Η μάχη Κασσελάκη-Αχτσιόγλου
Στις 17 Σεπτεμβρίου 2023, έπειτα από την εκλογική πτώση του ΣΥΡΙΖΑ και την αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα, τα μέλη και οι φίλοι του κόμματος προσήλθαν στις κάλπες για να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στον πρώτο γύρο συμμετείχαν 148.821 πολίτες, με τους Στέφανο Κασσελάκη και Έφη Αχτσιόγλου να προχωρούν στον δεύτερο γύρο, αποκλείοντας τους Ευκλείδη Τσακαλώτο, Νίκο Παππά και Στέφανο Τζουμάκα. Ο Στέφανος Κασσελάκης συγκέντρωσε 66.156 ψήφους, ενώ η Έφη Αχτσιόγλου 53.292.
Στις 24 Σεπτεμβρίου ακολούθησε ο δεύτερος γύρος, όπου ο Στέφανος Κασσελάκης, προερχόμενος από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξελέγη Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ με 74.285 ψήφους, έναντι 58.425 της Έφης Αχτσιόγλου. Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι γνωστά, καθώς η πολιτική σκηνή άλλαξε ριζικά σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Οι κάλπες του 22’ και ο Τσίπρας
Οι πρόσφατες προεδρικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι τρίτες που διεξάγονται μετά το «επεισοδιακό» συνέδριο του Απριλίου 2022, όπου τροποποιήθηκε το καταστατικό του κόμματος, επιτρέποντας την εκλογή ηγεσίας από τη βάση. Η πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για αυτήν την αλλαγή είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από την εσωκομματική αντιπολίτευση της Ομπρέλας.
Στις 15 Μαΐου 2022, 152.193 πολίτες συμμετείχαν στις εκλογές, με μοναδικό υποψήφιο τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος κέρδισε με ποσοστό 99,12% και 150.853 ψήφους, ενώ μόλις 989 μέλη ψήφισαν λευκό. Η μαζική συμμετοχή είχε φέρει αισιοδοξία στην Κουμουνδούρου και στο επιτελείο του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επιβεβαιώνοντας την επιτυχία της στρατηγικής «αμφίπλευρης διεύρυνσης», αν και αυτή αποδείχθηκε προσωρινή, όπως φάνηκε στις διπλές βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ σφύρας και άκμονος
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να βρίσκεται σε μια δύσκολη θέση, καθώς οι προεδρικές εκλογές για κάποιους σηματοδοτούν την κορύφωση ενός «δράματος», ενώ για άλλους είναι η ευκαιρία για λύτρωση. Οι εκλογές διεξάγονται με φόντο νέες διασπάσεις, αποχωρήσεις και βουλευτικά τελεσίγραφα. Ωστόσο, η συμμετοχή φαίνεται να έφερε ανακούφιση στα μέλη της Κουμουνδούρου, καθώς ο αριθμός των πολιτών που ψήφισαν ξεπέρασε τις μετριοπαθείς εκτιμήσεις, με 70.152 ψηφοφόρους, εκ των οποίων το 49,51% επέλεξε τον Σωκράτη Φάμελλο, ενώ ο Παύλος Πολάκης συγκέντρωσε το 43,51%.
Αναμφίβολα, η νέα ηγεσία θα κληθεί να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις. Η κατάσταση είναι διαφορετική από το παρελθόν, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποσυρθεί, το κόμμα έχει υποστεί τρεις διασπάσεις μέσα σε έναν χρόνο και έχει χάσει τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με τις ανεξαρτητοποιήσεις έξι βουλευτών που ανήκουν στην κοινοβουλευτική ομάδα του Κασσελάκη.
Ανατρέπεται το «σπιράλ» της πτώσης;
Η συμμετοχή στις εκλογές της 22ης Οκτωβρίου απέχει σημαντικά από αυτές του 2022 και του 2023, γεγονός αναμενόμενο δεδομένων των αλλαγών. Ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις δεύτερες βουλευτικές εκλογές του 2023, βρίσκεται στη Βουλή με 47 βουλευτές, ενώ σήμερα αριθμεί μόλις 29, με πιθανότητες περαιτέρω μείωσης λόγω της επικείμενης ανεξαρτητοποίησης του Γιάννη Σαρακιώτη.
Οι πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει δύσκολο έργο στην προσπάθεια αναστροφής της πτωτικής του πορείας. Ο Σωκράτης Φάμελλος, που χαρακτηρίζεται ως «ενωτικός και μετριοπαθής», καλείται να ενώσει τα κομμάτια του κόμματος και να επαναφέρει τον ΣΥΡΙΖΑ στην πολιτική σκηνή, ωστόσο η διαδρομή για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του κόμματος θα είναι σίγουρα ανηφορική.
