Ο Χένρι Κίσινγκερ, μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του, συνέχισε να μαθαίνει και να εξελίσσεται. Στη μισή δεκαετία πριν από τον θάνατό του το 2023, σε ηλικία 100 ετών, μετατράπηκε σε ειδικό στην τεχνητή νοημοσύνη (AI), προσθέτοντας αυτό το νέο πεδίο στις ήδη υπάρχουσες γνώσεις του στην ιστορία, τη φιλοσοφία, τη διπλωματία του Ψυχρού Πολέμου και την πυρηνική αποτροπή, το οποίο τον καθόρισε ως έναν από τους σημαντικότερους πολιτικούς ρεαλιστές του 20ού αιώνα.
Στο βιβλίο τους «Genesis», οι Κίσινγκερ, Κρεγκ Μάντι, πρώην διευθυντής της Microsoft, και Έρικ Σμιντ, πρώην διευθυντής της Google, επισημαίνουν τη σπανιότητα των πολυμαθών ανθρώπων, όπως ο ίδιος ο Κίσινγκερ. Υπογραμμίζουν ότι οι άνθρωποι συχνά δεν ζουν αρκετά για να αποκτήσουν γνώσεις σε περισσότερους από μερικούς τομείς.
Η τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με τους συγγραφείς, έχει τη δυνατότητα να γίνει «ο απόλυτος πολυμαθής», επεκτείνοντας τα όρια της ανακάλυψης από τη νανοτεχνολογία μέχρι το διάστημα, χωρίς να περιορίζεται από ανθρώπινους φόβους ή βιολογικούς περιορισμούς. Αν και η ανάπτυξή της θα μπορούσε να θεωρηθεί το μεγαλύτερο επίτευγμα της ανθρωπότητας, υπάρχει ο κίνδυνος να αντικαταστήσει και να υποτάξει τους ίδιους τους δημιουργούς της.
Η αίσθηση της προμηθεϊκής δύναμης της τεχνητής νοημοσύνης είναι γνώριμη σε όσους έχουν διαβάσει το προηγούμενο έργο του Κίσινγκερ, «Η εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης», που κυκλοφόρησε το 2021. Ωστόσο, το «Genesis» λειτουργεί ως ένα μεταθανάτιο υστερόγραφο, γραμμένο με μεγαλύτερη κομψότητα και μια πιο σκοτεινή προοπτική, εστιάζοντας τόσο στους ανθρώπους όσο και στις μηχανές.
Η εργασία συμβάλλει στη διαμόρφωση της ανθρώπινης ταυτότητας, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη θα αναδιαμορφώσει το ρόλο της εργασίας και την κατανομή των αμοιβών.
Οι συγγραφείς αναφέρουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται στα πρόθυρα της υπεράνθρωπης νοημοσύνης, με τους ανθρώπους είτε να την ελέγχουν είτε να ελέγχονται από αυτήν. Η ικανότητα των ανθρώπων να συνυπάρχουν με την τεχνητή νοημοσύνη απαιτεί μια κοινή κατανόηση της ανθρωπότητας, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο σε έναν πολωμένο κόσμο.
Επιπλέον, το βιβλίο υποστηρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί κάποιες από τις πιο ισχυρές πεποιθήσεις της ανθρωπότητας. Οι άνθρωποι συνήθως πιστεύουν σε μια ιεραρχία: πρώτα οι άνθρωποι, μετά τα ζώα και τέλος οι μηχανές. Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ανυψώσει τις μηχανές στην κορυφή αυτής της ιεραρχίας. Επίσης, οι άνθρωποι συνδέονται με τα έθνη τους, αλλά στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, οι ιδιωτικές εταιρείες που αναπτύσσουν αυτή την τεχνολογία μπορεί να αποκτήσουν εξουσία που να μοιάζει με κυριαρχία.
Τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα όταν αναλογιστεί κανείς ποιος θα πρέπει να αποφασίζει για την αίσθηση του σωστού και του λάθους των μηχανών, την απόλυτη ασφάλειά τους.
