Λιγότερο από δύο μήνες πριν από την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, η Ουκρανία ασκεί πιέσεις στις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ για να της προσφέρουν πρόσκληση ένταξης. Ωστόσο, οι υπουργοί Εξωτερικών της Συμμαχίας, που συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες, αναμένεται να καθυστερήσουν την απόφαση τους.
«Η πρόσκληση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι κρίσιμη για την επιβίωσή μας», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. «Ωστόσο, δεν έχουμε ψευδαισθήσεις, υπάρχουν ακόμα χώρες που είναι επιφυλακτικές», πρόσθεσε.
Πιέσεις για άμεση ένταξη στο ΝΑΤΟ
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα αναμένεται να υπενθυμίσει στους 32 ομολόγους του τις επιθυμίες του Κιέβου κατά τη διάρκεια δείπνου εργασίας που θα πραγματοποιηθεί απόψε.
Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρθηκε στο Μνημόνιο της Βουδαπέστης, σύμφωνα με το οποίο το Κίεβο παραιτήθηκε το 1994 από το τρίτο μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο, ζητώντας εγγυήσεις για την ασφάλειά του, συμπεριλαμβανομένων και εγγυήσεων από τη Ρωσία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. «Σήμερα, το Μνημόνιο της Βουδαπέστης είναι ένα μνημείο κοντόφθαλμων αποφάσεων για τη στρατηγική ασφάλεια», τόνισε το υπουργείο, με αφορμή την 30η επέτειο από την υπογραφή του.
Το υπουργείο πρόσθεσε ότι αυτή η συμφωνία «θα πρέπει να χρησιμεύσει ως υπενθύμιση στους σημερινούς ηγέτες της ευρωατλαντικής κοινότητας ότι η οικοδόμηση της αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφάλειας εις βάρος των συμφερόντων της Ουκρανίας είναι καταδικασμένη να αποτύχει». Η Ουκρανία έχει επικρίνει το μνημόνιο αυτό από το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία και άρχισε να υποστηρίζει τους φιλορώσους αυτονομιστές στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Ο Ζελένσκι
«Αρκετά με το Μνημόνιο της Βουδαπέστης. Αρκετά με τις συμφωνίες του Μινσκ. Δύο φορές είναι αρκετές, δεν μπορούμε να πέσουμε στην ίδια παγίδα τρίτη φορά. Απλώς δεν έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε», τόνισε ο Ζελένσκι.
Το ουκρανικό υπουργείο ζητά από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, που υπέγραψαν το Μνημόνιο του 1994, καθώς και από τη Γαλλία και την Κίνα, που προσχώρησαν σε αυτό, να στηρίξουν την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία. «Πιστεύουμε ότι η μοναδική εγγύηση ασφαλείας για την Ουκρανία, καθώς και ένα μέσο αποτροπής μιας νέας ρωσικής επίθεσης, είναι η πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», κατέληγε η ανακοίνωση.
Η Ουκρανία θέλει να ξεκινήσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία από θέση ισχύος και με επαρκείς εγγυήσεις για την ασφάλειά της. Θεωρεί ότι η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ αποτελεί την καλύτερη εγγύηση έναντι της Ρωσίας.
Επιφυλάξεις από τις χώρες του ΝΑΤΟ
Ωστόσο, πολλές χώρες της Συμμαχίας, κυρίως οι ΗΠΑ, είναι επιφυλακτικές. Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονται σε ιδιωτικές συνομιλίες ότι είναι δύσκολο να απευθυνθεί πρόσκληση στο Κίεβο λίγες εβδομάδες πριν από την αλλαγή στην προεδρία των ΗΠΑ. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία «μέσα σε 24 ώρες», χωρίς να διευκρινίζει πώς.
Οι ευρωπαϊκές χώρες ανησυχούν ότι θα αποκλειστούν από τυχόν διαπραγματεύσεις και πολλές από αυτές αναζητούν τρόπους για να διασφαλίσουν τη θέση τους στο τραπέζι των συνομιλιών. Κάποιες δεν αποκλείουν την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία για να επιβλέπουν την εφαρμογή μιας εκεχειρίας, αν και αυτό δεν έχει συζητηθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά μόνο μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών.
Η Ουκρανία επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση της στο πεδίο της μάχης πριν από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και σκοπεύει να ζητήσει περισσότερα όπλα και στρατιωτική υποστήριξη από τους συμμάχους της. «Η Ρωσία δεν κάνει δώρα. Δεν μπορούμε να εγγυηθούμε την ειρήνη παρά μόνο μέσω της ισχύος: της ισχύος των όπλων μας, της διπλωματίας μας και της συνεργασίας μας», δήλωσε χθες ο Ζελένσκι στον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα προσφέρει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια ύψους 725 εκατ. δολαρίων στο Κίεβο, κυρίως σε πυραύλους και νάρκες κατά προσωπικού. Επίσης, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του ΝΑΤΟ την προηγούμενη εβδομάδα, η Ουκρανία ζήτησε αντιαεροπορικά συστήματα ικανά να την προστατεύσουν από τον νέο ρωσικό πύραυλο Oreshnik. Μεταξύ των συστημάτων που μπορούν να προσφέρουν αυτή την προστασία είναι το αμερικανικό THAAD και το ισραηλινό Arrow.