Ποιος ήταν ο Γιάννης Μπεράτης
Ο Γιάννης Μπεράτης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Δεκεμβρίου (28 με το νέο ημερολόγιο) 1904, στην περιοχή της Πατησίων, κοντά στο Μουσείο. Ο πατέρας του, Σπυρίδων, υπηρέτησε ως στρατιωτικός (ταγματάρχης του μηχανικού) και ήταν καθηγητής στη Σχολή Ευελπίδων, ενώ η μητέρα του ονομαζόταν Ευγενία, το γένος Δέδε.
Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας (1924-1927), υπηρέτησε ως σύνδεσμος του Στρατιωτικού Ακόλουθου στην Πρεσβεία της Βουλγαρίας στη Σόφια. Μετά την ολοκλήρωση της θητείας του, επέστρεψε στην Κέρκυρα. Στη διάρκεια της ζωής του, ασχολήθηκε με διάφορα επαγγέλματα, και το 1930 δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Διασπορά». Ακολούθως, ταξίδεψε σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Συρία, η Αραβία και η Αίγυπτος.
Το Φεβρουάριο του 1941, κατατάχθηκε εθελοντής στο αλβανικό μέτωπο, υπηρετώντας ως εκφωνητής-προπαγανδιστής. Το 1943, συμμετείχε στο αντάρτικο του Ζέρβα στην Ήπειρο, με τις εμπειρίες του να καταγράφονται στο έργο του «Οδοιπορικό του ’43». Μετά τον πόλεμο, εργάστηκε στο Τμήμα Λογοκρισίας Θεάτρου και Κινηματογράφου του Υπουργείου Τύπου (1936-1948), από το οποίο απολύθηκε μετά τη δημοσίευση του «Οδοιπορικό του ’43». Στη συνέχεια, εργάστηκε στον εκδοτικό οίκο Γκοβόστη ως μεταφραστής (1950-1954) και στο περιοδικό «Ταχυδρόμος» με τη βοήθεια του Σεφέρη από το 1958.
Αν και ο Γιάννης Μπεράτης τοποθετείται τυπικά στη Γενιά του ’30, απέχει από τους ιδεολογικούς προσανατολισμούς της ομάδας αυτής, αποτελώντας μια μοναδική περίπτωση στον χώρο των γραμμάτων, που στράφηκε στην προσωπική αναζήτηση και την υπαρξιστική αγωνία.
Η πηγή έμπνευσης του Γιάννη Μπεράτη
Ο Μπεράτης επηρεάστηκε από σπουδαίους συγγραφείς όπως οι Χάμσουν, Καβάφης, Ντοστογιέφσκι, Μπωντλαίρ και Πόε. Η εξαιρετικά ευαίσθητη ψυχοσύνθεσή του συχνά αντικατοπτρίζεται στα γραπτά του, προσδίδοντας μια ιδιαίτερη ενάργεια στα έργα του. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν το «Αυτοτιμωρούμενος», ένα αυτοβιογραφικό κείμενο με τη μορφή βιογραφίας του Μπωντλαίρ, και το «Πλατύ ποτάμι», το οποίο θεωρείται το αριστούργημά του.
Σήμερα, ο Αρκάς μας καλημερίζει με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Στο πλαίσιο της Εθνικής Επετείου, ο σκιτσογράφος μοιράστηκε λίγα λόγια ως φόρο τιμής στον Γιάννη Μπεράτη. Στο σημερινό σκίτσο του, αναφέρει:
«… Πέσαμε όλοι μας αμέσως μπρούμυτα χάμω, χώνοντας το κεφάλι μας με την κάσμα όπου βρίσκαμε. Το ‘να μουλάρι τρόμαξε, τινάχτηκε κι έριξε κάτω όλο το φορτίο του. Οι οβίδες συνεχώς σκάγανε μπροστά μας, πλάι μας, και μας γιομίζανε χώματα και πέτρες, που κουδουνίζανε σφυριχτά πάνω στο κράνος…»
Η αφήγηση αυτή προέρχεται από το βιβλίο «Το πλατύ ποτάμι», ένα πολεμικό αφήγημα του Γιάννη Μπεράτη.
