Η στροφή προς την πυρηνική ενέργεια είναι εμφανής παγκοσμίως, από την Αμερική και την Ινδία έως τη Νορβηγία και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ έχει ενισχύσει αυτή την τάση.
Ο Τραμπ και η πυρηνική ενέργεια
Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε προωθήσει πολιτικές που ευνοούν την πυρηνική ενέργεια, επενδύοντας δισεκατομμύρια σε δάνεια για την κατασκευή του εργοστασίου Vogtle στη Τζόρτζια και του αποτυχημένου έργου ηλεκτροπαραγωγής στην Αϊντάχο, που χρησιμοποιούσε την τεχνολογία των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (Small Modular Reactor – SMR) της Nuscale Power. Σε πρόσφατη προεκλογική ομιλία του, υπογράμμισε την πρόθεσή του να εισαγάγει “προηγμένους μικρούς αρθρωτούς πυρηνικούς αντιδραστήρες”, τους οποίους θεωρεί πιο αποδοτικούς σε σχέση με τους μεγαλύτερους σταθμούς, επικαλούμενος την “υπέρβαση κόστους”.
Οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες
Η επίδραση του Τραμπ στον πυρηνικό τομέα θα φανεί στο μέλλον, καθώς η δυναμική του τομέα δείχνει σημάδια αποδυνάμωσης, κυρίως λόγω των υψηλών επενδυτικών κόστους και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Σύμφωνα με μελέτη του καθηγητή Παντελή Μπίσκα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το κόστος για την ανάπτυξη SMR στην Ελλάδα κυμαίνεται από 1,9 έως 3,9 δισ. ευρώ, ή 5.500 έως 11.600 ευρώ ανά κιλοβάτ (kW).
Συμφωνίες επιχειρηματικών κολοσσών στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας
Οι τελευταίες εξελίξεις στον τομέα είναι εντυπωσιακές, καθώς μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες όπως η Alphabet, η Microsoft και η Amazon επενδύουν στην πυρηνική ενέργεια. Πρόσφατα, η Norsk Kjernekraft υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με την X-energy για την ανάπτυξη SMR στη Νορβηγία, συμπεριλαμβάνοντας και τη DL Energy από τη Νότια Κορέα. Η Amazon έχει αποκτήσει μερίδιο στην X-energy, με στόχο την ανάπτυξη έως και 5 GW SMR στις ΗΠΑ μέχρι το 2039.
Επιπλέον, μια κοινή έκθεση της NRG-Pallas και της TNO αναφέρει ότι οι SMR θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενεργειακή μετάβαση της Ολλανδίας, με δυνατότητα εγκατάστασης περισσότερων από 13 SMR έως το 2050.
Διερεύνηση για SMR στα ελληνικά νησιά
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε πρόσφατες δηλώσεις του, αναφέρθηκε στην πιθανότητα ανάπτυξης πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα, αν και η χώρα δεν έχει προηγούμενη εμπειρία στον τομέα. Επισήμανε ότι υπάρχουν νησιά που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αποκεντρωμένα συστήματα ενέργειας. Υπογράμμισε τη σημασία της πυρηνικής ενέργειας ως πράσινης τεχνολογίας και τόνισε ότι δεν πρέπει να αποκλείουμε τεχνολογίες λόγω προγενέστερων ανησυχιών.
Στήριξη των πυρηνικών στην COP29
Στην πρόσφατη διεθνή συνδιάσκεψη COP29 στο Μπακού, υπογραμμίστηκε η σημασία της πυρηνικής ενέργειας στην παγκόσμια προσπάθεια για μείωση των εκπομπών άνθρακα. 31 χώρες δεσμεύτηκαν να τριπλασιάσουν την πυρηνική τους ισχύ έως το 2050. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία ανακοίνωσαν την κατασκευή πιλοτικής μονάδας για παραγωγή καθαρού υδρογόνου και αμμωνίας με τη χρήση SMR.
Οι μεγάλοι κατασκευαστές «πυρηνικών τσέπης»
Στις 15 Νοεμβρίου, η Laurentis Energy Partners του Καναδά υπέγραψε συμφωνία με την Orlen Synthos Green Energy για την ανάπτυξη του SMR BWRX-300 στην Πολωνία. Στη Βρετανία, τέσσερις εταιρείες είναι υποψήφιες για την ανάπτυξη SMR, με την τελική απόφαση να αναμένεται την άνοιξη του επόμενου έτους.
Οι κίνδυνοι
Ο καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής Θανάσης Γεράνιος προειδοποιεί ότι η πυρηνική ενέργεια, παρά τα πλεονεκτήματά της, ενέχει σοβαρούς κινδύνους, όπως τα ατυχήματα στο Τσερνόμπιλ και τη Φουκουσίμα, καθώς και τα προβλήματα με τα πυρηνικά απόβλητα. Υπογραμμίζει την ανάγκη για έρευνα και ανάπτυξη αντιδραστήρων σύντηξης, οι οποίοι δεν παράγουν απόβλητα και δεν ενέχουν τον κίνδυνο ατυχημάτων, αν και η τεχνολογία αυτή βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο.
Πηγή: OT.gr