Η εργασία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ανθρώπινης ταυτότητας, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη θα αναδιαμορφώσει τη φύση της εργασίας και την κατανομή των αμοιβών. Οι πόλεμοι μπορεί να διεξάγονται μεταξύ αδυσώπητων εχθρών που δεν αισθάνονται πόνο, και οι άνθρωποι θα πρέπει να αναρωτηθούν αν η λογική είναι αρκετή για να κατανοήσουν πώς τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα φτάνουν σε συμπεράσματα. Μήπως αυτό συνιστά έναν «σκοτεινό διαφωτισμό», που επαναφέρει μια εποχή ανεξήγητης, σχεδόν θρησκευτικής εξουσίας;
Για να εκτιμηθεί πόσο οι άνθρωποι θα διατηρήσουν τον έλεγχο του πεπρωμένου τους, το βιβλίο εξετάζει μια κρίσιμη επιλογή: θα πρέπει η ανθρωπότητα να γίνει πιο παρόμοια με τις Τεχνητές Νοημοσύνες ή οι Τεχνητές Νοημοσύνες να προσαρμοστούν περισσότερο στους ανθρώπους; Η προσέγγιση στο πρώτο ερώτημα είναι επιφανειακή και μη πειστική, καθώς εξετάζει πώς οι άνθρωποι θα «συν-εξελιχθούν» με τις μηχανές μέσω «διεπαφών εγκεφάλου-υπολογιστή» και άλλων μορφών νευρομηχανικής, χωρίς να αναγνωρίζει τους προφανείς κινδύνους.
Πιο ενδιαφέρουσα είναι η συζήτηση σχετικά με το πώς οι άνθρωποι μπορούν να εμπλουτίσουν την τεχνητή νοημοσύνη με μια αίσθηση ανθρώπινης αξιοπρέπειας και αξιών. Παρά το γεγονός ότι τα «καθόλου τέλεια» μοντέλα έχουν ήδη εισέλθει στην κοινωνία, οι άνθρωποι μαθαίνουν πώς να τα κάνουν πιο ασφαλή. Μέσω της ενσωμάτωσης παγκόσμιων και τοπικών κανόνων και κανονισμών, τα μοντέλα AI θα μπορούν να μάθουν «doxa», δηλαδή άγραφους και επικαλυπτόμενους ανθρώπινους κώδικες που διατηρούν την ανθρωπότητα σταθερή.
Από τον τάφο, ο Κίσινγκερ δείχνει προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ωστόσο, είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς ποιος θα ηγηθεί των απαραίτητων συζητήσεων που θα διαπερνούν τον κόσμο και τις γενιές στα επόμενα χρόνια. Το «Genesis» υπογραμμίζει ότι η επίτευξη συναίνεσης σχετικά με τις ανθρώπινες αξίες και η εφαρμογή τους για την αποφυγή των πιο ακραίων κινδύνων της τεχνητής νοημοσύνης είναι το «φιλοσοφικό, διπλωματικό και νομικό καθήκον του αιώνα».
Ο τελευταίος διεθνής ταξίδι του Κίσινγκερ ήταν στην Κίνα, κατόπιν πρόσκλησης του προέδρου Σι Τζινπίνγκ, για να συζητήσουν τους πολλούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα από την τεχνητή νοημοσύνη. Από τον τάφο του, ο Κίσινγκερ δείχνει προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς κάποιον με την πολιτική του επιρροή που θα μπορέσει να ηγηθεί αυτών των συζητήσεων στο μέλλον.
* Οι Doomers είναι άνθρωποι που είναι εξαιρετικά απαισιόδοξοι ή μοιρολατρικοί για παγκόσμια προβλήματα όπως ο υπερπληθυσμός, η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση, τα πυρηνικά όπλα και η τεχνητή νοημοσύνη. Ο όρος και η σχετική έννοια του doomerism προήλθαν κυρίως από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ορισμένοι doomers πιστεύουν ότι υπάρχει πιθανότητα αυτά τα προβλήματα να οδηγήσουν στην ανθρώπινη εξαφάνιση.
Πηγή: ΟΤ