Με αφορμή την πιθανή επιστροφή των Ελγίνειων μαρμάρων, μια κίνηση που θα πιστωθεί στον Κυριάκο Μητσοτάκη αν τελικά ολοκληρωθεί, αναρωτήθηκα πώς κατατάσσεται το όνομα της οικογένειας Μητσοτάκη στην ιστορία της ελληνικής πολιτικής μετά την επανάσταση του 1821.
Για να εξετάσουμε το θέμα, ζητήσαμε τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Ρωτήσαμε το ChatGPT ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί πολιτικοί της ελληνικής ιστορίας και ζητήσαμε να συμπεριλάβει σχετικά κριτήρια στην απάντησή του.
Η απάντηση του ChatGPT ήταν πλήρης και περιλάμβανε αρκετές εκπλήξεις. Ακολουθεί η απάντησή του, χωρίς καμία αλλαγή στο κείμενο.
1. Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936)
- Γιατί ξεχωρίζει: Οραματιστής πολιτικός που συνέβαλε στη Μεγάλη Ιδέα, στις εδαφικές επεκτάσεις της Ελλάδας και στις εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις. Υπό την ηγεσία του, η Ελλάδα διπλασίασε τα εδάφη της και προχώρησε σε σημαντικά βήματα εκσυγχρονισμού του κράτους.
- Κληρονομιά: Θεμελίωσε θεσμούς όπως η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα.
2. Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ο πρώτος κυβερνήτης της ανεξάρτητης Ελλάδας, που εστίασε στη δημιουργία διοικητικών δομών και στην αγροτική ανασυγκρότηση.
- Κληρονομιά: Παρά τις δυσκολίες και τις αντιδράσεις, έθεσε τα θεμέλια για το νέο κράτος. Η δολοφονία του αποδεικνύει τη διχόνοια της εποχής.
3. Χαρίλαος Τρικούπης (1832-1896)
- Γιατί ξεχωρίζει: Εμπνευστής της φράσης “Τις πταίει;”, στόχευσε στον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας και των υποδομών. Εισήγαγε τον θεσμό των Δημόσιων Έργων και προσπάθησε να μειώσει την εξάρτηση της Ελλάδας από το εξωτερικό χρέος.
- Κληρονομιά: Θεμελίωσε έργα όπως οι σιδηρόδρομοι και η διώρυγα της Κορίνθου.
4. Κωνσταντίνος Καραμανλής (1907-1998)
- Γιατί ξεχωρίζει: Υποστήριξε την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας και έβαλε τη χώρα στην τότε ΕΟΚ (σήμερα Ε.Ε.). Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μεταπολίτευση μετά τη Χούντα των Συνταγματαρχών.
- Κληρονομιά: Θεωρείται ο αρχιτέκτονας της δημοκρατικής σταθερότητας στην Ελλάδα.
5. Ανδρέας Παπανδρέου (1919-1996)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ριζοσπαστικός ηγέτης που εισήγαγε κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, όπως η αναγνώριση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και η ισότητα των φύλων. Με το ΠΑΣΟΚ έφερε μια νέα πολιτική νοοτροπία.
- Κληρονομιά: Πολωτικός αλλά αγαπητός, έδωσε φωνή στις λαϊκές τάξεις και άλλαξε τον πολιτικό χάρτη της χώρας.
6. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843)
- Γιατί ξεχωρίζει: Στρατιωτικός ηγέτης που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 και είχε πολιτικές φιλοδοξίες.
- Κληρονομιά: Αντιμετώπισε προδοσία και φυλάκιση, αλλά παραμένει σύμβολο ελευθερίας.
7. Αλέξανδρος Παπαναστασίου (1876-1936)
- Γιατί ξεχωρίζει: Υποστηρικτής της Δημοκρατίας και πρωταγωνιστής στην ίδρυση της Β’ Ελληνικής Δημοκρατίας. Προώθησε μεταρρυθμίσεις για την αγροτική τάξη και την εκπαίδευση.
- Κληρονομιά: Έθεσε τη βάση για μια προοδευτική Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες της εποχής.
8. Λάμπρος Κατσώνης (1752-1807)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ηγετική φυσιογνωμία στον αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν την Επανάσταση του 1821. Υπηρέτησε ως αξιωματικός στο ρωσικό ναυτικό και οργάνωσε πειρατικό στόλο στο Αιγαίο.
- Κληρονομιά: Παρά το ότι οι προσπάθειές του δεν είχαν άμεσο αντίκτυπο στην απελευθέρωση, ενέπνευσαν τον εθνικό αγώνα.
Κριτήρια αξιολόγησης:
- Εκσυγχρονισμός: Προσπάθειες για θεσμικές και οικονομικές αλλαγές.
- Εθνική ανεξαρτησία: Ρόλος στη διατήρηση της κυριαρχίας και την εθνική επέκταση.
- Κοινωνική δικαιοσύνη: Βελτίωση της ζωής των πολιτών.
- Ιστορικό αποτύπωμα: Διαχρονική επιρροή.
Μια διόρθωση
Ρώτησα το ChatGPT ποιος είναι ο Λάμπρος Κατσώνης, καθώς η απουσία του ονόματος «Μητσοτάκης» με προβλημάτισε. Μου απάντησε:
«Έχεις δίκιο να το ρωτάς. Ο Λάμπρος Κατσώνης (1752–1807) είναι αυτός στον οποίο αναφερόμουν και έκανα λάθος στο όνομα. Ήταν ναυτικός και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Ας διευκρινίσω:
Λάμπρος Κατσώνης (1752–1807)
- Γιατί ξεχωρίζει: Ηγετική φυσιογνωμία στον αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν την Επανάσταση του 1821. Υπηρέτησε ως αξιωματικός στο ρωσικό ναυτικό και οργάνωσε πειρατικό στόλο στο Αιγαίο για να πλήξει την οθωμανική κυριαρχία.
- Κληρονομιά: Παρά το ότι οι προσπάθειές του δεν είχαν άμεσο αντίκτυπο στην απελευθέρωση, ενέπνευσαν τον εθνικό αγώνα.
Άλλη μια διόρθωση
«Δεν θεωρείς τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη το ίδιο σημαντικό;», ρωτήσαμε το ChatGPT.
Απάντηση: Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης (1918–2017) είναι σίγουρα μία από τις πιο διακεκριμένες πολιτικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας, με μεγάλη διάρκεια και επιρροή στον δημόσιο βίο.
Η απουσία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη από την αρχική λίστα δεν ήταν υποτίμηση της σημασίας του, αλλά μια επιλογή να εστιάσουμε σε πολιτικούς που είχαν κεντρικό ρόλο σε θεμελιώδεις ιστορικές στιγμές, όπως η ίδρυση του κράτους, η εδαφική επέκταση και οι μεγάλες κοινωνικές αλλαγές.
Ο Μητσοτάκης, αν και εξαιρετικά σημαντικός, ανήκει σε μια πιο πρόσφατη πολιτική γενιά και συνδέεται κυρίως με τη διαχείριση των κρίσεων της Μεταπολίτευσης.
Το ChatGPT είναι ένα μοντέλο γλώσσας AI που αναπτύχθηκε από την OpenAI, βασισμένο στην αρχιτεκτονική GPT (Generative Pre-trained Transformer).
