Η προειδοποίηση που δίνουν οι γονείς στα παιδιά τους να μην αποδέχονται καραμέλες ή σοκολάτες από αγνώστους φαίνεται να έχει ξεχαστεί από τους Βρετανούς πολιτικούς. Το φαινόμενο του μαύρου χρήματος έχει αρχίσει να επηρεάζει τη χρηματοδότηση των κομμάτων, με ανησυχητικές συνέπειες για τη δημοκρατία.
Μία πρόσφατη έρευνα του Γραφείου Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (TBIJ) αποκάλυψε ότι τα έξι μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα του Ηνωμένου Βασιλείου δέχονται δωρεές από άγνωστους χορηγούς, θέτοντας σε κίνδυνο την ακεραιότητα του πολιτικού συστήματος. Στο τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου 2024, τα κόμματα έλαβαν συνολικές δωρεές ύψους 55,5 εκατομμυρίων λιρών, ένα από τα υψηλότερα ποσά που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Στο πλαίσιο της έρευνας, οι ερευνητές πραγματοποίησαν πληρωμές άνω των 500 λιρών σε κάθε μεγάλο κόμμα από άτομα που δεν είναι εγγεγραμμένα στους εκλογικούς καταλόγους του Ηνωμένου Βασιλείου. Το αποτέλεσμα ήταν πέντε από τα έξι κόμματα να αποδεχτούν αυτά τα κεφάλαια, με μόνο τους Εργατικούς να εντοπίζουν και να μπλοκάρουν τις παράνομες δωρεές.
«Το πρόβλημα είναι ότι μπορεί να αγοραστεί επιρροή που εξυπηρετεί εξωτερικά συμφέροντα» αναφέρει το TBIJ.
Η κατάσταση αυτή έχει επιδεινωθεί από τον υπουργό Μάικλ Γκόουβ, ο οποίος αύξησε δραματικά τα όρια δαπανών των κομμάτων σε προεκλογικές εκστρατείες, επικαλούμενος τον πληθωρισμό. Αυτή η απόφαση έχει ανοίξει την πόρτα σε ανθρώπους που επιθυμούν να παρακάμψουν τους κανόνες και να εισάγουν ξένο χρήμα στην πολιτική.
Επιπλέον, οι δωρεές μέσω οργανώσεων χωρίς νομική προσωπικότητα έχουν ξεπεράσει τα 13 εκατομμύρια λίρες από το 2020, με σχεδόν τα δύο τρίτα να κατευθύνονται στο Συντηρητικό Κόμμα. Αυτές οι ενώσεις δεν υποχρεούνται να αποκαλύπτουν την προέλευση των χρημάτων τους, γεγονός που διευκολύνει την είσοδο ξένων κεφαλαίων στην πολιτική.
Η Επιτροπή Προτύπων στη Δημόσια Ζωή είχε προειδοποιήσει ότι αυτές οι ενώσεις παρέχουν έναν τρόπο για να εισέλθουν ξένα χρήματα στις εκλογές, προτείνοντας ότι οι δωρεές θα πρέπει να προέρχονται μόνο από κέρδη που έχουν παραχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, δεν έχουν γίνει αλλαγές στη νομοθεσία.
Η έρευνα του TBIJ αποκαλύπτει ότι οι αρχές συχνά αποδέχονται δωρεές χωρίς να ελέγχουν την προέλευση των χρημάτων, αν ο δωρητής είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους. Για παράδειγμα, η σύζυγος ενός Ρώσου ολιγάρχη, που είναι Βρετανίδα υπήκοος, έκανε δωρεά στο όνομά της και οι αρχές δεν έκαναν περαιτέρω έρευνα.
Οι ειδικοί προτείνουν ότι η μόνη λύση είναι η πλήρης απομάκρυνση από την ιδιωτική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η ακεραιότητα του πολιτικού συστήματος.
