Ο καφές φραπέ είναι μια ιστορία που έχει καταγραφεί στη συλλογική μνήμη, συνδυάζοντας αναμνήσεις και πολιτισμικές αναφορές. Η ανακάλυψή του στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια της έκθεσης το 1957, είναι μια στιγμή που αναδεικνύει την εφευρετικότητα των ανθρώπων σε περιόδους ανάγκης για δροσιά. Αυτή η ιστορία θα μπορούσε εύκολα να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μια σειρά στο Netflix.
Η ιστορία του Δημήτρη Βακόνδιου
Ο Δημήτρης Βακόνδιος, που εργάζονταν στο περίπτερο της Νεστλέ το 1957, θυμάται: «Στην έκθεση Θεσσαλονίκης, αποφάσισα να φτιάξω έναν κρύο νεσκαφέ χρησιμοποιώντας ένα σέικερ που προοριζόταν για το κακάο. Παρόλο που λερώθηκα, έτσι γεννήθηκε ο φραπέ! Ο κόσμος τον είδε αμέσως ως αναψυκτικό, συγκρίνοντάς τον με την μπύρα, η οποία είχε μισό ποτήρι αφρού και κόστιζε 8 δραχμές, ενώ ο φραπέ είχε επίσης μισό αφρό και κόστιζε 7 δραχμές. Έτσι, άρχισε η δημοφιλία του.»
Το ζαχαροπλαστείο Παυλίδη
Μια ενδιαφέρουσα ανατροπή προκύπτει από την ταινία «Προπαντός Ψυχραιμία», που κυκλοφόρησε το 1951 με πρωταγωνιστές τους Φωτόπουλο και Ηλιόπουλο. Σε αυτήν, γίνεται αναφορά στον καφέ φραπέ που παρασκευαζόταν με σέικερ στο ζαχαροπλαστείο Παυλίδη στην Πλ. Αμερικής. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, η περιοχή αυτή ήταν δημοφιλής για ζευγάρια και παρέες από τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα της Αθήνας, και το ζαχαροπλαστείο Παυλίδη ειδικευόταν σε ροφήματα με βάση φρούτα, καφέ και σοκολάτα.
Η εξέλιξη στο Παγκράτι
Ο καφές φραπέ έγινε επίσης γνωστός στο Παγκράτι, χάρη στον Λέντζο. Ο Δημήτρης Κοντογιάννης τον αποτύπωσε στο τραγούδι του «Καθόμουνα στου Λέντζου». Ο Λέντζος, σε συνεντεύξεις του, έχει εξηγήσει πώς ξεκίνησε να φτιάχνει φραπέ: «Το μαγαζί μας άνοιξε το 1964 ως ζαχαροπλαστείο πολυτελείας. Μια μέρα, πειραματίστηκα με τον καφέ στο μίξερ και αυτό ήταν! Ο πρώτος φραπέ α λα Λέντζος σερβιρίστηκε και έγινε ανάρπαστος.»
Ο ίδιος θυμάται: «Από το 1965 μέχρι το 1971, έφτιαχνα τον φραπέ στο σέικερ. Τότε αγόρασα ένα δυνατό μίξερ Μπράουν και τελειοποίησα τη συνταγή. Άλλες καφετέριες χρησιμοποιούν το ίδιο μίξερ, αλλά δεν βάζουν τη σωστή δόση. Εγώ ετοιμάζω ένα γλυκό μείγμα και για τον μέτριο προσθέτω έξτρα καφέ από πάνω. Οι πελάτες το ζητούν, αλλά αυτό μπορεί να τους προκαλέσει στομαχικές ενοχλήσεις!»
Μια αναδρομή στην ιστορία του καφέ
Ο στιγμιαίος καφές ανακαλύφθηκε πολλές δεκαετίες πριν, και οι πρώτες μορφές ροφημάτων τύπου φραπέ εμφανίστηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1930. Είναι πιθανό ότι οι πειραματισμοί στο ζαχαροπλαστείο Παυλίδης προηγήθηκαν της τελικής μορφής του φραπέ που παρουσίασε ο Βακόνδιος στην Έκθεση Θεσσαλονίκης. Η ιστορία αυτή συνεχίστηκε με τον Λέντζο στο Παγκράτι το 1965, καθιστώντας τον φραπέ ένα αγαπημένο ρόφημα των Ελλήνων.
