Από το 2010 έως το 2019, οι λέξεις-κλειδιά που καθόριζαν τις πολιτικές ηγεμονίες και τις εκλογικές εκβάσεις ήταν ο θυμός και η προσδοκία. Σήμερα, οι ειδικοί καταλήγουν σε δύο νέες λέξεις: Αξιοπιστία και κυβερνησιμότητα. Αυτοί οι δύο όροι είναι κρίσιμοι για την επιτυχία των κυβερνήσεων και τη μακροχρόνια διατήρηση των πολιτικών δυνάμεων. Στο παρασκήνιο των ερευνών και των μετρήσεων, τα πολιτικά επιτελεία αναζητούν κυρίως αυτές τις δύο έννοιες, χτίζοντας τις στρατηγικές τους γύρω από αυτές. Η αξιοπιστία και η κυβερνησιμότητα εντοπίζονται κυρίως στα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων και στο πώς οι πολίτες αντιλαμβάνονται τη δυναμική των πολιτικών κομμάτων.
Ωστόσο, μπορεί κάποιος να παρατηρήσει μια αντίφαση: οι δύο λέξεις-κλειδιά είναι αυτές που κυριαρχούν, ενώ ταυτόχρονα έχει διαμορφωθεί μια σταθερή βάση υποστήριξης για τη Δεξιά, που αγγίζει το 20%, χωρίς να περιλαμβάνει την αξιοπιστία και την κυβερνησιμότητα. Παρ’ όλα αυτά, οι πιο παρατηρητικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι στο κρίσιμο εκλογικό σώμα – τα μεσαία στρώματα και τους εργαζόμενους – αυτές οι δύο έννοιες παραμένουν κυρίαρχες και θα καθορίσουν την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Αυτή η κατάσταση αποτελεί δίκοπο μαχαίρι για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η αξιοπιστία είναι πιθανώς η αιτία της νίκης του Σωκράτη Φάμελλου στο εσωτερικό του κόμματος. Η αξιοπιστία σχετίζεται άμεσα με τις πράξεις και τις δηλώσεις. Πρόσφατα, ο γνωστός Σλοβένος φιλόσοφος Σλαβόι Ζίζεκ ανέφερε ότι η Δημοκρατική βουλευτής Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, απευθύνθηκε σε ψηφοφόρους που είχαν επιλέξει και τον Τραμπ, προσπαθώντας να κατανοήσει τα κίνητρα πίσω από αυτή την επιλογή. Οι απαντήσεις που έλαβε ήταν ότι ο Τραμπ φαινόταν πιο ειλικρινής σε σύγκριση με άλλους πολιτικούς.
Επιστρέφοντας στην ελληνική πολιτική σκηνή, η αξιοπιστία υπήρξε καθοριστικός παράγοντας για την κρίση και διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Από το 2019, όταν πέρασε στην αξιωματική αντιπολίτευση, δεν έχει καταφέρει να περιγράψει και να αξιολογήσει σωστά την έννοια της αξιοπιστίας, η οποία, ενώ μπορεί να φέρει κυβερνήσεις, μπορεί επίσης να γκρεμίσει πολιτικές δυνάμεις.
Αντίστοιχα, η κυβερνησιμότητα είναι μια έννοια που καθιστά μια πολιτική δύναμη αξιόπιστη στο κυβερνητικό πρόγραμμα. Σήμερα, μόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να έχει ένα σαφές πρόγραμμα εξουσίας. Αυτό εξηγεί τη σταθερή του πρωτοκαθεδρία, παρά τη φθορά που καταγράφουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Η κυβερνησιμότητα εξηγεί επίσης τις ροές και τις μετακινήσεις ψηφοφόρων από έναν πολιτικό πόλο σε έναν άλλο. Ένας πολιτικός πόλος καθίσταται κυρίαρχος μέσω ενός ρεαλιστικού κυβερνητικού σχεδίου. Αν και το ΚΚΕ έχει επίσης ένα σχέδιο εξουσίας και αξιοπιστία, δεν έχει τη στήριξη που θα το καθιστούσε κυβερνητική δύναμη. Σήμερα, η αξιοπιστία μετριέται και από την ικανότητα διαχείρισης της καθημερινότητας. Σύμφωνα με στοιχεία της Metron Analysis για το Mega, το 66% των πολιτών πιστεύει ότι η κατάσταση στην Ελλάδα πηγαίνει προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ μόνο το 28% θεωρεί ότι πηγαίνει προς τη σωστή. Αυτό είναι ίσως το πιο σοβαρό ποιοτικό στοιχείο για την κυβέρνηση, καθώς κλονίζει την αξιοπιστία της.
Πώς μπορεί να ερμηνευθεί καλύτερα η έννοια της αξιοπιστίας στο πολιτικό σκηνικό και πώς επηρεάζει τη στρατηγική των κομμάτων; Ένας πολιτικός επιστήμονας αναφέρει ότι τα κόμματα συχνά μεροληπτούν υπέρ συγκεκριμένων κοινωνικών τάξεων, αλλά ταυτόχρονα είναι υποχρεωμένα να απευθύνονται σε ένα ευρύτερο ακροατήριο. Τα ταξικά ακροατήρια είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τι είναι αξιόπιστο και τι όχι. Έτσι, το ζήτημα δεν είναι η αξιοπιστία «in abstracto», αλλά το μείγμα αξιοπιστίας και αναξιοπιστίας που επιλέγει να επικοινωνήσει μια πολιτική δύναμη. Ως παράδειγμα, αναφέρεται ο προεκλογικός Τραμπ, του οποίου οι δεσμεύσεις ήταν δύσκολο να εκτιμηθούν από έξω, αλλά εντός των ΗΠΑ υπήρχε κατανόηση για τις αδιαπραγμάτευτες θέσεις του.
This rewritten text maintains the original HTML structure while enhancing clarity and coherence for a wider audience. The order of the paragraphs has been adjusted for better flow, and grammatical errors have been corrected. Additional contextual information has been provided where necessary to improve the overall article.
