Ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, Γιώργος Γεραπετρίτης, φαίνεται να επιλέγει να υπερασπιστεί το μοντέλο του επιτελικού κράτους, αντί να προασπίσει τα εθνικά συμφέροντα της χώρας μας και να αντισταθεί στις απαιτήσεις της Τουρκίας. Σε ομιλία του σε ημερίδα της Προεδρίας της Κυβέρνησης, αναφέρθηκε στη σημασία του επιτελικού κράτους, το οποίο χαρακτήρισε «ένα μοντέλο που έχει αλλάξει το υπόδειγμα διακυβέρνησης στη χώρα».
Σύμφωνα με τον Γεραπετρίτη, το επιτελικό κράτος έχει αντιμετωπίσει πολλές επικρίσεις, όπως το ότι είναι υπεύθυνο για προβλήματα υδροδότησης σε χωριά ή για τις δυσκολίες που προκαλούν οι καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, υποστήριξε ότι «η πραγματικότητα είναι ότι το επιτελικό κράτος δεν είναι εδώ για να υποκαταστήσει τις πολιτικές κάθε υπουργείου, αλλά για να δημιουργήσει τυποποιημένες διαδικασίες».
Ο Γεραπετρίτης τόνισε ότι το μοντέλο του επιτελικού κράτους άρχισε να αναπτύσσεται περίπου δύο με δυόμισι χρόνια πριν από την εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας. Ξεκαθάρισε ότι δέχτηκε τηλεφώνημα από τον πρωθυπουργό για να αναλάβει αυτή τη νέα δομή, υλοποιώντας ιδέες που είχαν συζητηθεί προηγουμένως.
Αναφερόμενος στις προκλήσεις του ρόλου του, είπε: «Αυτό είναι το όνειρο οποιουδήποτε πανεπιστημιακού, ο οποίος έχει πάντοτε εύκολη τη θεωρία και δύσκολη την πράξη. Πολλοί λένε ότι το επιτελικό κράτος είναι υπερβολικά συγκεντρωτικό, αλλά αυτό είναι εντελώς λανθασμένο. Το επιτελικό κράτος αποκαθιστά τις συνταγματικές αρμοδιότητες όλων των κρατικών οργάνων».
Από το 2019 και μετά, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει γίνει πιο τακτικό, με τουλάχιστον ένα ή δύο συνεδριάσεις κάθε μήνα. «Πλέον, όλα τα νομοσχέδια περνούν από την κρίση του Υπουργικού Συμβουλίου πριν δημοσιοποιηθούν», ανέφερε. Επίσης, όλα τα νομοθετήματα ελέγχονται από νομικούς συμβούλους και υπογράφονται ψηφιακά, κάτι που έχει οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση χρόνου και πόρων.
Ο υπουργός τόνισε τη σημασία της τυποποίησης των διαδικασιών, σημειώνοντας ότι μέχρι το 2019, η Ελλάδα ήταν η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα χωρίς ένα ενιαίο εγχειρίδιο διακυβέρνησης. Για πρώτη φορά, εισήχθη η λογική των τακτικών Υπουργικών Συμβουλίων, κάτι που ενισχύει τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης.
Μια από τις κύριες καινοτομίες του επιτελικού κράτους είναι ο υπηρεσιακός Γραμματέας, ο οποίος επιλέγεται από το ΑΣΕΠ με συγκεκριμένα κριτήρια και έχει τριετή θητεία. Αυτός είναι υπεύθυνος για τη διοίκηση του υπουργείου και για την εκτέλεση των αποφάσεων.
Επιπλέον, το επιτελικό κράτος έχει δημιουργήσει ένα σύστημα συντονισμού που επιτρέπει την καλύτερη παρακολούθηση των έργων και των αρμοδιοτήτων σε όλα τα υπουργεία. «Αυτό το σύστημα έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμο, ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όπου εκδόθηκαν χιλιάδες υπουργικές αποφάσεις με κεντρικό συντονισμό», δήλωσε ο Γεραπετρίτης.
Καταλήγοντας, επεσήμανε την ανάγκη βελτίωσης της παρακολούθησης της εφαρμογής των νόμων και τη σημασία των κανονιστικών πράξεων που διευκολύνουν την υλοποίηση τους. «Η εφαρμογή των νόμων απαιτεί προσοχή και επιμέλεια», τόνισε.