Το μεσημέρι της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, η ατμόσφαιρα στα γραφεία της εφημερίδας ήταν ήρεμη, σχεδόν βαρετή. Όλα κυλούσαν όπως συνήθως, με τη ρουτίνα του Αυγούστου να συνεχίζεται. Είχαμε ολοκληρώσει τα ρεπορτάζ για την επόμενη ημέρα και δεν υπήρχε καμία ένδειξη για το τι επρόκειτο να συμβεί. Μέχρι που ξαφνικά, ο κόσμος όπως τον γνωρίζαμε άλλαξε δραματικά.
Μια συνάδελφος μπήκε στο γραφείο με αναστάτωση και μας ενημέρωσε: «Έπεσε ένα αεροπλάνο στους Δίδυμους Πύργους, στη Νέα Υόρκη». Κάποιοι από εμάς το πήραν ελαφρά, άλλοι έδειξαν ενδιαφέρον, αλλά δεν φαντάζονταν την σοβαρότητα της κατάστασης.
Είχαμε ακούσει στο παρελθόν για μικρότερα αεροπλάνα που είχαν πέσει στους Δίδυμους Πύργους, οπότε στην αρχή δεν θεωρήσαμε ότι αυτό θα έπρεπε να προκαλέσει πανικό. Κάποιοι έλεγξαν αμερικανικές ιστοσελίδες, αλλά ούτε αυτές είχαν καταλάβει την πραγματική διάσταση του γεγονότος. Μέχρι που ένας συνάδελφος που παρακολουθούσε τηλεόραση μας είπε: «Ρε παιδιά… Έπεσε και άλλο αεροπλάνο. Στον άλλο Πύργο».
Θυμάμαι τις αμήχανες ματιές που ανταλλάσσαμε μεταξύ μας. Πριν προλάβουμε να αντιδράσουμε, η πόρτα του γραφείου άνοιξε ξανά, αυτή τη φορά με περισσότερη βιασύνη. «Σηκωθείτε και αρχίστε να καλείτε ομογενείς στη Νέα Υόρκη. Απόψε θα αργήσουμε να πάμε σπίτια μας. Ο κόσμος μας πρόκειται να αλλάξει»!
Η δραματική αυτή δήλωση του διευθυντή μας έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη μου. Κυρίως θυμάμαι το «ο κόσμος μας πρόκειται να αλλάξει» και πώς εκείνος κατάφερε να κατανοήσει την κατάσταση πριν καν εμείς συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της τραγωδίας.
Όπως αποδείχθηκε, είχε δίκιο. Ο κόσμος μας άλλαξε οριστικά εκείνο το μεσημέρι της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001.
Το χρονικό του απόλυτου τρόμου
Η ημέρα εκείνη είχε ξεκινήσει όπως όλες οι άλλες στη ζωντανή Νέα Υόρκη. Οι άνθρωποι πήγαιναν στις δουλειές τους, τα παιδιά στα σχολεία τους, και όλα φαίνονταν φυσιολογικά. Την ίδια ώρα, 19 τρομοκράτες, μέλη της Αλ Κάιντα του Οσάμα Μπιν Λάντεν, είχαν περάσει από τα αεροδρόμια της Βοστόνης, της Ουάσιγκτον και του Νιούαρκ και είχαν επιβιβαστεί σε αεροπλάνα που θα εκτελούσαν εσωτερικές πτήσεις.
Ο Τζόζεφ Ντίτμαρ, 44 ετών, ειδικός στις ασφάλειες από το Σικάγο, έφτασε στον 105ο όροφο του νότιου πύργου του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στο Μανχάταν, για μια προγραμματισμένη σύσκεψη στις 08:30. Η σύσκεψη καθυστερούσε και ξαφνικά τα φώτα άρχισαν να αναβοσβήνουν.
