Παρασκευή και 13 σήμερα, και οι προληπτικοί την αντιμετωπίζουν με φόβο. Πώς όμως έχει γίνει αυτή η ημερομηνία να θεωρείται γρουσούζικη;
Ο φόβος της Παρασκευής και 13, γνωστός ως paraskavedekatriaphobia στα αγγλικά (μια λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Παρασκευή, δεκατρείς και φοβία), είναι μια ειδική μορφή της τρισκαιδεκαφοβίας, δηλαδή του φόβου για τον αριθμό 13, ο οποίος θεωρείται κακότυχος.
Η προληπτική αυτή αντίληψη διαδόθηκε κυρίως στις αγγλόφωνες χώρες τον 19ο αιώνα και εξαπλώθηκε παγκοσμίως, ιδίως μέσω της ταινίας τρόμου «Παρασκευή και 13» (1980). Υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με την προέλευση αυτής της πεποίθησης.
Μία από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες αναφέρει ότι ήταν Παρασκευή όταν η Εύα έδωσε το μήλο στον Αδάμ, ενώ άλλες αναφέρουν σημαντικά γεγονότα όπως η καταστροφή του Ναού του Σολομώντα, η ταφή του Ιησού Χριστού, και η μεγάλη πλημμύρα της Βίβλου. Επίσης, στις 13 Οκτωβρίου 1307, συνέβη η εξολόθρευση του Τάγματος των Ναϊτών από τον βασιλιά Φίλιππο της Γαλλίας.
Στην Αμερική και την Αγγλία, οι θανατοποινίτες συχνά εκτελούνταν κάθε Παρασκευή, γεγονός που έκανε πολλές Παρασκευές να θεωρούνται γρουσούζικες και με το προσωνύμιο Ημέρα του Κρεμασμένου.
Γιατί το 13 είναι γρουσούζικο;
Πώς λοιπόν το 13 συνδέθηκε με την Παρασκευή; Ο Ιούδας Ισκαριώτης ήταν ο 13ος καλεσμένος στο δείπνο, και ο αριθμός 13 θεωρείται ότι σπάει την αρμονία του 12, που σχετίζεται με πολλές θεϊκές και πολιτισμικές αναφορές (12 Θεοί του Ολύμπου, 12 άθλοι του Ηρακλή, 12 φυλές του Ισραήλ, 12 μαθητές του Χριστού κ.ά.). Στα Ταρό, το 13 συμβολίζει τον θάνατο, ενώ το 13ο κεφάλαιο της Αποκάλυψης αναφέρεται στο «θηρίο» και τον «Αντίχριστο».
Ακόμα και σήμερα, πολλά κτίρια και ξενοδοχεία παραλείπουν τον 13ο όροφο, πηγαίνοντας κατευθείαν από τον 12ο στον 14ο. Το ίδιο συμβαίνει και με τις 13ες σειρές καθισμάτων στα αεροπλάνα και σε πολλούς δρόμους, όπου ο αριθμός 13 δεν υπάρχει.
Ο αριθμός 13 είναι ο απόλυτος κακότυχος αριθμός, που σπάει την αρμονία του 12. Με την προσθήκη του αριθμού «ένα», ξεκινάει ένας νέος κύκλος.
Στην Πληροφορική, υπάρχει ένας ιός με το όνομα «Παρασκευή και 13» (Friday 13th), που δημιουργήθηκε το 1988 στο Ισραήλ. Ενεργοποιείται όταν το ημερολόγιο του υπολογιστή δείξει Παρασκευή και 13, προκαλώντας επιβράδυνση στη λειτουργία του.
Διαβάστε επίσης: Η λέξη «Ελλάδα» στα χαβανέζικα σίγουρα κάτι θυμίζει στους Έλληνες
10 ενδιαφέροντα στοιχεία για την πιο γρουσούζικη ημέρα
- Ο παράλογος φόβος για την Παρασκευή και 13 είναι καταχωρημένος στην κλινική βιβλιογραφία ως φοβία, με το περίεργο όνομα παρασκευοδεκατριοφοβία.
- Ο διάσημος σκηνοθέτης Άλφρεντ Χίτσκοκ γεννήθηκε μια Παρασκευή και 13.
- Ειδικοί εκτιμούν ότι λόγω της κοινωνικής διασποράς του εθίμου, η φοβία αυτή επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με αποτέλεσμα μειωμένα έσοδα για αεροπορικές και άλλες υπηρεσίες εκείνη την ημέρα.
- Για τους πάσχοντες, τα άσχημα νέα είναι ότι μπορεί να υπάρχουν έως και τρεις Παρασκευές της 13ης κάθε ημερολογιακό έτος, αλλά ποτέ περισσότερες.
- Αυτό οφείλεται σε κάποιο βαθμό στη Κυριακή, καθώς για να έχει ένας μήνας μια Παρασκευή και 13, πρέπει να ξεκινά την ημέρα της «Αναπαύσεως».
- Η τρέλα με τις αριθμητικές συμπτώσεις δεν σταματά εκεί. Κάθε μη δίσεκτο έτος που ξεκινά ημέρα Πέμπτη, οι μήνες Φεβρουάριος, Μάρτιος και Νοέμβριος θα έχουν από μία Παρασκευή και 13.
- Ωστόσο, δεν την φοβούνται όλοι. Για παράδειγμα, στην Ιταλία, οι πιο προληπτικοί φοβούνται την Παρασκευή και 17, όχι την 13η.
- Το κινηματογραφικό franchise που ξεκίνησε με το φιλμ «Παρασκευή και 13» του 1980 είναι μία από τις πιο κερδοφόρες σειρές του Χόλιγουντ.
- Κάποιοι όχι μόνο δεν επηρεάζονται από τη γρουσουζιά της, αλλά την εκμεταλλεύονται για θετικές αλλαγές. Χαρακτηριστικά, η Φινλανδία από το 1995 την έχει ορίσει Εθνική Ημέρα Ατυχημάτων, με στόχο την ευαισθητοποίηση για την οδηγική, σχολική και οικιακή ασφάλεια.
- Υπάρχει πιθανότητα η Παρασκευή και 13 του 2029 να αποκτήσει μια νέα γρουσουζιά, καθώς ο αστεροειδής Άποφις 99942 αναμένεται να περάσει κοντά στη Γη εκείνη την ημέρα. Αν και οι αστρονόμοι δεν προειδοποιούν για κίνδυνο, μένει να δούμε αν αυτή η Παρασκευή θα τιμήσει τη φήμη της.
