Οι πρόσφατοι σεισμοί στην Ελλάδα έχουν δημιουργήσει έντονη ανησυχία και φόβο στους πολίτες, οι οποίοι ανησυχούν για το πότε ο σεισμός θα πλήξει την περιοχή τους.
Για αυτόν τον λόγο, είναι διαθέσιμος στους πολίτες ένας ψηφιακός χάρτης που περιλαμβάνει όλα τα ρήγματα της Ελλάδας και τα χαρακτηριστικά τους. Αυτός ο χάρτης έχει ετοιμαστεί τα τελευταία δύο χρόνια από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), με δεδομένα από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πάτρας, και το ΕΛΚΕΘΕ, υπό την καθοδήγηση του ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας).
Σύμφωνα με δηλώσεις του γεωλόγου της ΕΑΓΜΕ, Δημήτρη Γαλανάκη, αυτή τη στιγμή ο χάρτης περιλαμβάνει 5.500 καταγραφές σε ολόκληρη την Ελλάδα. «Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι αυτός ο αριθμός δεν αντιστοιχεί στον αριθμό των ρηγμάτων, καθώς ένα ρήγμα μήκους 40.000 χιλιομέτρων μπορεί να έχει μόνο 10 καταγραφές».
Ο χάρτης, που είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα activefaults.eagme.gr, παρουσιάζει ρήγματα σε διαφορετικά χρώματα: κόκκινο, κίτρινο και μωβ.
Συγκεκριμένα, το μωβ χρώμα αναφέρεται στα «σεισμικά ρήγματα», τα οποία έχουν υπερδεδειγμένα συνδεθεί με έναν ή περισσότερους σεισμούς κατά την ιστορική ή ενόργανη περίοδο (τα πλέον «επικίνδυνα»). Τα κόκκινα ρήγματα χαρακτηρίζονται ως «ενεργά», δηλαδή εκείνα που έχουν υποστεί κάποια μετακίνηση τουλάχιστον μία φορά τα τελευταία 126.000 χρόνια, ενώ τα κίτρινα είναι τα «δυνητικά ενεργά» ρήγματα, που έχουν στοιχεία που θυμίζουν ενεργά ρήγματα και έχουν δραστηριοποιηθεί τουλάχιστον μία φορά στο παρελθόν, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2.600.000 ετών.
«Έχουμε κάνει πολύ συστηματική δουλειά και έχουμε αποκαλύψει αρκετά ενεργά ρήγματα», δηλώνει ο καθηγητής Φυσικής Λιθόσφαιρας και Σεισμολογίας στο ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος. «Ο ΟΑΣΠ έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να καταγράψει και να αναπτύξει όλες αυτές τις γνώσεις. Αυτή η βάση δεδομένων είναι μια αρχική εξέταση για το τι γνωρίζουμε και τι όχι πάνω στον χάρτη».
Ο χάρτης θα ανανεώνεται συνεχώς
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο χάρτης θα είναι δυναμικός, πράγμα που σημαίνει ότι θα ενημερώνεται και θα εμπλουτίζεται τακτικά.
Ο χάρτης δεν θα χρησιμοποιείται μόνο από σεισμολόγους. «Η πρόσβαση στη βάση δεδομένων είναι πολύ σημαντική για μηχανικούς, πολεοδόμους και Δήμους, οι οποίοι χρειάζονται αυτές τις πληροφορίες για διάφορες μελέτες. Είναι απαράδεκτο να τοποθετείται ένα έργο υψηλής επικινδυνότητας πάνω σε ενεργό ρήγμα, γιατί αν για παράδειγμα τοποθετούνταν χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων σε ένα τέτοιο σημείο, θα αποτελούσε κακή πρακτική, καθώς μπορεί να υπάρξουν διαρροές στο έδαφος» τονίζει ο ειδικός. «Φυσικά, η βάση δεδομένων είναι χρήσιμη και για τη χάραξη πολιτικής κατά των σεισμών».
Παρά τις συνεχείς έρευνες, πολλά από τα ενεργά ρήγματα παραμένουν ακόμα άγνωστα.
«Τα μεγαλύτερα ρήγματα είναι καταγεγραμμένα στο χάρτη. Ωστόσο, τα μικρότερα, ειδικά εκείνα που βρίσκονται στη θάλασσα, αποτελούν πρόβλημα, γιατί πολλά δεν φτάνουν στην επιφάνεια. Η έρευνα στον θαλάσσιο χώρο είναι πολύ δύσκολη. Υπάρχουν περιοχές με πολλά κενά και δυστυχώς, λόγω της κρίσης, πολλοί επιστήμονες που θα μπορούσαν να ασχοληθούν με αυτά έχουν φύγει από τη χώρα».
