Σήμερα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκεντρώνονται στη Βουδαπέστη με στόχο να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκύπτουν από την επάνοδο του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Το έργο τους δεν είναι καθόλου εύκολο, ειδικά όταν η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία, αντιμετωπίζει νέες αναταραχές.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε χθες την απόλυση του υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, και προέβλεψε ψήφο δυσπιστίας για τον Ιανουάριο, γεγονός που προαναγγέλλει το πρόωρο τέλος του κυβερνητικού συνασπισμού. Αυτή η κατάσταση αφήνει ένα κενό στην καρδιά της Ευρώπης σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή.
Οι συνεδριάσεις των Ευρωπαίων ηγετών στη Βουδαπέστη αναμένονται δύσκολες, καθώς καλούνται να διαχειριστούν πολλές προκλήσεις. Οι βασικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η ΕΕ υπό την προεδρία Τραμπ περιλαμβάνουν: κλιματική πολιτική, εμπόριο, πόλεμο στην Ουκρανία, και ασφάλεια και άμυνα. Οι Financial Times μεταφέρουν το κλίμα από τη Βουδαπέστη.
Ο Τραμπ θα αποσυρθεί από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, αφήνοντας την ΕΕ ακόμα πιο μόνη στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή.
Κλιματική πολιτική
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο για το κλίμα Copernicus, είναι «πρακτικά βέβαιο» ότι η φετινή χρονιά θα σπάσει το ρεκόρ θερμότητας, ξεπερνώντας το 2023. Η νίκη του Τραμπ μπορεί να αφήσει την ΕΕ μόνη της στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, η οποία αποσκοπεί στη συγκράτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου. Επίσης, σκοπεύει να προχωρήσει σε αυξημένη εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων, αγνοώντας τις διεθνείς εκκλήσεις για μείωση της χρήσης τους.
Αντίθετα, η ΕΕ έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για το κλίμα και είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης δράσεων κατά της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η οικονομία της πλήττεται από την περίπλοκη γραφειοκρατία και τις υψηλές τιμές ενέργειας.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ υποστήριξαν ότι η δράση για το κλίμα πρέπει να θεωρείται «θέμα ασφάλειας και ευκαιρίας» για την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως, υπάρχουν ανησυχίες ότι οι ακροδεξιές κυβερνήσεις της ΕΕ μπορεί να ενθαρρυνθούν από μια προεδρία Τραμπ να καταπολεμήσουν σθεναρά τους κλιματικούς στόχους του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Εμπόριο
Η Ευρώπη είναι ευάλωτη στις οικονομικές πολιτικές του Τραμπ, καθώς οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 20% των συνολικών εξαγωγών της ΕΕ. Ο Τραμπ επιθυμεί να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των 158 δισ. ευρώ που έχουν οι ΗΠΑ με την ΕΕ, προγραμματίζοντας την επιβολή δασμών 20% στις εισαγωγές από την ΕΕ.
Οι χώρες της ΕΕ με τις υψηλότερες εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ιρλανδία, θα υποστούν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις. Σύντομα, θα ξεκινήσουν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ αξιωματούχων της ΕΕ και της μεταβατικής ομάδας του Τραμπ για την αποφυγή των δασμών.
Ο επόμενος Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, δήλωσε ότι θα συνεργαστεί με τον νικητή των αμερικανικών εκλογών, αλλά θα υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ΕΕ.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Η Ουκρανία ενδέχεται να είναι το πρώτο «γεωπολιτικό θύμα» της προεδρίας Τραμπ. Στην προεκλογική του εκστρατεία, υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία πριν από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να πιέσει το Κίεβο να αποδεχθεί όρους που έχει απορρίψει.
Είναι σε θέση να το κάνει; Η απάντηση είναι ναι, καθώς ως πρόεδρος των ΗΠΑ θα έχει τον έλεγχο της μοίρας της Ουκρανίας. Το Κίεβο εξαρτάται από τη στρατιωτική, οικονομική και διπλωματική υποστήριξη των ΗΠΑ, η οποία μπορεί να περιοριστεί ή να σταματήσει.
Μια πανευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας θα κόστιζε 500 δισ. ευρώ, 50% περισσότερο από ό,τι δαπανούν όλες οι χώρες της ΕΕ για άμυνα κάθε χρόνο.
Ο Τραμπ μπορεί επίσης να προχωρήσει στην άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Παρά τις ελπίδες ότι αυτά μπορεί να είναι απλώς προεκλογικά λόγια, οι ενδείξεις δείχνουν ότι το Κίεβο αναγνωρίζει τη νέα πραγματικότητα, καθώς ο πρόεδρος Ζελένσκι χαιρέτισε την ικανότητα του Τραμπ να φέρει «μια δίκαιη ειρήνη» στη χώρα του.
Η άμυνα της ΕΕ
Εάν ο Τραμπ μειώσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία, το βάρος θα πέσει στην Ευρώπη. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις αμερικανικές αποστολές στρατιωτικού υλικού, αλλά πιστεύουν ότι μπορούν να βρουν κονδύλια για όπλα, αν και αυτό είναι μια δύσκολη πολιτική απόφαση.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει τώρα η Ευρώπη είναι η δική της ασφάλεια και άμυνα. Ο Τραμπ έχει απειλήσει να αφήσει τη Ρωσία να κάνει «ό,τι θέλει» στους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ που δεν πληρώνουν αρκετά για την άμυνά τους, ενώ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι σχεδιάζει να αποσύρει αμερικανικά στρατεύματα από την Ευρώπη.
Αν αυτό συμβεί, το κόστος για την αναπλήρωση των απωλειών θα είναι τεράστιο. Σύμφωνα με τον νέο Επίτροπο Άμυνας της ΕΕ, Άντριους Κουμπίλιους, μια πανευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας θα απαιτήσει 500 δισ. ευρώ, ποσό που είναι 50% μεγαλύτερο από τις ετήσιες δαπάνες όλων των χωρών της ΕΕ για άμυνα.
«Πρέπει να αναλάβουμε περισσότερες ευθύνες. Πρέπει να ξοδεύουμε περισσότερα… εξαιτίας του Πούτιν», δήλωσε ο Κουμπίλιους. Αυτό μπορεί να είναι θετικό για τους προμηθευτές όπλων, αλλά αποτελεί κακή είδηση για τους πολίτες.