Ήταν 08:46 όταν ένα Μπόινγκ 767 της American Airlines, που είχε απογειωθεί από τη Βοστόνη, προσέκρουσε στον βόρειο πύργο, ανάμεσα στον 93ο και τον 99ο όροφο. Ο Ντίτμαρ και οι συνάδελφοί του δεν κατάλαβαν αμέσως τι είχε συμβεί, μέχρι που κλήθηκαν να εκκενώσουν την αίθουσα και πήγαν στα παράθυρα του 90ου ορόφου. Ακόμα και τότε, πίστευαν ότι επρόκειτο για ένα σοβαρό ατύχημα, όχι επίθεση.
Εκείνη τη στιγμή, οι υπεύθυνοι ανακοίνωσαν ότι δεν χρειάζεται να φύγουν, καθώς το κτίριο τους δεν είχε πληγεί. Ο Ντίτμαρ αγνόησε την οδηγία και συνέχισε την κάθοδό του. Όταν έφτασε στον 78ο όροφο, οι συνάδελφοί του του πρότειναν να πάρει το ασανσέρ που θα τον πήγαινε κατευθείαν στο ισόγειο.
Ο ίδιος όμως συνέχισε. «Κάπου ανάμεσα στον 74ο και 75ο όροφο», το κλιμακοστάσιο «άρχισε να ταλαντεύεται βίαια. Η σκάλα ξεκολλούσε από τον τοίχο, τα σκαλιά κινούνταν κάτω από τα πόδια μας σαν κύματα στον ωκεανό, αισθανόμασταν μια έντονη θερμότητα και μυρίζαμε κηροζίνη».
Μαζί με δύο συναδέλφους, ο Ντίτμαρ προσπαθούσε να καταλάβει τι είχε συμβεί. Χωρίς να γνωρίζει ότι ένα άλλο αεροπλάνο, η πτήση 175 της United Airlines, είχε επίσης πέσει στο νότιο πύργο, λίγο πιο πάνω από αυτούς, ανάμεσα στον 77ο και τον 85ο όροφο.
Ήταν 09:03 το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου. Ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους, που διάβαζε μια ιστορία σε παιδιά στη Φλόριντα, ενημερώθηκε από τον προσωπάρχη του ότι «Η Αμερική δέχεται επίθεση» και απομακρύνθηκε άμεσα για λόγους ασφαλείας.
Στις 09:25, η αμερικανική υπηρεσία αερομεταφορών, η FAA, διέταξε το κλείσιμο του αμερικανικού εναέριου χώρου και απαγόρευσε όλες τις απογειώσεις, για πρώτη φορά στην ιστορία της πολιτικής αεροπορίας. Δυστυχώς, η διαταγή ήρθε πολύ αργά για την πτήση 77 της American Airlines, η οποία είχε ήδη στραφεί προς την Ουάσιγκτον υπό τον έλεγχο πέντε αεροπειρατών.
Στο Πεντάγωνο, η Κάρεν Μπέικερ, 33 ετών, πίστευε ότι βρισκόταν στο πιο ασφαλές μέρος του κόσμου. Ήταν 09:37 όταν η πτήση 77, με 53 επιβάτες και εξαμελές πλήρωμα, έπεσε πάνω στη δυτική πρόσοψη του Πενταγώνου.
Την ίδια στιγμή, στο αεροσκάφος της πτήσης 93 της United Airlines, το οποίο είχε αναχωρήσει από το Νιούαρκ με προορισμό το Σαν Φρανσίσκο, επικρατούσε αναστάτωση. Τέσσερις αεροπειρατές είχαν καταλάβει το αεροσκάφος και το κατευθύναν προς την Ουάσινγκτον.
Πιθανότατα, στόχος τους ήταν ο Λευκός Οίκος ή το Καπιτώλιο. Οι επιβάτες και το πλήρωμα, αφού ενημερώθηκαν για τα συμβάντα στο WTC και το Πεντάγωνο, αποφάσισαν να δράσουν. Επιτέθηκαν στους αεροπειρατές και προσπάθησαν να πάρουν τον έλεγχο του αεροσκάφους.
