Η γρίπη των πτηνών Η5Ν1, που έχει εξαπλωθεί για μήνες στις γαλακτοκομικές φάρμες των ΗΠΑ, φαίνεται ότι έχει προσβάλλει αρκετούς εργαζομένους χωρίς να εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα. Αυτή η κατάσταση ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο μεταλλάξεων του ιού, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πανδημία.
Σύμφωνα με μελέτη των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), εξειδικευμένες μοριακές εξετάσεις σε 115 εργάτες από δύο πολιτείες αποκάλυψαν ότι 8 από αυτούς είχαν πρόσφατα προσβληθεί από γρίπη Η5Ν1, ένα ποσοστό 7% που προκαλεί ανησυχία. Από τους 8 αυτούς, οι μισοί δεν θυμούνται να είχαν εμφανίσει συμπτώματα, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις παρουσίασαν ήπια συμπτώματα, όπως επιπεφυκίτιδα.
Ο ιός έχει ανιχνευθεί σε 450 γαλακτοκομικές φάρμες σε 15 πολιτείες, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων μπορεί να φτάνει σε εκατοντάδες ή και χιλιάδες. Ο Νίραβ Σα, υποδιευθυντής των CDC, τόνισε ότι «ενδέχεται να υπάρχουν άτομα που προσβλήθηκαν από Η5 αλλά δεν θυμούνται να εμφάνισαν συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διευρύνουμε τις εξετάσεις».
Η Γαλλία, εν τω μεταξύ, έχει αναβαθμίσει τον κίνδυνο νέας επιδημίας στα πτηνοτροφεία από «μέτριο» σε «υψηλό», καθώς ο ιός εξαπλώνεται φέτος στην Ευρώπη ταχύτερα από πέρυσι, όταν δεκάδες εκατομμύρια πουλερικά οδηγήθηκαν στη θανάτωση. Παράλληλα, η Βρετανία προχώρησε σε ανάλογη αναβάθμιση του επιπέδου κινδύνου.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει επεκτείνει τους ελέγχους στο γάλα, καθώς η παστερίωση πιστεύεται ότι εξουδετερώνει τον ιό. Ωστόσο, μέχρι σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί 46 ανθρώπινα κρούσματα, με αναφορές ότι οι εργάτες αποφεύγουν τους ελέγχους λόγω φόβου για τις συνέπειες στην εργασία τους.
Αν και όλοι οι εργαζόμενοι ανάρρωσαν χωρίς σοβαρές επιπλοκές, η θνητότητα της λοίμωξης μπορεί να ξεπεράσει το 50%, σύμφωνα με δεδομένα από προηγούμενα σποραδικά κρούσματα. Οι 8 εργάτες στους οποίους ανιχνεύθηκαν αντισώματα κατά της γρίπης των πτηνών εργάζονταν στο άρμεγμα, όπου πλέον οι CDC συνιστούν τη χρήση γυαλιών και μάσκας, καθώς ο ιός προκαλεί επίσης μαστίτιδα στις αγελάδες.
Σημαντική είναι η ανίχνευση της γρίπης των πτηνών Η5Ν1 σε οικόσιτο γουρούνι στις ΗΠΑ, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε σοβαρές εξελίξεις, καθώς τα γουρούνια μπορούν να μολυνθούν από ιούς των πτηνών και του ανθρώπου ταυτόχρονα, επιτρέποντας την ανταλλαγή γενετικού υλικού και τη δημιουργία πιο επικίνδυνων στελεχών.
Η κατάσταση έχει προκαλέσει ανησυχία και στις ελληνικές κτηνιατρικές υπηρεσίες, οι οποίες βρίσκονται σε επιφυλακή, μετά από ενημέρωση για επιδημία σε πτηνοτροφεία στη Βουλγαρία. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η αύξηση των κρουσμάτων στις γαλακτοκομικές φάρμες μπορεί να δώσει στον ιό την ευκαιρία να μεταλλαχθεί, όπως συνέβη με τη «γρίπη των χοίρων» το 2009-10.
Η νέα σύσταση των CDC προτείνει εξετάσεις σε όλους τους εργαζομένους σε φάρμες που έχουν προσβληθεί, και όχι μόνο σε εκείνους που εμφανίζουν συμπτώματα. Ο κίνδυνος μετάδοσης στον άνθρωπο παραμένει «χαμηλός», σύμφωνα με τα CDC και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αλλά η κατάσταση απαιτεί προσοχή και δράση.
Τα μηχανήματα αυτόματου αρμέγματος θεωρούνται ύποπτα για μετάδοση του ιού (Wikimedia Commons)
