Του Τάσου Δασόπουλου
Από τη στάση της Ελλάδας και μόνο θα κριθεί η περαιτέρω πορεία της μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Οι αγορές δε θα κρίνουν πια τη χώρα ως εκείνη που παραλίγο να βγει από την ζώνη του ευρώ αλλά έκανε αλλαγές και πλέον έχει ανακάμψει. Θα την κρίνουν, όπως τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας που θα ανήκει, όπως π.χ. κρίνουν την Ολλανδία ή το Βέλγιο.
Αυτά επεσήμαινε σχετικά πρόσφατα από την Αθήνα στέλεχος μεγάλης επενδυτικής τράπεζας, με πολύ καλή γνώση της ελληνικής πραγματικότητας κρούοντας ένα καμπανάκι για την “επόμενη μέρα” της επενδυτικής βαθμίδας. Τούτο υπό την έννοια ότι η ελληνική οικονομία θα αντιμετωπίσει πολύ περισσότερες προκλήσεις αμέσως μόλις τα ομόλογά της γίνουν “επενδύσιμα”.
Τούτο διότι η χώρα, έχει στο ιστορικό της τρία μνημόνια, με τεράστια δάνεια διάσωσης από τον λεγόμενο “επίσημο τομέα”, μια συντεταγμένη χρεοκοπία (το κούρεμα των ομολόγων του ιδιωτικού τομέα ως PSI) και τον υψηλότερο λόγο χρέους προς ΑΕΠ από όλες τις χώρες της ΕΕ. Η επενδυτική βαθμίδα θα έρθει ως επιβράβευση των έως τώρα προσπαθειών της την επόμενη μέρα, όμως θα πρέπει να συμβαδίσει σε όλα με τις υπόλοιπες χώρες που έχουν επενδυτική βαθμίδα.
Η επόμενη μέρα
Το πρώτο στοιχείο για ανακτήσει πλήρως την εμπιστοσύνη των αγορών, είναι να μειώσει τον λεγόμενο “κίνδυνο χώρας”, με άλλα λόγια την πιθανότητα χρεοκοπίας όσο περισσότερο μπορεί.
Σημείο αναφοράς αυτής της προσπάθειας, θα είναι η ταχύτερη μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει στο ακέραιο το φιλόδοξο σχέδιο που έχει δηλώσει μέσω του ΠΣΑ 2023 -2026. Να μειώσει δηλαδή το χρέος συνολικά κατά 36,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2026. Συγκεκριμένα, το χρέος, από το 17,3% του ΑΕΠ που έφτασε το 2022, να μειωθεί στο 135,2% του ΑΕΠ στο τέλος του 2026.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η χώρα μας θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την περίοδο μέχρι και το 2032, κατά την οποία η Ελλάδα θα βρίσκεται σε ένα ιδανικό περιβάλλον διαχείρισης με πολύ χαμηλές ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες, ώστε να φέρει το χρέος κοντά στο 100% του ΑΕΠ.
Αυτό προϋποθέτει σταθερά και σχετικά υψηλά ετήσια πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 2% του ΑΕΠ, θέμα για το οποίο επίσης δεσμεύεται η χώρα μας μέσα από το τελευταίο πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης τουλάχιστον μέχρι και το 2026.
Ανάπτυξη – μεταρρυθμίσεις
Προϋπόθεση της επιτυχίας των δημοσιονομικών στόχων, είναι ένας θετικός ρυθμός ανάπτυξης, υψηλότερος από αυτούς των “ανταγωνιστών” της ελληνικής οικονομίας, ώστε να πετύχει τη σύγκλιση στα εισοδήματα.
Μετά την αποβιομηχάνιση της χώρας τα τελευταία 15 χρόνια, η Ελλάδα έχει πλέον μια μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσει έγκαιρα και με τον σωστό τρόπο τα 70 δισ. ευρώ κοινοτικών πόρων τα οποία εξασφάλισε το 2020 από το νέο ΕΣΠΑ 2021 -2027, το Ταμείο Ανάκαμψης και τις αγροτικές επιδοτήσεις. Με δεδομένο το κακό ιστορικό της Ελλάδας στην αξιοποίηση κοινοτικών πόρων, αυτό αποτελεί μια κορυφαία πρόκληση για την ελληνική δημόσια διοίκηση.
Μια ακόμη σημαντική πρόκληση θα είναι να υλοποιηθούν μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα διορθώνουν χρόνιες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας. Σε αυτές περιλαμβάνονται η αποτελεσματική λειτουργία του κεντρικού δημοσίου, η μείωση της γραφειοκρατίας, η αποτελεσματική απονομή της Δικαιοσύνης.
Σε πιο οικονομικό επίπεδο θα πρέπει να μειωθεί το ποσοστό της φοροδιαφυγής, να κωδικοποιηθεί η φορολογική νομοθεσία, να γίνει αποτελεσματική η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και να βελτιωθεί περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Σε όλα τα παραπάνω, η Ελλάδα δεν θα κριθεί σε επίπεδο προθέσεων και εξαγγελιών, αλλά σωστής υιοθέτησης και εφαρμογής, αφού όλα αυτά θα πρέπει να έχουν ανταπόκριση και στις επιδόσεις της χώρας.
