Ρεκόρ στις συναλλαγές με κάρτες σημειώνονται με τη χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές επιλέγουν το πλαστικό χρήμα για τις καθημερινές τους αγορές, ακόμη και για μικρές συναλλαγές.
Στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος
Η πρόσφατη έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ αποκαλύπτει ότι ο αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών ανήλθε σε 20,7 εκατομμύρια μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024. Η αναλογία χρεωστικών και πιστωτικών καρτών παρέμεινε σταθερή, με 85% και 15% αντίστοιχα, από την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Αύξηση συναλλαγών
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, ο συνολικός αριθμός και η αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθαν σε 1,185 δισεκατομμύρια ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 2%, με τη συνολική αξία να φτάνει τα 53 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε σε 57, από 56 το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Οι χρεωστικές κάρτες, που είναι το κύριο υποκατάστατο των μετρητών, συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως για μικρές αγορές, με τον μέσο αριθμό συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα να φτάνει τις 62.
Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα είναι 2.542 ευρώ, σημειώνοντας μείωση 2,5% σε σύγκριση με το β’ εξάμηνο του 2023. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως στη μείωση της μέσης αξίας συναλλαγών των χρεωστικών καρτών, η οποία ανήλθε σε 2.760 ευρώ από 2.831 ευρώ. Η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα παρέμεινε σχεδόν σταθερή στα 1.313 ευρώ.
Μείωση περιστατικών απάτης
Τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών έχουν μειωθεί, όμως οι καταναλωτές δεν πρέπει να εφησυχάζουν. Σύμφωνα με την ΤτΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2024 σημειώθηκε μείωση 6% στον αριθμό των συναλλαγών απάτης σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Ο δείκτης των περιστατικών απάτης προς τον συνολικό αριθμό συναλλαγών μειώθηκε κατά 7%, φτάνοντας σε 1 απάτη ανά 6.000 συναλλαγές, ή 0,017%.
Η αξία των συναλλαγών απάτης παρουσίασε μείωση 3% σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Η αναλογία της αξίας των περιστατικών απάτης προς την αξία των συναλλαγών παραμένει σχεδόν αμετάβλητη στο 0,02%, που σημαίνει 1 ευρώ απάτης ανά 4.800 ευρώ συναλλαγών.
Προστασία από απάτες
Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες ενημέρωσης του κοινού για την καταπολέμηση της απάτης. Η πρόσφατη καμπάνια σε συνεργασία με την Mastercard είχε το μήνυμα «Κάποιες Ειδοποιήσεις είναι Καλύτερο να τις Αγνοείς». Παρά τη μείωση των απάτων, οι τράπεζες συνεχίζουν να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τις νέες μεθόδους απάτης και για τρόπους προστασίας.
Συχνές μέθοδοι απάτης
Οι πιο συχνές μέθοδοι απάτης περιλαμβάνουν την τηλεφωνική απάτη (Vishing), την απάτη μέσω email (Phishing) και SMS (Smishing). Οι χρήστες συχνά λαμβάνουν τηλεφωνικές κλήσεις ή μηνύματα με ψεύτικους συνδέσμους, που φαίνονται αξιόπιστα, όπως από τράπεζες ή δημόσιους φορείς. Αν οι χρήστες απαντήσουν ή κλικάρουν στους συνδέσμους, μπορεί να αποκαλύψουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα ή να εγκαταστήσουν κακόβουλο λογισμικό.
Για την ενημέρωση του κοινού, δημιουργήθηκαν τηλεοπτικά σποτ που καλύπτουν τις τρεις μορφές ηλεκτρονικής απάτης. Αυτή η καμπάνια συνεχίζει την προηγούμενη πρωτοβουλία «Μία παύση αρκεί», που ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2024, και ενισχύει την κουλτούρα κυβερνοασφάλειας.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ξεκινήσει ενημερωτικές εκστρατείες για ασφαλείς πληρωμές και προστασία από ηλεκτρονικές απάτες, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών.