2019, στο 20% το 2021 και εκτοξεύθηκε στο 27% το 2023, σημειώνοντας αύξηση 35% τα τελευταία δύο χρόνια. Παράλληλα, οι ελλειμματικές παραδόσεις καυσίμων έχουν αυξηθεί κατά 30% την τελευταία τριετία.
Η έρευνα αναδεικνύει επίσης τη σύνδεση μεταξύ της τιμής πώλησης του καυσίμου και των ελλειμματικών παραδόσεων. Συγκρίνοντας τις τιμές ενός παραβατικού πρατηρίου που έχει ελλειμματική παράδοση 10% με αυτές ενός νόμιμου πρατηρίου στην ίδια περιοχή, διαπιστώνεται ότι η αναγραφόμενη τιμή του παραβατικού πρατηρίου είναι 8 λεπτά/λίτρο χαμηλότερη, ενώ η πραγματική τιμή είναι 10-12 λεπτά/λίτρο υψηλότερη.
Σύμφωνα με την έρευνα, η αύξηση του κόστους λειτουργίας (όπως μισθοί και ενέργεια) οδηγεί σε μεγαλύτερη διαφορά τιμής μεταξύ των νόμιμων και των παραβατικών πρατηρίων, με αποτέλεσμα τα νόμιμα πρατήρια να χάνουν πελάτες. Έτσι, τα παραβατικά πρατήρια επωφελούνται από την κατάσταση, καθώς οι καταναλωτές επιλέγουν την πιο φθηνή επιλογή, αποδυναμώνοντας τους νόμιμους προμηθευτές.
Καθεστώς ατιμωρησίας για τα παραβατικά πρατήρια καυσίμων
Από τον Ιούνιο, η ΑΑΔΕ έχει ανακοινώσει 18 πρατήρια για νοθεία, με ορισμένα από αυτά να παρουσιάζουν ποσοστά νοθείας 85% και 95%. Παρά τις σοβαρές παραβάσεις, όλα τα πρατήρια λειτουργούν κανονικά, καθώς έκλεισαν μόνο για δύο ημέρες, λόγω προσωρινής διαταγής που εκδόθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο, η οποία ανέστειλε το μέτρο σφράγισης.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή», η εκδίκαση των αιτήσεων αναστολής είναι κρίσιμη, καθώς η αποδοχή τους μπορεί να οδηγήσει σε ατιμωρησία, καθώς οι προσφυγές μπορεί να εκδικαστούν μετά από 1-2 χρόνια, καθιστώντας τις διαδικασίες άνευ αντικειμένου. Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος να κλείσουν πρατήρια λόγω μη ενημέρωσης των πιστοποιητικών τους, ενώ παράλληλα παραμένουν ανοιχτά πρατήρια που επαναλαμβάνουν τις παραβάσεις τους.
