Ένα νοσοκομείο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αναπτύξει μια καινοτόμο προσέγγιση για να υποστηρίξει τους οικονομικά αδύναμους ασθενείς του, βοηθώντας τους να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα μειώνει τα δικά του ενεργειακά έξοδα.
Η ενεργειακή κρίση δεν πλήττει μόνο την Ελλάδα, όπως δείχνει μια πρόσφατη έρευνα που αποκάλυψε ότι 1 στα 5 νοικοκυριά στις ΗΠΑ δεν μπόρεσε να πληρώσει τουλάχιστον έναν λογαριασμό ενέργειας το προηγούμενο έτος. Παρά την ύπαρξη κυβερνητικών προγραμμάτων που στοχεύουν στη μείωση αυτών των εξόδων, πολλοί πολίτες δεν έχουν πρόσβαση ή δεν γνωρίζουν τις διαθέσιμες βοήθειες.
Η Leana S. Wen, γιατρός επειγόντων περιστατικών και αρθρογράφος της Washington Post, επισημαίνει ότι οι κλινικοί γιατροί κατανοούν την αρνητική επίδραση της έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας στην υγεία των ασθενών τους. Έχει περιθάλψει ασθενείς με άσθμα και εμφύσημα που έμειναν χωρίς ιατρικές συσκευές λόγω διακοπής ρεύματος, ενώ άλλοι χρειάστηκε να νοσηλευτούν λόγω υποθερμίας ή θερμοπληξίας, αποτέλεσμα της αδυναμίας τους να θερμάνουν ή να κλιματίσουν τους χώρους τους.
Αντιλαμβανόμενη αυτές τις προκλήσεις, η Άννα Γκόλντμαν, γιατρός πρωτοβάθμιας περίθαλψης στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης, δημιούργησε ένα πρόγραμμα που «συνταγογραφεί» βοήθεια για τους λογαριασμούς ενέργειας σε ασθενείς που την χρειάζονται. Όπως εξήγησε, η οικονομική στήριξη για την πληρωμή των λογαριασμών ρεύματος είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της υγείας τους, καθώς επιτρέπει τη χρήση ιατρικών συσκευών και την κάλυψη βασικών αναγκών.
Η Γκόλντμαν αναφέρει ότι πολλοί άνθρωποι αναγκάζονται να επιλέξουν ανάμεσα στους λογαριασμούς κοινής ωφέλειας και άλλες ζωτικές ανάγκες, όπως τρόφιμα και φάρμακα. Έτσι, εμπνευσμένη από μια διάταξη του νόμου Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού, πρότεινε τη χρηματοδότηση ηλιακής ενέργειας για το νοσοκομείο, μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα και εξοικονομώντας χρήματα που θα μπορούσαν να διατεθούν στους ασθενείς.
Μέσα σε ένα χρόνο, το νοσοκομείο εγκατέστησε μια ηλιακή συστοιχία 365 κιλοβάτ, με την υποστήριξη του νόμου. Οι εξοικονομήσεις που προκύπτουν «συνταγογραφούνται» σε μια ομάδα ασθενών με σοβαρές ιατρικές παθήσεις, βοηθώντας περίπου 80 οικογένειες να εξοικονομήσουν περίπου 600 δολάρια ετησίως από τους λογαριασμούς τους.
Αν και το πρόγραμμα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, με περιορισμένο αριθμό ασθενών, είναι ενδεικτικό της προσπάθειας να συνδυαστούν οι τομείς της υγείας και της κλιματικής αλλαγής. Η Γκόλντμαν υπογραμμίζει ότι, πέρα από την υποστήριξη των ασθενών, το πρόγραμμα προσφέρει και οικονομικά οφέλη για το νοσοκομείο, εκτιμώντας ότι οι δράσεις βιωσιμότητας του Ιατρικού Κέντρου Βοστώνης εξοικονομούν 8 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Επιπλέον, το πρόγραμμα ενισχύει την προσέλκυση προσωπικού, καθώς οι εργαζόμενοι είναι ενθουσιασμένοι και περήφανοι που συμμετέχουν σε μια πρωτοβουλία που προάγει την υγεία και την ευημερία. Η Γκόλντμαν τονίζει ότι η ανακούφιση από τη φτώχεια είναι θεμελιώδης για τη βελτίωση της υγείας και προτρέπει περισσότερα νοσοκομεία να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα.
Μπορεί να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα;
Αναλογιζόμενοι την κατάσταση στην Ελλάδα, όπου η ενεργειακή κρίση και η οικονομική δυσχέρεια πλήττουν πολλούς πολίτες, το μοντέλο αυτό μπορεί να προσφέρει λύσεις. Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει ήδη ανακοινώσει την ένταξη 67 δημόσιων νοσοκομείων στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων τους.
Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν ενεργειακή αναβάθμιση, όπως προσθήκη μόνωσης, αντικατάσταση κουφωμάτων και υαλοπινάκων με νέα, υψηλής ενεργειακής απόδοσης, και χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Επιπλέον, σχεδιάζονται δράσεις εγκατάστασης μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, που θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την ενεργειακή απόδοση των νοσοκομείων.
Με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, η ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων νοσοκομείων στην Ελλάδα φαίνεται εφικτή. Δεδομένου ότι 4 στους 10 Έλληνες αδυνατούν να πληρώσουν το ρεύμα τους, η εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων μπορεί να προσφέρει ανακούφιση και στήριξη σε ευάλωτες ομάδες, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του ΕΣΥ.
Αυτό είναι σίγουρα μια σημαντική πρόκληση για τους κυβερνώντες, που θα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά την υλοποίηση τέτοιων καινοτόμων προσεγγίσεων.