Ο Βρετανός δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής Ανατόλ Λίβεν, σε ανάλυσή του στο βρετανικό Upherd, επισημαίνει ότι η κατάσταση στην κατεχόμενη Κύπρο μπορεί να είναι ένα μοντέλο που εξετάζει το Κρεμλίνο, ειδικά μετά την πρόσφατη αναστάτωση στην Ουκρανία, η οποία ξεκίνησε το 2014 και κλιμακώθηκε με τη ρωσική εισβολή το 2022.
Σύμφωνα με τον Λίβεν, οι τελευταίες προτάσεις του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι για τον τερματισμό των συγκρούσεων περιέχουν ελπιδοφόρες προοπτικές για μια ειρηνική λύση. Είναι σημαντικό ότι ο Ζελένσκι παραδέχεται ότι οι περιοχές της Ουκρανίας που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή θα παραμείνουν υπό τον de facto έλεγχο της Ρωσίας.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Λίβεν, η Μόσχα δεν περιμένει νομική αναγνώριση της κατοχής της από τους διεθνείς εταίρους της, καθώς οι κύριοι σύμμαχοί της στους BRICS δεν πρόκειται να αναγνωρίσουν επίσημα τη ρωσική κυριαρχία. «Δεδομένης της ιδεολογίας του Trump America First, είναι εξαιρετικά απίθανο να δεχτεί την Ουκρανία στο NATO», σημειώνει.
Ο Λίβεν υπογραμμίζει ότι η Μόσχα ελπίζει σε μια κατάσταση παρόμοια με αυτή της Κύπρου, όπου οι διαπραγματεύσεις για την επανένωση διαρκούν δεκαετίες, με το θέμα να ξεχνιέται με την πάροδο του χρόνου. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία προωθεί τη νομική αναγνώριση των κατεχόμενων περιοχών της Κύπρου, ακρωτηριάζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία μετά την στρατιωτική κατάληψη του βόρειου τμήματος της νήσου.
Δεύτερη παραδοχή
Μια ακόμα σημαντική παραδοχή του Ζελένσκι είναι ότι καμία δυτική δύναμη δεν προσφέρει αυτό που επιθυμεί η Ουκρανία: την ένταξή της στο ΝΑΤΟ ή μια «ομπρέλα του ΝΑΤΟ» για το 80% της χώρας που δεν ελέγχεται από τη Ρωσία. «Η αποδοχή ενός νέου μέλους του ΝΑΤΟ απαιτεί ομόφωνη συναίνεση από τα υπάρχοντα μέλη, και η Ουγγαρία πιθανότατα θα ασκήσει βέτο», αναφέρει ο Λίβεν, προσθέτοντας ότι οι πολιτικές της Τουρκίας και οι μελλοντικές στρατηγικές Γαλλίας και Γερμανίας είναι αβέβαιες.
Αδύνατες οι εγγυήσεις
Ακόμη και οι διμερείς εγγυήσεις από μέλη του ΝΑΤΟ, που ζητά ο Ζελένσκι, θεωρούνται δύσκολες. Η παρουσία δυτικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, όπως επιθυμεί το Κίεβο, θα μπορούσε να προκαλέσει νέες εντάσεις και να οδηγήσει σε νέο πόλεμο, κάτι που οι Ρώσοι θεωρούν απαράδεκτο. «Οι απόλυτες δυτικές εγγυήσεις για την ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ipso facto αδύνατες», σημειώνει ο Λίβεν.
Πιθανές λύσεις
Ωστόσο, ο Λίβεν προτείνει τρία πιθανά βήματα που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για τις ειρηνευτικές προτάσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης:
- Πρώτον, να απαγορευτούν οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς που μπορούν να πλήξουν βαθιά τη Ρωσία, ενώ οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα πρέπει να δεσμευτούν να παρέχουν μόνιμα ισχυρά αμυντικά όπλα στην Ουκρανία.
- Δεύτερον, να ανασταλούν ορισμένες δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπως η απαγόρευση εισαγωγής φυσικού αερίου, με την προϋπόθεση ότι θα επανέλθουν αυτόματα αν η Ρωσία επιτεθεί ξανά.
- Τέλος, κάθε ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί από τον ΟΗΕ και τους BRICS, προκειμένου να αποθαρρυνθεί η Ρωσία από μελλοντικές επιθέσεις.
Με αυτές τις προτάσεις, ο Λίβεν πιστεύει ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί μια βιώσιμη ειρηνική διευθέτηση στην Ουκρανία, που θα ελαχιστοποιούσε τις εντάσεις και θα προωθούσε τη σταθερότητα στην περιοχή.
