Η κυβέρνηση προσφέρει ένα «δώρο» στους καταπατητές δημόσιων ακινήτων, προσπαθώντας να βάλει τέλος στο χάος που προκλήθηκε από την αταξία του παρελθόντος. Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι τις τελευταίες δεκαετίες έχουν καταπατηθεί 90.000 δημόσια ακίνητα. Πλέον, οι καταπατητές θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν νόμιμα αυτά τα ακίνητα με έκπτωση μέχρι και 20% από την αντικειμενική τους αξία.
Οι ημερομηνίες υποβολής αιτήσεων για την εξαγορά ακινήτων είναι οι εξής:
- 30 Σεπτεμβρίου 2024 για τις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων, Χίου.
- 31 Οκτωβρίου 2024 για τις υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες.
Οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του 2025.
Η πλατφόρμα αιτήσεων
Η διαδικασία θα διεξαχθεί μέσω ψηφιακής πλατφόρμας, την οποία μπορείτε να βρείτε εδώ. Η είσοδος για τους αιτούντες θα γίνεται με τους κωδικούς TaxisNet. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από κάποιο εξουσιοδοτημένο άτομο, το οποίο θα πρέπει να συμπληρώσει τον ΑΦΜ του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Μία βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης εξαγοράς είναι ότι ο αιτών ή οι δικαιοπάροχοι του θα πρέπει να έχουν ασκήσει αδιάλειπτη κατοχή του δημόσιου ακινήτου για τουλάχιστον 30 χρόνια με τίτλο, ή για τουλάχιστον 40 χρόνια χωρίς τίτλο, εφόσον το ακίνητο χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία ή για άλλες δραστηριότητες.
Επιπλέον, οι αιτούντες θα πρέπει να έχουν δηλώσει το ακίνητο στο έντυπο «Ε9» για τουλάχιστον πέντε έτη πριν την υποβολή της αίτησης, για να καταδείξουν ότι το θεωρούσαν δικό τους.
Με την ψήφο του ν. 5113/2024, έγιναν και οι εξής αλλαγές:
- Μπορεί να υποβληθεί αίτηση και για ακίνητα που δεν διαθέτουν κτίσμα.
- Δίνεται δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση των αιτούντων, εάν λείπουν έγγραφα, και δεν απαιτούνται πλέον αεροφωτογραφίες.
- Το Δημόσιο μπορεί να αποφασίσει να αποκλείσει ακίνητα από τη διαδικασία εξαγοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος, ορίζοντας περιοχές ή ακίνητα που θα εξαιρεθούν.
- Μειώνεται η προθεσμία υποβολής της συναίνεσης της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου σε δύο μήνες από τρεις.
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται
Με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ, που θα συμψηφίζεται με το τελικό ποσό εξαγοράς. Εάν εγκριθεί η αίτηση από την αρμόδια επιτροπή, εντός πέντε ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής που κοινοποιείται στον αιτούντα.
Η αίτηση εξαγοράς πρέπει να συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό διάγραμμα.
- Αεροφωτογραφίες του 1992 ή νωρίτερα ή του 1982, ανάλογα με την περίπτωση.
- Βεβαίωση αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
- Πιστοποιητικό όρων δόμησης.
- Οικοδομική άδεια, εάν υπάρχει.
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος.
- Εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ των τελευταίων πέντε ετών.
Το πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνει περιγραφή του ακινήτου, στοιχεία του αιτούντα, το τίμημα εξαγοράς και τον τρόπο πληρωμής.
Η εξόφληση του ποσού εξαγοράς μπορεί να γίνει εφάπαξ ή σε 60 ισόποσες, άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό κάθε δόσης τα 100 ευρώ.
Κοινωνικά κριτήρια και εκπτώσεις
Η εξαγορά θα υπολογίζεται βάσει της αντικειμενικής αξίας και κοινωνικών κριτηρίων για ευπαθείς ομάδες, πολυτέκνους και άτομα με αναπηρία. Σε ειδικές περιπτώσεις, η έκπτωση μπορεί να φτάσει:
- 50% για αιτούντες που έχουν αναγνωριστεί από δικαστήριο ως κύριοι του ακινήτου.
- 70% αν έχουν ασκήσει ένδικο μέσο μέχρι 31/12/2022.
Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για ακίνητα που καλύπτουν ανάγκες στέγασης και έχουν καταληφθεί από πληθυσμιακές ομάδες πριν από το 1964, όπου το τίμημα ορίζεται στο 20% της αξίας του ακινήτου.
Το τίμημα μειώνεται κατά 1% για κάθε έτος κατοχής μετά τα 30 ή 40 χρόνια, με μέγιστη έκπτωση 50% από την αντικειμενική αξία.
Περιπτώσεις αναπηρίας
Επιπλέον, το ποσό μπορεί να περιοριστεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις:
- 30% για άτομα με 80% αναπηρία και άνω με ετήσιο εισόδημα έως 40.000 ευρώ.
- 20% για άτομα με 67% αναπηρία και άνω.
- 20% για πολυτέκνους.
- 15% για τρίτεκνους και μακροχρόνια ανέργους.
- 20% για δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
- 15% εάν η κατοικία είναι η μοναδική κύρια κατοικία του αιτούντος.
*Πηγή: εφημερίδα «Δημοκρατία»
