Ο αριθμός των μωρών που γεννήθηκαν στην ΕΕ πέρυσι έφτασε σε ιστορικό χαμηλό, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που αναδεικνύουν τις σοβαρές δημογραφικές προκλήσεις της περιοχής. Οι γεννήσεις στα 27 κράτη-μέλη του μπλοκ μειώθηκαν σε 3.665.000 το 2023, σύμφωνα με ενημερωμένα δεδομένα που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο μήνα, το χαμηλότερο επίπεδο από την αρχή της συλλογής συγκρίσιμων στοιχείων το 1961.
Η μείωση αυτή αντιπροσωπεύει πτώση 5,5% σε σχέση με το σύνολο των γεννήσεων του 2022, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ετήσια πτώση που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα. Τα στοιχεία προέρχονται από τις τελευταίες ανακοινώσεις των κρατών-μελών της Eurostat, της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, και περιλαμβάνονται σε περιοδική ενημέρωση.
Το ποσοστό για το 2023 είναι χαμηλότερο από τις 4 εκατομμύρια γεννήσεις που προβλέπονταν πέρυσι στις μακροχρόνιες εκτιμήσεις πληθυσμού της Eurostat. Από την κορύφωση σχεδόν 7 εκατομμυρίων γεννήσεων στα μέσα της δεκαετίας του 1960, οι γεννήσεις στις χώρες που σήμερα αποτελούν την ΕΕ έχουν μειωθεί δραματικά, φτάνοντας σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα των ΗΠΑ.
Η πτώση του αριθμού των μωρών στην Ευρώπη αναμένεται να ασκήσει πίεση στις οικονομίες των χωρών, καθώς ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας μειώνεται και οι δαπάνες σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη και οι συντάξεις αυξάνονται. Δημογραφικοί ειδικοί εκτιμούν ότι η μακροχρόνια τάση των Ευρωπαίων να αποκτούν λιγότερα παιδιά μπορεί να έχει επιδεινωθεί από ανησυχίες σχετικά με την κλιματική αλλαγή, την πανδημία και την άνοδο του πληθωρισμού, που είναι η χειρότερη της τελευταίας γενιάς.
«Οι αντιληπτές αβεβαιότητες -όπως η εργασιακή ανασφάλεια, η αύξηση του κόστους ζωής και οι τιμές των κατοικιών, καθώς και οι παγκόσμιες κρίσεις όπως η πανδημία Covid-19 και οι γεωπολιτικές εντάσεις- μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά τις αναπαραγωγικές αποφάσεις των ατόμων», δήλωσε ο Γκουανγκιού Ζανγκ, υπεύθυνος πληθυσμιακών υποθέσεων στον ΟΗΕ.
Ο Γουίλεμ Αντέμα, ανώτερος οικονομολόγος στον ΟΟΣΑ, τόνισε ότι οι νέοι αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες από ποτέ να εδραιωθούν στην αγορά εργασίας, να αποκτήσουν κατοικία και ενδεχομένως να βρουν συντρόφους. «Αυτό είναι ένα κομμάτι της ιστορίας που είναι αρκετά σαφές», πρόσθεσε.
Η Μαρία Ρίτα Τέστα, καθηγήτρια δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, σημείωσε ότι αν και πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την απόφαση για απόκτηση παιδιών, υπάρχουν νέοι λόγοι που σχετίζονται με πολιτικές και οικονομικές εντάσεις σε διεθνές επίπεδο, καθώς και ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή.
Καθώς οι άνθρωποι καθυστερούν την γονεϊκότητα, οι γυναίκες στην περιοχή γεννούν σε μεγαλύτερη ηλικία. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που δημοσιεύθηκαν νωρίτερα φέτος, η μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού αυξάνεται και πλησιάζει τα 30 έτη το 2022, από 28,8 το 2013.
Το ποσοστό γεννήσεων από μητέρες ηλικίας 40 ετών και άνω έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, από 2,5% σε 6%, αντανακλώντας την καθυστέρηση στη γονεϊκότητα, με πολλές γυναίκες να επιλέγουν να αποκτήσουν παιδιά πιο κοντά στο ανώτατο όριο της αναπαραγωγικής ηλικίας, το οποίο ορίζεται από τον ΟΗΕ στα 49 έτη.
Η τάση για λιγότερες γεννήσεις παρατηρείται πιο έντονα σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα, η Πολωνία, η Φινλανδία και οι χώρες της Βαλτικής, όπου οι γεννήσεις έχουν μειωθεί κατά τουλάχιστον ένα τέταρτο την τελευταία δεκαετία.
Ο Αντέμα τόνισε ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προετοιμαστούν για ένα μέλλον με χαμηλή γονιμότητα και να εξετάσουν μέτρα που θα ενισχύσουν τη μετανάστευση, την παραγωγικότητα και τα επίπεδα συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ιδιαίτερα μεταξύ των γυναικών. Η Τέστα προέτρεψε τις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους νέους, ζητώντας μια προσέγγιση όπου οι νέοι άνδρες και γυναίκες θα λάβουν βοήθεια σε διάφορους τομείς της ζωής τους: στην εκπαίδευση, στην αγορά εργασίας, στην ψυχική υγεία και στην πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή στέγαση.