Μετά από μια μάχη έξι λεπτών, οι αεροπειρατές συνειδητοποίησαν ότι δεν θα μπορούσαν να ολοκληρώσουν την αποστολή τους και έριξαν το Boeing σε ένα χωράφι στην Πενσιλβάνια, 250 χιλιόμετρα από την Ουάσιγκτον. Ήταν 10:03.
Τέσσερα λεπτά νωρίτερα, στις 9:59, ο νότιος Πύργος του World Trade Center κατέρρευσε σε μια έκρηξη φωτιάς, σκόνης και ατσαλιού. Η κατάρρευση ήταν τόσο βίαιη που δεν βρέθηκε κανένα ίχνος από το DNA των εκατοντάδων ανθρώπων που βρίσκονταν εκεί.
Στις 10:28, μετά από 102 λεπτά φωτιάς, ο βόρειος πύργος του WTC κατέρρευσε. Η τραγωδία είχε ολοκληρωθεί. Ο απολογισμός από τις τρομοκρατικές επιθέσεις, οι πιο φονικές στην ιστορία, ήταν 2.753 νεκροί στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, 184 στο Πεντάγωνο και 40 στο Σάνκσβιλ. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συνεχίζουν να παλεύουν με τα σωματικά και ψυχικά τραύματα που τους άφησε εκείνη η ημέρα.
Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» και οι θεωρίες συνωμοσίας
Από την πρώτη στιγμή, οι ΗΠΑ κατέστησαν τον Σαουδάραβα πολυεκατομμυριούχο Οσάμα Μπιν Λάντεν, αρχηγό της Αλ Κάιντα, τον νούμερο ένα καταζητούμενο. Περίπου ένα μήνα αργότερα, στις 8 Οκτωβρίου, οι ΗΠΑ επιτέθηκαν στο Αφγανιστάν και το Μάρτιο του 2003 ακολούθησε η επίθεση στο Ιράκ, ανατρέποντας τον Σαντάμ Χουσεΐν. Ωστόσο, οι επιθέσεις συνεχίστηκαν και κατά των συμμάχων των ΗΠΑ, όπως η επίθεση της 11ης Μαρτίου 2004 στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μαδρίτης με 191 νεκρούς και η επίθεση της 7ης Ιουλίου 2005 στο μετρό του Λονδίνου με 52 νεκρούς.
Ο κόσμος είχε μάθει να ζει με τον φόβο. Κανείς δεν ένιωθε ασφαλής πουθενά και αυτή η νέα πραγματικότητα θα άλλαζε ριζικά τις ζωές μας στα επόμενα χρόνια. Αυτός ο αιματηρός κύκλος έκλεισε στις 2 Μαΐου 2011, όταν Αμερικανοί κομάντος ανακάλυψαν το κρησφύγετο του Οσάμα Μπιν Λάντεν στο Πακιστάν και τον εκτέλεσαν.
Η τρομοκρατική επίθεση κατά των ΗΠΑ έχει προκαλέσει αμέτρητες θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο.
Μία από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες υποστηρίζει ότι οι Δίδυμοι Πύργοι κατέρρευσαν λόγω ελεγχόμενων εκρήξεων και ότι οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν ενημερωθεί για την επίθεση, με αποτέλεσμα να μην σκοτωθεί ούτε ένας Εβραίος. Υποστηρίζεται επίσης ότι τα αεροσκάφη που προσέκρουσαν στους πύργους μετέφεραν εκρηκτικά αντί για επιβάτες και ότι λειτουργούσαν με τηλεχειρισμό.
Η επίθεση στο Πεντάγωνο, σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, έγινε από πύραυλο που εκτοξεύθηκε από αμερικανικό έδαφος, ενώ η πτήση 93 φέρεται να καταρρίφθηκε από πολεμικό αεροσκάφος πριν φτάσει στον στόχο της. Το 2006, μια ομάδα συνωμοσιολόγων υποστήριξε ότι μια ομάδα νεοσυντηρητικών Αμερικανών είχε οργανώσει την 11η Σεπτεμβρίου για να δικαιολογήσει στρατιωτικές επεμβάσεις στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και αργότερα στο Ιράν.
