Στα μέσα Ιουνίου, η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα παρατεταμένο κύμα καύσωνα, με θερμοκρασίες που έφτασαν ή και ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου. Στη Σίφνο, ένα μικρό νησί στις δυτικές Κυκλάδες, οι κάτοικοι βρέθηκαν μπροστά σε μια ανησυχητική πραγματικότητα: οι βρύσες τους στέρεψαν και η λειψυδρία έγινε ορατή.
Η λειψυδρία χτυπάει την πόρτα
Οι New York Times αναφέρουν ότι καθώς η κλιματική αλλαγή προκαλεί λειψυδρία σε περιοχές που είναι δημοφιλείς για διακοπές, τα ελληνικά νησιά αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις. Η αδυναμία τους να εξυπηρετήσουν χιλιάδες τουρίστες με περιορισμένα αποθέματα νερού, λόγω των ελλείψεων σε υποδομές, έχει γίνει ένα μείζον ζήτημα.
Δέκα ημέρες χωρίς νερό
Μετά από μήνες σχεδόν μηδενικών βροχοπτώσεων, η Σίφνος αναγκάστηκε να στηριχθεί σε μονάδες αφαλάτωσης για να μετατρέψει το θαλασσινό νερό σε πόσιμο για τους 2.600 κατοίκους και τους χιλιάδες επισκέπτες της. Ωστόσο, η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν μία από τις τέσσερις μονάδες αφαλάτωσης υπέστη βλάβη τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα να μην καλυφθεί η ζήτηση και αρκετά σπίτια να μείνουν χωρίς νερό για δέκα ημέρες.
«Ήταν μια καταστροφή», θυμάται η Ρούλα Κατσέλου, 50 ετών, κάτοικος των Εξαμπέλων. «Δεν μπορούσαμε να κάνουμε ντους, να μαγειρέψουμε ή να καθαρίσουμε. Έπρεπε να κουβαλάμε κουβάδες με νερό από τους γείτονές μας που είχαν δεξαμενές και να αγοράζουμε εμφιαλωμένο νερό για να πλυθούμε».
Ο Νίκος Γαλατάς, 37 ετών, νοίκιαζε το εξοχικό των γονιών του σε ένα ζευγάρι Ιταλών όταν κόπηκε το νερό. «Έχασα πολλά χρήματα επειδή είχαν κλείσει το σπίτι για 12 ημέρες», λέει. «Ήταν πολύ αγχωτικό να βρω μια εναλλακτική λύση όταν τόσα πολλά καταλύματα είχαν ενοικιαστεί».
Απόγνωση: «Δεν μπορούσαμε να κάνουμε ντους, να μαγειρέψουμε ή να καθαρίσουμε»
Ακόμη και μετά την αποκατάσταση της μονάδας αφαλάτωσης, οι περικοπές νερού συνεχίστηκαν, καθώς ο αριθμός των επισκεπτών αυξήθηκε κατακόρυφα, φτάνοντας σχεδόν τις 40.000 αφίξεις μόνο τον Αύγουστο.
Παγκόσμια πρόκληση
Η λειψυδρία έχει γίνει παγκόσμιο φαινόμενο, με περιοχές όπως η Βαρκελώνη, η Καζαμπλάνκα και η Σικελία να αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Οι κυβερνήσεις, υπό την πίεση της τουριστικής κίνησης, διστάζουν να επιβάλουν περιορισμούς, με αποτέλεσμα οι τοπικές αρχές σε μέρη όπως η Σικελία να δίνουν προτεραιότητα στην παροχή νερού στα ξενοδοχεία.
Η Ελλάδα τώρα αντιμετωπίζει το ίδιο δίλημμα, καθώς οι αρχές προσπαθούν να βρουν λύσεις για να αποτρέψουν μελλοντικές κρίσεις.
«Φτάσαμε στα όριά μας»
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική στα ελληνικά νησιά, όπου πολλές περιοχές δεν έχουν τις υποδομές για να υποστηρίξουν τον αυξανόμενο αριθμό τουριστών. Φέτος, η Ελλάδα αναμένεται να υποδεχτεί 35 εκατομμύρια επισκέπτες, αύξηση 7% σε σχέση με το 2023. Η Σίφνος, από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο, δέχθηκε περισσότερους από 100.000 τουρίστες, σε σύγκριση με 67.000 το 2014.
«Έχουμε φτάσει στα όριά μας», δήλωσε ο Μανώλης Φουτουλάκης, αντιδήμαρχος αρμόδιος για την ύδρευση στη Σίφνο. «Κατά τη διάρκεια της τουριστικής αιχμής τον Αύγουστο, έβλεπα τη στάθμη του νερού να κατεβαίνει και προσευχόμουν να τα καταφέρουμε». Αν η κατάσταση συνεχιστεί, η Σίφνος μπορεί να μην έχει αρκετό νερό αν υπάρξει νέα ξηρασία το επόμενο καλοκαίρι.
Καθυστερημένα μέτρα
Η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος, όπως γεωτρήσεις και αφαλάτωση. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, προειδοποίησε ότι μπορεί να χρειαστεί να επιβληθούν περιορισμοί στην κατανάλωση νερού.
Το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο στην καταγεγραμμένη ιστορία της Ελλάδας, με τις θερμοκρασίες να αρχίζουν να ανεβαίνουν από τον Μάρτιο. Η ξηρασία και οι ισχυροί άνεμοι δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για πυρκαγιές, προσθέτοντας περαιτέρω πίεση στην κατανάλωση υδάτινων πόρων.
Η κατάσταση είναι επίσης ανησυχητική στην Αττική, με τη λίμνη του Μόρνου να βρίσκεται στη χαμηλότερη στάθμη των τελευταίων 16 ετών, ενώ τα αποθέματα νερού της πρωτεύουσας μειώνονται δραματικά.
