Ο πρόεδρος Γιουν Σοκ Γέολ της Νότιας Κορέας αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις να παραιτηθεί, μετά την αιφνιδιαστική του ανακοίνωση περί στρατιωτικού νόμου σε ομιλία του την Τρίτη το βράδυ. Ο πρόεδρος χαρακτήρισε το μέτρο αυτό ως απαραίτητο για την προστασία της φιλελεύθερης δημοκρατίας της χώρας από «δυνάμεις κατά του κράτους» και τις «απειλές της Βόρειας Κορέας». Ωστόσο, δεν προσδιόρισε κάποια συγκεκριμένη απειλή από τη Βόρεια Κορέα, που είναι πυρηνική δύναμη, αλλά εστίασε στους εγχώριους πολιτικούς του αντιπάλους.
Η άρση του στρατιωτικού νόμου, αν και πραγματοποιήθηκε μέσα σε λίγες ώρες, δεν μπορεί να θεραπεύσει τη βαθιά πολιτική κρίση που βιώνει η Νότια Κορέα.
Το διάταγμα του Γιουν, το οποίο περιλάμβανε έξι σημεία, απαγόρευε πολιτικές δραστηριότητες, κόμματα, «ψεύτικη προπαγάνδα», απεργίες και «συγκεντρώσεις που προκαλούν κοινωνική αναταραχή». Επίσης, υπό την εξουσία του στρατιωτικού νόμου τέθηκαν όλα τα μέσα ενημέρωσης, ενώ διατάχθηκε το ιατρικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων των απεργών γιατρών, να επιστρέψει στην εργασία του εντός 48 ωρών.
Θύελλα αντιδράσεων
Η απόφαση του προεδρικού γραφείου προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Λι Τζε-Μιουνγκ, χαρακτήρισε το μέτρο «παράνομο» και κάλεσε τους πολίτες να διαδηλώσουν μπροστά από τη Βουλή. Παρά την παρουσία ελικοπτέρων στην οροφή του κτιρίου, 190 βουλευτές κατάφεραν να εισέλθουν και να ψηφίσουν κατά της διακήρυξης του Γιουν, ζητώντας την άρση του στρατιωτικού νόμου. Στους δρόμους, χιλιάδες πολίτες διαμαρτύρονταν, απαιτώντας τη σύλληψη του προεδρου, ενώ ακόμη και το κυβερνών κόμμα προέτρεψε τον Γιουν να αποσύρει το διάταγμα.
South Korea’s parliament rejected President Yoon Suk Yeol’s declaration of martial law, the most serious challenge to the country’s democracy since the 1980s pic.twitter.com/0mRnketj6r
— Reuters (@Reuters) December 3, 2024
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Νότιας Κορέας, αν η πλειοψηφία των βουλευτών απορρίψει την επιβολή στρατιωτικού νόμου, αυτός πρέπει να αποσυρθεί. Το κόμμα του Γιουν, το Κόμμα Λαϊκής Εξουσίας (PPP), δεν έχει πλέον την πλειοψηφία στη Βουλή, όπου κυριαρχεί το Δημοκρατικό Κόμμα (DPK) με 170 έδρες από τις 300 συνολικά.
«Να φύγει…»
Η παραμονή του Γιουν στην προεδρία φαίνεται πλέον εξαιρετικά αβέβαιη. Πολλοί αναλυτές, όπως ο Rory Green της TS Lombard, εκτιμούν ότι ο πρόεδρος είναι «καταδικασμένος να αντιμετωπίσει διώξεις». Οι προεδρικές εκλογές αναμένονται πιθανότατα στις αρχές του β’ τριμήνου του 2025, με το Δημοκρατικό Κόμμα να είναι το φαβορί.
Ο Γιουν δέχεται κριτική και από το εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο ζητά εξηγήσεις για την απόφασή του, καθώς και από την οργή της αντιπολίτευσης που απαιτεί την παραίτησή του.
Η αξιωματική αντιπολίτευση ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει μήνυση για «ανταρσία» κατά του Γιουν και κορυφαίων στελεχών των δυνάμεων ασφαλείας. Ο επικεφαλής του Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας, Χαν Ντονγκ-χουν, ζήτησε την αποπομπή του υπουργού Άμυνας και την παραίτηση όλων των υπουργών της κυβέρνησης Γιουν.
Παραιτήσεις κορυφαίων συνεργατών του Γιουν
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Yonhap, «κορυφαίοι συνεργάτες του Γιουν», συμπεριλαμβανομένου του γενικού γραμματέα της προεδρίας, υπέβαλαν μαζικά τις παραιτήσεις τους. Η προεδρία δεν έχει ακόμα σχολιάσει τις πληροφορίες.
Η μεγαλύτερη συνομοσπονδία συνδικάτων της Νότιας Κορέας ανακοίνωσε γενική απεργία επ’ αόριστον, ζητώντας την παραίτηση του Γιουν, χαρακτηρίζοντας την κίνησή του «παράλογη και αντιδημοκρατική».
Δύσκολη η επόμενη μέρα
Η απόφαση του Γιουν να κηρύξει στρατιωτικό νόμο εκτιμάται ως ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα που πιθανότατα θα έχει αρνητικές συνέπειες. Η απομόνωσή του και η αναταραχή που προκάλεσε καθιστούν δύσκολη την κατάσταση. Παρά την άρση του στρατιωτικού νόμου, η πολιτική κρίση παραμένει.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα εδώ και πάνω από 40 χρόνια, προκαλώντας ανησυχία στους συμμάχους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν αρχικά σοβαρές ανησυχίες, αλλά αργότερα διαβεβαίωσαν ότι ο στρατιωτικός νόμος έχει λήξει.
Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Κάθριν Γουέστ, ζήτησε «ειρηνική επίλυση της κατάστασης». Τα Ηνωμένα Έθνη και η Βρετανία εξέφρασαν ανησυχία, ενώ η Κίνα κάλεσε τους πολίτες της να επιδείξουν σύνεση. Η Ιαπωνία παρακολουθεί την κατάσταση με σοβαρή ανησυχία.
Βαθιά κρίση
Το πολιτικό χάος φαίνεται να έχει προκύψει ξαφνικά, αλλά οι προειδοποιήσεις για την κατάσταση ήταν παρούσες. Κορεάτες αναλυτές αναφέρουν ότι οι ανησυχίες είχαν αυξηθεί μετά την τοποθέτηση προσώπων που συνδέονται με τον Γιουν σε κρίσιμες θέσεις άμυνας και πληροφοριών.
Ο Γιουν Σοκ Γέολ, τον τελευταίο καιρό, βλέπει τη δημοτικότητά του να καταρρέει και τις καταγγελίες σε βάρος του να πληθαίνουν, φτάνοντας στο σημείο να απολογηθεί δημόσια για τις πράξεις της συζύγου του, η οποία κατηγορείται για δωροληψία.
