Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί ξυπνούν πάντα πέντε λεπτά πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι τους, χάνοντας έτσι πολύτιμο χρόνο ύπνου. Οι ειδικοί έχουν κάποιες εξηγήσεις για αυτό το φαινόμενο.
Το σώμα μας ελέγχεται από μια ομάδα νεύρων που ονομάζεται υπερκειμενικός πυρήνας, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο του εγκεφάλου. Αυτή η περιοχή παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της θερμοκρασίας του σώματος και, το πιο σημαντικό για την κατανόηση του γιατί ξυπνάμε νωρίτερα, της αίσθησης του χρόνου.
Μια πρωτεΐνη που μας ξυπνάει πριν το ξυπνητήρι
Ο υπερκειμενικός πυρήνας είναι υπεύθυνος για το πότε αισθανόμαστε υπνηλία και πότε είμαστε ξύπνιοι. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να κατηγορήσετε αυτόν τον πυρήνα αν νιώθετε υπνηλία, ακόμα και αν έχετε κοιμηθεί οκτώ ώρες την προηγούμενη νύχτα.
Το βιολογικό μας ρολόι λειτουργεί καλύτερα όταν τηρούμε μια σταθερή ρουτίνα ύπνου, πηγαίνοντας για ύπνο και ξυπνώντας την ίδια ώρα καθημερινά. Μια πρωτεΐνη που ονομάζεται PER είναι κρίσιμη σε αυτή τη διαδικασία, καθώς ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης.
Τα επίπεδα της πρωτεΐνης PER αυξάνονται και μειώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, φτάνοντας στο αποκορύφωμά τους το βράδυ και πέφτοντας τη νύχτα. Όταν τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης είναι χαμηλά, η αρτηριακή μας πίεση μπορεί να μειωθεί, κάνοντάς μας να νιώθουμε ζαλισμένοι και έτοιμοι να κοιμηθούμε.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αν διατηρείτε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, το σώμα σας προσαρμόζεται και αρχίζει να αυξάνει τα επίπεδα της PER λίγο πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι σας. Αυτή η αύξηση συνήθως συμβαίνει περίπου μία ώρα πριν από την ώρα που έχει προγραμματιστεί το ξυπνητήρι, καθώς απελευθερώνονται ορμόνες του στρες.
Όταν ξυπνάτε ξαφνικά από το ξυπνητήρι, μπορεί να είναι ένα σοκ για το σώμα σας, προκαλώντας άγχος. Για να αποφευχθεί αυτό, το σώμα σας παράγει PER νωρίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας, γι’ αυτό μπορεί να βρεθείτε να ξυπνάτε λίγα λεπτά πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ενήλικες χρειάζονται περίπου επτά έως εννέα ώρες ύπνου, ενώ τα παιδιά απαιτούν περίπου εννέα έως 13 ώρες ύπνου για να αναπτυχθούν σωστά.