Η ασυμμετρία αποτελεί την πιο αποτελεσματική και οικονομικά βιώσιμη στρατηγική για την ελληνική πλευρά στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει την τουρκική ναυτική δύναμη, ειδικά μετά τις πρόσφατες ανακοινώσεις του προεδρου Ερντογάν σχετικά με τα φιλόδοξα σχέδια της Τουρκίας για ενίσχυση και αναβάθμιση του ναυτικού της, στο πλαίσιο της “Γαλάζιας Πατρίδας”.
- Αρθρο του Περικλή Ζορζοβίλη
Μετά τις δηλώσεις του Ερντογάν, η δημοσιογραφική συζήτηση στην Ελλάδα έχει σχεδόν αποκλειστεί από την ανάγκη για υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων. Αυτά περιλαμβάνουν την προμήθεια της τέταρτης φρεγάτας τύπου FDI-HN, νέες κορβέτες, τον εκσυγχρονισμό φρεγατών τύπου MEKO-200HN «Υδρα», υποβρυχίων τύπου 214 «Παπανικολής», και ταχέων περιπολικών Super Vita «Ρουσσέν», καθώς και νέα υποβρύχια. Αυτή η προσέγγιση επικεντρώνεται σε μια συμμετρική στρατηγική που εξετάζει την οικονομική και στρατηγική δυνατότητα κάθε χώρας. Δυστυχώς, οι αριθμοί δεν είναι υπέρ μας: το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της Τουρκίας είναι πάνω από τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το ελληνικό, ενώ ο πληθυσμός της είναι σχεδόν εννέα φορές μεγαλύτερος. Στις προκλήσεις αυτές, προστίθεται και η πίεση που επιβάλλουν οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας στο GLOBSEC Forum 2024 στην Πράγα.
Για αυτούς τους λόγους, μια κλασική «κούρσα εξοπλισμών» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας θα έχει τη ίδια κατάληξη όπως αυτή μεταξύ ΗΠΑ και πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Από τον Ψυχρό Πόλεμο αποδείχθηκε ότι η πλευρά με την πιο ισχυρή οικονομία και την ικανότητα ταχείας υιοθέτησης νέων τεχνολογιών κερδίζει. Ο ρόλος του αφηγήματος είναι επίσης κρίσιμος, όπως φάνηκε με την πρωτοβουλία «Πολέμου των Αστρών» (SDI), που προκάλεσε ανησυχίες στη Σοβιετική Ένωση αναφορικά με την αποτρεπτική ικανότητα των πυρηνικών όπλων της. Στη δική μας περίπτωση, η Τουρκία έχει σημαντική οικονομική δύναμη, περισσότερους ανθρώπινους πόρους, και ισχυρές τεχνολογικές δυνατότητες, μαζί με το αφηγηματικό πλαίσιο της “Γαλάζιας Πατρίδας”.
Με βάση την εμπειρία από τον Ψυχρό Πόλεμο, η Ελλάδας θα πρέπει να εξετάσει και την επιλογή της ασύμμετρης στρατηγικής, προσαρμοσμένη στις τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες, τις βιομηχανικές δυνατότητες και τους οικονομικούς πόρους.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ εργάζονται εντατικά προς την ίδια κατεύθυνση προκειμένου να διαχειριστούν τη διαρκώς αυξανόμενη στρατιωτική και τεχνολογική ισχύ της Κίνας. Το πρόγραμμα Replicator του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ στοχεύει να παραδώσει χιλιάδες μη επανδρωμένα συστήματα έως τον Αύγουστο του 2025, τα οποία θα μπορούν να επιχειρούν σε διαφορετικά πεδία όπως η ξηρά, η θάλασσα, ο αέρας και το Διάστημα. Αυτά τα συστήματα είναι οικονομικότερα από τις επανδρωμένες πλατφόρμες και μειώνουν τον κίνδυνο για το ανθρώπινο προσωπικό.
Η διάρκεια της 32μηνης σύγκρουσης στην Ουκρανία έχει δείξει ότι μη επανδρωμένα σκάφη μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην εξισορρόπηση ή και ανατροπή της ναυτικής ισχύος. Ενδεικτικά, οι Ουκρανοί χρησιμοποίησαν μη επανδρωμένα σκάφη για να επιτεθούν σε ρωσικές μονάδες, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης.
Σχέδιο για έναν μεγάλο πολεμικό στόλο από την εγχώρια βιομηχανία
Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τη ναυτική της ισχύ απέναντι στην Τουρκία μέσω μαζικής παραγωγής διάφορων τύπων μη επανδρωμένων σκαφών από την εγχώρια βιομηχανία, κάτι που είναι πλήρως εφικτό και έχει κόστος χαμηλότερο από τις επανδρωμένες πλατφόρμες.
Τα σκάφη αυτά μπορούν να συσκευάζονται σε εμπορευματοκιβώτια, επιτρέποντάς τους να αποθηκεύονται και να αναπτύσσονται εύκολα. Θα χρειάζονται ελάχιστη συντήρηση και προσωπικό για έλεγχο, και μπορούν να κινητοποιηθούν σε περιόδους κρίσης γρήγορα. Με την κατάλληλη προετοιμασία, θα δημιουργήσουν έναν μεγάλο στόλο έτοιμο να αντισταθεί σε οποιαδήποτε τουρκική επιθετικότητα, χρησιμοποιώντας και μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας και υποβρυχίων για να επιτεθούν σε εχθρικές δυνάμεις είτε σε μικρές μονάδες είτε οργανωμένα. Ωστόσο, η χρήση αυτών των σκαφών δεν περιορίζεται μόνο σε επιθέσεις, καθώς μπορούν να επεκτείνουν την επιτήρηση και να υποστηρίξουν τις επανδρωμένες μονάδες.
Ο στόλος των μη επανδρωμένων σκαφών μπορεί να σχεδιαστεί ειδικά για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού ή να προέρχεται από την παραγωγή των 322 εταιριών κατασκευής σκαφών αναψυχής στην Ελλάδα. Με την προσθήκη συστημάτων ναυσιπλοΐας, οι δυνατότητές τους μπορούν να επεκταθούν περαιτέρω, κάνοντάς τα ικανά να εκτελούν αποστολές με σημαντική αποτελεσματικότητα.
Πηγή: Εφημερίδα «Δημοκρατία»
