Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα κρατήσει «μικρό καλάθι» κατά τις ανακοινώσεις του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, καθώς οι οικονομικές προοπτικές δεν φαίνεται να είναι ευνοϊκές ούτε για τον ίδιο ούτε για την κυβέρνησή του.
Η κυβερνητική ομάδα επισημαίνει ότι δεν θέλει να διακινδυνεύσει τη δημοσιονομική σταθερότητα που έχει επιτευχθεί με πολύ κόπο. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ενδιαφέρονται να τη διατηρήσουν με κάθε κόστος, κάτι που σημαίνει ότι οι οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης δεν θα αλλάξουν σημαντικά, εκτός από μικρές διορθώσεις που ήδη έχουν προαναγγελθεί.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο προκειμένου να προσφέρει κοινωνικές παροχές, σε μια εποχή που είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τα νοικοκυριά, τα οποία πλήττονται από τα υψηλά έξοδα ζωής, είτε λόγω των αυξήσεων στα είδη πρώτης ανάγκης είτε από τις υψηλές τιμές των ενοικίων, που κάνουν τη στέγαση ιδιαίτερα δύσκολη.
Οι βασικοί τομείς στους οποίους θα εστιάσει ο πρωθυπουργός στις ανακοινώσεις του περιλαμβάνουν τη στήριξη της στέγασης και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, τη βελτίωση των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης, καθώς και την υποστήριξη των ευπαθών ομάδων. Ωστόσο, δεν αναμένονται αναφορές για το υπό διάλυση ΕΣΥ και τις καταστροφικές φωτιές που πλήγωσαν πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ – ΜΠΕ, τα μέτρα που σχεδιάζονται, αν και δεν έχουν επιβεβαιωθεί πλήρως, περιλαμβάνουν:
Α. Στέγαση
1. Πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ»: Θα διευρυνθούν τα όρια του προγράμματος για να επιτραπεί η συμμετοχή περισσότερων πολιτών. Για τα επόμενα δύο χρόνια, θα επιδοτηθεί ο τραπεζικός δανεισμός 20.000 δικαιούχων, με υψηλότερα ηλικιακά όρια (30-49 ετών) και διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια (έως 40.000 ευρώ). Για πολύτεκνες οικογένειες, το ποσό θα αυξάνεται κατά 4.000 ευρώ για κάθε παιδί, ενώ τα επιτόκια δανεισμού για την αγορά στέγης θα είναι μηδενικά.
2. Χαμηλά επιτόκια: Η κυβέρνηση αναζητεί τρόπους για να προσφέρει δάνεια με χαμηλότερα επιτόκια στις τρίτεκνες οικογένειες.
3. Βραχυχρόνια μίσθωση: Θα υπάρξουν περιορισμοί για τη βραχυχρόνια μίσθωση, προκειμένου να απελευθερωθούν ακίνητα και να στραφούν προς τη μακροχρόνια μίσθωση. Εξετάζεται η θέσπιση ανώτατου αριθμού ενοικιάσεων για βραχυχρόνιες μισθώσεις ανά έτος.
4. Κλειστά διαμερίσματα: Θα δοθούν κίνητρα και αντικίνητρα ώστε να ανοίξουν κλειστά διαμερίσματα και να αυξηθεί η προσφορά, μαζί με προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών.
5. Κοινωνική αντιπαροχή: Θα προωθηθεί το πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή» για την ανέγερση περισσότερων από 2.500 κατοικιών για πολίτες έως 39 ετών. Ειδική έμφαση θα δοθεί και στην ενίσχυση των πολύτεκνων οικογενειών μέσω αυτού του προγράμματος.
Β. Δημογραφικό
Η κυβέρνηση στοχεύει, μέσω διαφόρων παρεμβάσεων, να υποστηρίξει την οικογένεια και να διευκολύνει τα νέα ζευγάρια να προγραμματίσουν το μέλλον τους.
1. Επιδόματα: Θα αναδιοργανωθούν τα επιδόματα με προοπτική αύξησης του επιδόματος παιδιού και αναμόρφωσης των υπόλοιπων. Τα επιδόματα για το δεύτερο και τρίτο παιδί θα διπλασιαστούν.
2. Περίθαλψη: Τα παιδιά θα έχουν πρόσβαση σε περισσότερες δωρεάν παιδιατρικές εξετάσεις.
3. Φοροελαφρύνσεις: Θα δοθούν φοροελαφρύνσεις σε επιχειρήσεις που παρέχουν επιπλέον παροχές στους εργαζομένους με παιδιά.
4. Εργασία: Θα επεκταθεί το επίδομα μητρότητας για εργαζόμενες με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμπεριλαμβανομένων ωρομίσθιων καθηγητριών και δασκάλων.
Γ. Ασφαλιστικό – Εργασιακό
Στις παρεμβάσεις που αφορούν το συνταξιοδοτικό και το εργασιακό, αναμένονται εξής κινήσεις:
– **Συντάξεις**: Προβλέπεται αύξηση στις κύριες συντάξεις με βάση νέο δείκτη μισθών, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στα μισθά από την 1η Ιανουαρίου 2025. Η αύξηση όλων των κύριων συντάξεων αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 2,5%-3%.
– **Εισφορά αλληλεγγύης**: Σκοπός είναι η μείωση της επιβάρυνσης των συνταξιούχων από την εισφορά αλληλεγγύης, δεδομένου ότι οι αυξήσεις στις συντάξεις μειώνονται λόγω αυτής της εισφοράς.
– **Προσωπική διαφορά**: Εξετάζεται η χορήγηση έκτακτου επιδόματος σε χαμηλοσυνταξιούχους που δεν θα λάβουν ή θα λάβουν μικρό μέρος της αύξησης 2,5%-3% από την 1η Ιανουαρίου 2025.
– **Επίδομα ανεργίας**: Στον τρόπο και στο ύψος του επιδόματος θα γίνουν αλλαγές, οι οποίες θα συνδέονται με τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης των εργαζομένων. Στόχος είναι να χορηγούνται περισσότερα χρήματα στην αρχή της ανεργίας και λιγότερα στο τέλος.
– **Παροχές**: Αύξηση των μη συνταξιοδοτικών παροχών (π.χ. επιδόματα ασθένειας) του ΕΦΚΑ για τους μη μισθωτούς.
– **Συλλογικές συμβάσεις**: Στην κατεύθυνση ενίσχυσης των κλαδικών και περιφερειακών συλλογικών διαπραγματεύσεων, αναμένεται περαιτέρω αύξηση του κατώτατου μισθού. Δίνεται έμφαση στην αύξηση των συλλογικών συμβάσεων μέσω μιας σειράς παρεμβάσεων και κινήτρων.
– **Απασχόληση**: Στοχεύει στην ενίσχυση της απασχόλησης νέων κάτω των 30 ετών, γυναικών και στην προώθηση της εργασίας για τα άτομα άνω των 55 ετών.
Δ. Έκτακτο Επίδομα
Η κυβέρνηση εξετάζει την επέκταση των δικαιούχων του κοινωνικού επιδόματος που αναμένεται να χορηγηθεί στο τέλος του χρόνου, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα διαταραχθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα.
Το έκτακτο επίδομα θα δοθεί σε περισσότερους από 2 εκατομμύρια πολίτες, συνταξιούχους και ευάλωτα νοικοκυριά, με την χρηματοδότηση να προέρχεται από τη φορολογία των υπερκερδών των διυλιστηρίων, που ανέρχεται σε περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ.
Τέλος, θα ενταθούν τα μόνιμα μέτρα για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μισή ποσοστιαία μονάδα.