Οι Νίκος Ανδρουλάκης, Σωκράτης Φάμελλος, Αλέξης Χαρίτσης και Στέφανος Κασσελάκης είναι τέσσερις πολιτικοί ηγέτες που, αν και έχουν πολλές διαφορές, μοιράζονται δύο κοινά στοιχεία αυτή τη στιγμή. Το πρώτο είναι η επιθυμία τους να προσελκύσουν την αριστερή και κεντροαριστερή εκλογική βάση, και το δεύτερο είναι ο στόχος να νικήσουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ωστόσο, οι στόχοι αυτοί παραμένουν μέχρι στιγμής ανέφικτοι, καθώς ο Μητσοτάκης παραμένει ο ισχυρότερος παίκτης στο πολιτικό σκηνικό, ενώ η κρίση εκπροσώπησης πλήττει τον χώρο της αριστεράς και κεντροαριστεράς με έντονο τρόπο.
Ο πολιτικός χάρτης
Ποια είναι όμως η κατάσταση στον πολιτικό χάρτη της αριστεράς και της κεντροαριστεράς; Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, τα τέσσερα κόμματα μαζί συγκεντρώνουν ποσοστό που μόλις φτάνει το 30%. Συγκεκριμένα, το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται με 15,7%, το κόμμα του Κασσελάκη με 7%, ο ΣΥΡΙΖΑ με 4,3%, και η Νέα Αριστερά με μόλις 2,5%. Αντίθετα, η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει το 27,2%. Σε άλλη δημοσκόπηση της GPO, το ΠΑΣΟΚ καταγράφει 17,4%, ο ΣΥΡΙΖΑ 5,8%, και η Νέα Αριστερά 1,7%, ενώ η Νέα Δημοκρατία φτάνει το 25,8%.
Αυτά τα νούμερα δεν περνούν απαρατήρητα από τα κομματικά επιτελεία, αν και κάθε κόμμα προσπαθεί να υπερασπιστεί τον μοναχικό δρόμο προς τις εκλογές για λόγους πολιτικής επιβίωσης. Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιος θα κυριαρχήσει στον χώρο της κεντροαριστεράς, ενώ άλλοι αναλυτές εστιάζουν στο πώς θα μπορέσουν να διευρύνουν τη δεξαμενή ψηφοφόρων της αριστεράς και της κεντροαριστεράς, ώστε να καταστεί δυνατή η νίκη επί της δεξιάς.
Άμεση δράση
Εκεί όπου οι αναλύσεις σταματούν, οι πολιτικές εκτιμήσεις αρχίζουν, εστιάζοντας στην πολιτική επικράτηση και επιβίωση. Σε θεωρητικό επίπεδο, οι Ν. Ανδρουλάκης και Σ. Φάμελλος μπορούν να συνεργαστούν εύκολα, καθώς είναι διαλλακτικοί και αποφεύγουν τις εντάσεις. Αυτή η συνεργασία ισχύει και για τον Αλέξη Χαρίτση, με τον οποίο μοιράζονται κοινές πολιτικές θέσεις.
Αντίθετα, ο Στέφανος Κασσελάκης φαίνεται να έχει έναν μοναχικό ρόλο, έχοντας αποχωρήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλοντας έλλειμμα δημοκρατίας. Οι σχέσεις του με το ΠΑΣΟΚ είναι περίπλοκες, καθώς ο Ανδρουλάκης δεν φαίνεται να εκτιμά τον Κασσελάκη, αν και ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ βλέπει θετικά ορισμένα στελέχη της Νέας Αριστεράς.
Εδραιωμένο έλλειμμα εμπιστοσύνης
Το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και αρχικά αναδείχθηκαν ως αντισυστημικές δυνάμεις, έχουν απομακρυνθεί από τις κοινωνικές τους βάσεις και έχουν υπογράψει μνημόνια που προκάλεσαν απογοήτευση. Ο Κώστας Ελευθερίου, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής και Ιστορικής Κοινωνιολογίας, επισημαίνει ότι υπάρχει ένα εδραιωμένο έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τα κόμματα αυτού του χώρου, το οποίο τα εμποδίζει να παρουσιαστούν ως εναλλακτική λύση απέναντι στη ΝΔ. Για να κινητοποιήσουν ξανά την κοινωνία, πρέπει να κάνουν αυτοκριτική και να αναγνωρίσουν τα λάθη τους κατά τη διάρκεια των κυβερνητικών τους περιόδων.
Πολλοί αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι για να ξεπεραστεί η δομική κρίση στην κεντροαριστερά απαιτούνται ουσιαστικά και δομικά μέτρα. Χρειάζεται να εντοπιστούν οι αιτίες που απομάκρυναν τα κόμματα από την κοινωνία και να σταματήσουν να μιλούν με όρους «ιστορικής δικαίωσης» που δεν αφορούν τον ευρύτερο κόσμο, αλλά μόνο τις κομματικές τους ελίτ.
Τις τελευταίες ημέρες, το ΠΑΣΟΚ δείχνει να ανακάμπτει, εκμεταλλευόμενο τη συγκυρία, με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις να το κατατάσσουν πάνω από 15%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχώς βυθίζεται λόγω της εσωτερικής του κρίσης.
