Τον τελευταίο καιρό, οι βίαιοι θάνατοι ζώων από ανθρώπους έχουν γίνει συχνό φαινόμενο. Η είδηση για την κακοποίηση ανυπεράσπιστων ζώων προκαλεί έντονα συναισθήματα όπως οργή, αγανάκτηση και προβληματισμό σχετικά με την κοινωνία στην οποία ζούμε και μεγαλώνουμε.
Αν και υπάρχει ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο για την προστασία των ζώων, οι δράστες της κακοποίησης δεν διστάζουν να προχωρήσουν σε τέτοιες πράξεις. Φαίνεται ότι δεν τους πτοούν ούτε οι ποινές που προβλέπει ο νόμος για αυτές τις περιπτώσεις.
«Η κακοποίηση των ζώων είναι ένα πολύ σοβαρό και πολύπλοκο φαινόμενο που έχει πολλές αιτίες», τονίζει η κυρία Καππάτου.
Τα άτομα που κακοποιούν ζώα συνήθως μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Συχνά έχουν δυσκολίες στη διαχείριση των συναισθημάτων τους, έλλειψη ενσυναίσθησης και αδιαφορία για τα δικαιώματα των άλλων. Έχουν επίσης δυσκολία στη διαχείριση του θυμού και της οργής τους.
Η ανάγκη τους για έλεγχο και εξουσία εκδηλώνεται μέσω της κακοποιητικής τους συμπεριφοράς, η οποία τους δίνει την αίσθηση της υπεροχής και της δύναμης. Αν εξετάσουμε το οικογενειακό τους περιβάλλον, συχνά βρίσκουμε ιστορικό κακοποίησης ή παραμέλησης κατά την παιδική τους ηλικία, το οποίο επαναλαμβάνουν στις σχέσεις τους.
Πολλές φορές, αυτοί οι άνθρωποι εμφανίζουν διαταραχές προσωπικότητας (όπως η αντικοινωνική) ή άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη, η οποία μπορεί να εκδηλώνεται με επιθετικότητα. Συχνά πάσχουν από διαταραχές ελέγχου παρορμήσεων.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι κακοποιητές ζώων έχουν οι ίδιοι βιώσει κακοποίηση στη ζωή τους, συνήθως στο πλαίσιο της οικογένειας. Οι εμπειρίες τους από την παιδική ηλικία περιλαμβάνουν συχνά κακοποίηση ή παραμέληση, και αυτό αναπαράγεται στις σχέσεις τους.
Μελέτες δείχνουν ότι η κακοποιητική συμπεριφορά μπορεί να είναι προάγγελος άλλων μορφών εγκληματικότητας. Συγκεκριμένα, άτομα που κακοποιούν ζώα συστηματικά μπορεί στο μέλλον να διαπράξουν βίαιες ή εγκληματικές πράξεις κατά άλλων ανθρώπων», αναφέρει η κυρία Καππάτου.
«Αισθανόταν ότι εκτονώνεται από τα προβλήματα τα οποία έχει»
Σχολιάζοντας ένα πρόσφατο περιστατικό, όπου ένας δράστης μαχαίρωνε γάτες στην Κυψέλη, η ψυχολόγος επισημαίνει την ανάγκη για προσοχή και διερεύνηση. «Αν και δεν γνωρίζουμε τα κίνητρα και τα χαρακτηριστικά του δράστη, είναι προφανές ότι έχει επιδείξει βίαιη και αποτρόπαιη συμπεριφορά, καθώς και έλλειψη ενσυναίσθησης και συναισθηματική αποστασιοποίηση.
Η κακοποίηση του ζώου δείχνει σοβαρές δυσκολίες στη διαχείριση του θυμού, καθώς και έντονη ανάγκη για έλεγχο και εξουσία, χωρίς δεύτερες σκέψεις ή ενοχές. Μέσω της συστηματικής κακοποίησης, αυτός ο άνθρωπος ίσως έβρισκε χαρά και επιβεβαίωση, αισθανόμενος ότι εκτονώνεται από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Είναι πιθανό να υπάρχει κάποια ψυχική διαταραχή, αλλά αυτά θα εξεταστούν από τους ειδικούς που θα τον παρακολουθήσουν», καταλήγει.
«Σεβόμενοι τα ζώα, σεβόμαστε τον εαυτό μας»
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε τη φιλοζωία στα παιδιά, η κυρία Καππάτου τονίζει: «Στην εκπαίδευση ενός παιδιού σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει συνεχώς αρνητικά φαινόμενα, είναι απαραίτητο να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά και για τα ζώα. Πρέπει να αναδείξουμε τη σημασία της ενσυναίσθησης και της προάσπισης των δικαιωμάτων των ζώων.
Τα περισσότερα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν με κατοικίδια και μαθαίνουν από νωρίς να τα σέβονται και να τα φροντίζουν. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Οι γονείς και το σχολείο μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο, διδάσκοντας στα παιδιά για την ευημερία των ζώων μέσω βιβλίων, κουκλοθέατρων ή ακόμη και υιοθετώντας ένα κατοικίδιο.
Το γονεϊκό παράδειγμα στην αντιμετώπιση των ζώων είναι καθοριστικής σημασίας για την αντίληψη και τη στάση που θα διαμορφώσουν τα παιδιά. Επιπλέον, ο εθελοντισμός είναι πολύ σημαντικός. Υπάρχουν διάφορα καταφύγια ζώων που μπορούν να επισκεφθούν τα παιδιά, μαθαίνοντας τις ανάγκες των ζώων και τη ζωή τους. Τα ζώα είναι σύντροφοι που δεν κρίνουν.
Τα παιδιά που ζουν σε αστικά κέντρα συχνά δεν έχουν την ευκαιρία να παίξουν με συνομήλικους, καθώς οι γονείς τους είναι απασχολημένοι και όχι πάντα διαθέσιμοι. Έτσι, αναζητούν παρέα για παιχνίδι και δραστηριότητες. Τα ζώα είναι πάντα διαθέσιμα, ακούραστα στο παιχνίδι και χωρίς κριτική.
Αυτοί οι πολύτιμοι σύντροφοι της ζωής τους τους βοηθούν να γίνουν υπεύθυνα άτομα, να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και να εισπράττουν αγάπη και αφοσίωση, μαθαίνοντας παράλληλα τον κύκλο της ζωής», καταλήγει.