Ο Πηνειός ποταμός έχει μετατραπεί σε μικρό ρυάκι σε πολλά σημεία λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, αποτέλεσμα της εξάντλησης των υδατικών πόρων στην περιοχή. Η μέση ετήσια ροή του ποταμού συστηματικά δεν φτάνει το ελάχιστο επιτρεπόμενο οικολογικό όριο, το οποίο είναι κρίσιμο για την υγεία και τη βιωσιμότητα του ποταμού.
«Τα επεισόδια ξηρασίας στη Θεσσαλία θα διπλασιαστούν την περίοδο 2070-2100, με μεγαλύτερη ένταση και διάρκεια»
Αυτή η ανησυχητική κατάσταση έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές στην αγροτική παραγωγή, αφήνοντας τους αγρότες σε απόγνωση. Μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες, τώρα αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα της ξηρασίας.
Ο Νικήτας Μυλόπουλος, καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αναφέρει ότι οι αιτίες για αυτή την οικολογική καταστροφή είναι γνωστές και έχουν επαναληφθεί πολλές φορές. Μερικές από αυτές είναι η απουσία οργανωμένων αρδευτικών δικτύων, οι παλιές μέθοδοι άρδευσης και η επιλογή καλλιεργειών που απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού και χημικών συντηρητικών.
Πέρα από αυτά, οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αμμοληψία, η εκχέρσωση δασών, η ανάπτυξη οικιστικών περιοχών και οι παρεμβάσεις στη φυσική κοίτη του ποταμού, επιδεινώνουν την κατάσταση.
Η κατάσταση στη Θεσσαλία
Αναφερόμενος στην ξηρασία στη Θεσσαλία, ο κ. Μυλόπουλος τόνισε ότι η αύξηση της συχνότητας τέτοιων ακραίων καιρικών φαινομένων στην Ελλάδα είναι πραγματικότητα. Παρατηρούνται πλέον παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας που ακολουθούνται από έντονες βροχοπτώσεις, θερμότεροι χειμώνες που εναλλάσσονται με πιο έντονους καύσωνες, και αυξημένες δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες σε μια χώρα που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρές περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, προβλέπεται ότι τα επεισόδια ξηρασίας στη Θεσσαλία θα διπλασιαστούν μεταξύ 2070 και 2100, θα γίνουν πιο έντονα και θα επηρεάσουν μεγαλύτερη έκταση. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν επίσης ανησυχητικές ανατροπές για τις πλημμύρες. Αυτή η περιοχή εμφανίζει ήδη σοβαρά σημάδια οικολογικής υποβάθμισης, κοντά στην ερημοποίηση, λόγω της μεγάλης πίεσης που ασκήθηκε στους φυσικούς της πόρους για τις αρδευτικές ανάγκες.
Μια σχετική μελέτη για το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας, που πραγματοποιήθηκε πριν από τις πρόσφατες πλημμύρες, επιβεβαίωσε ότι οι αρνητικές ισορροπίες υδάτων στις λεκάνες απορροής οδήγησαν στην εξάντληση μεγάλου μέρους των μόνιμων υδατικών αποθεμάτων.
