Στις 30 Οκτωβρίου, ο Νίκος Χριστοδουλίδης επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο για μια σημαντική συνάντηση με τον απερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν. Αυτή η συνάντηση ήταν σπάνια και είχε να πραγματοποιηθεί για πολλά χρόνια.
Πριν από αυτήν τη συνάντηση, τον Σεπτέμβριο του 2024, υπεγράφη ο Οδικός Χάρτης Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός που υποδεικνύει την επιθυμία των δύο χωρών να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους.
Ο υπουργός Άμυνας της Κύπρου, Βασίλης Πάλμας, είχε δηλώσει ότι «η στρατηγική μας συνεργασία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο που έχει υπάρξει ποτέ», αναφερόμενος στην απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία το 2022, καθώς και στην ανανέωσή του το 2023.
Λίγες μέρες πριν από την επίσκεψη Χριστοδουλίδη, πραγματοποιήθηκε ο Στρατηγικός Διάλογος μεταξύ Κύπρου και ΗΠΑ στις 23 Οκτωβρίου, με στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας τους.
Η Κύπρος και η Στρατηγική Σχέση με το ΝΑΤΟ
Αναλυτές στα κυπριακά ΜΜΕ έχουν επισημάνει ότι η σχέση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ επανέρχεται περιοδικά στο προσκήνιο, με συζητήσεις σχετικά με την πιθανή συμμετοχή της Λευκωσίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Σε άρθρο του στο Φιλελεύθερο (29/6/2024), ο Κώστας Βενιζέλος χαρακτήρισε το σενάριο ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ ανέφικτο, υποστηρίζοντας ότι «η Κύπρος είναι χρήσιμη για το ΝΑΤΟ, όχι όμως η Κυπριακή Δημοκρατία». Αμφισβήτησε επίσης την ασφάλεια που θα μπορούσε να προσφέρει το ΝΑΤΟ απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα.
Ανεξαρτήτως της πιθανότητας ένταξης στο ΝΑΤΟ, η Λευκωσία έχει δείξει ενδιαφέρον για την ενίσχυση των σχέσεών της με τη Συμμαχία, συνεργαζόμενη με χώρες όπως η Γαλλία και η Ελλάδα.
Στρατηγικοί Στόχοι της Κύπρου
Η συνεργασία Κύπρου-ΗΠΑ ενισχύεται σταθερά, με την Κυπριακή Δημοκρατία, υπό την προεδρία του Νίκου Χριστοδουλίδη, να επιδιώκει την ενίσχυση της αμυντικής της ικανότητας. Ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Προεδρικού, Βίκτωρας Παπαδόπουλος, δήλωσε ότι «η ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας είναι η πρώτη προτεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας». Στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν, συζητήθηκε η ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας.
Ο Παπαδόπουλος τόνισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία επιδιώκει την εναρμόνιση των αμυντικών σχεδιασμών της με εκείνους του ΝΑΤΟ, ειδικά με χώρες μέλη της Συμμαχίας, όπως η Ελλάδα και η Γαλλία, σε τομείς όπως η εκπαίδευση και ο εξοπλισμός.
Επιπλέον, ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός για εξοπλιστικά προγράμματα θα ακολουθεί τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, εφόσον αυτό είναι προγραμματισμένο στο προεκλογικό πρόγραμμα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Τουρκία και η Στρατηγική Σχέση με το ΝΑΤΟ
Σχετικά με την πιθανότητα ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, ο Βίκτωρας Παπαδόπουλος επισήμανε ότι η συζήτηση αυτή περιλαμβάνει πολιτικές πτυχές, κυρίως λόγω της γνωστής στάσης της Τουρκίας. Υπογράμμισε ότι η ικανότητα της Κύπρου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ συνεπάγεται σημαντική αναβάθμιση της αμυντικής της ικανότητας και ενίσχυση του ρόλου της στην περιοχή.
Κατέληξε ότι «στόχος μας είναι η ενίσχυση της αποτρεπτικής αμυντικής ικανότητας της Κύπρου».
Αντιδράσεις από το ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ αντέτεινε τις θέσεις της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη σχετικά με την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ και τις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Σε πρόσφατη πορεία, το κόμμα καταδίκασε την «μετατροπή της Κύπρου σε ορμητήριο για ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις». Ο Γιώργος Κουκουμάς, βουλευτής Αμμοχώστου και εκπρόσωπος τύπου του ΑΚΕΛ, ανέφερε ότι η ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου προωθείται «από την πίσω πόρτα» και συνιστά επικίνδυνο παιχνίδι για τη χώρα.
Υποστήριξε ότι οι κυπριακοί κύκλοι που προωθούν την ένταξη στο ΝΑΤΟ αγνοούν την ιστορική μνήμη και προσπαθούν να πείσουν τον κυπριακό λαό ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να προσφέρει προστασία από την τουρκική επιθετικότητα. «Ο κυπριακός λαός δεν θα δεχθεί εύκολα να αγαπήσει τον βιαστή του», τόνισε ο Κουκουμάς.
Επιπλέον, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο χωρίς τη συγκατάθεση της κυπριακής κυβέρνησης, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ξένες δυνάμεις δεν σέβονται τη χώρα και την κυβέρνηση της.
Καταλήγοντας, ο Κουκουμάς δήλωσε ότι το ΑΚΕΛ είναι η μόνη πολιτική δύναμη που αντιτίθεται στη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στην Κύπρο και ότι η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στη λύση του Κυπριακού αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για το κόμμα και την Αριστερά.
Ο Βίκτωρας Παπαδόπουλος
