Τι μπορεί ακόμη κάνατε αν ήσασταν δημιουργός και ένα εργαλείο σαν το ChatGPT αναπαρήγαγε τη σύνοψη ενός βιβλίου σας, το οποίο κατά τ’ άλλα {προστατεύεται από} τους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων;
Πάντως, η Μόνα Αουάντ και ο Πολ Τρέμπλεϊ αποφάσισαν να κινηθούν νομικά κατά της OpenAI. Η Καναδή και δημιουργός βιβλίων θυμίζει το «13 Ways of Looking at a Fat Girl» και το «Bunny» και ο Αμερικανός που έχει γράψει το «The Cabin at the End of the World» κατέθεσαν πριν μερικές ημέρες αγωγή σε δικαστήριο του Σαν Φρανσίσκο, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο της «αντίστασης» απέναντι σε μία τεχνολογία που προς το παρόν πολύ παρόμοια με με μεγάλο αχαρτογράφητο τοπίο για το οποίο {δεν είμαστε} προετοιμασμένοι -ειδικά αν σκεφτούμε ότι τοποθετείται ακόμα σε «βρεφικά» βήματα.
Η εν που προκύπτει από αγωγή ήταν η πρώτη κατά της τεχνητής νοημοσύνης που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα. Και θυμίζει φαίνεται, πράγματι άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Πριν μερικά 24ωρα η Αμερικανίδα κωμικός Σάρα Σίλβερμαν μήνυσε με τη σειρά της την OpenAI και την Meta, υποστηρίζοντας ότι οι τεχνολογικοί κολοσσοί χρησιμοποιούν υλικό της μέσα AI τεχνολογίας, κάνοντας ουσιαστικά λογοκλοπή.
Η τεχνητή νοημοσύνη τρέχει, ο κόσμος του βιβλίου παρακολουθεί αμήχανα
Τελικά, αυτή η κουβέντα -δικαίως- μπορεί ακόμη άνοιγε. Αυτό πάντως που ξανά και ξανά παραβλέπουμε ή δεν είναι ότι, εξαρχής, εργαλεία θυμίζει το ChatGPT δεν κάνω παράγουν πρωτογενή κείμενα και δεδομένα, σε αντίθεση με αντλούν το ύφασμα τους θέλω έναν πολύ μεγάλο όγκο κειμενικής πληροφορίας, βιβλία, άρθρα {και ούτω καθεξής}, και είτε μιμούνται ένα ύφος, είτε ουσιαστικά κάνουν μια συρραφή όσων έφτασαν από τα χέρια τους. Και δυνητικά, κάνουν σε πολλές περιπτώσεις τη δουλειά που με τα ως τώρα δεδομένα, κάνει ανθρώπινο χέρι.
«Ή δεν είναι πολυσύνθετο σε μια προσπάθεια εξηγηθεί μέσα σε λίγες γραμμές, αλλά έχουμε τώρα γίνει μάρτυρες του εξής φαινομένου: Η βιομηχανία της τεχνολογίας “αφαίρεσε” μια μεγάλη τιμή θέλω τη βιομηχανία του βιβλίου και την “εκμεταλλεύεται” προκειμένου να παρέχει κέρδος», εξηγεί ο εκδότης των Διόπτρα, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος. Μπροστά μας, έχουμε τώρα νέες έννοιες, {όχι μόνο} αναφορικά με την διαχείριση της πληροφορίας θέλω την τεχνολογία, αλλά, εγώ τελικά, «και στον τρόπο που συγκροτείται και δημιουργείται η γνώση», θυμίζει επισημαίνει και ο εκδότης.
«Αυτές οι εξελίξεις αναγκαστικά οδηγούν σε έναν de facto (και μερικώς βίαιο) επαναπροσδιορισμό της έννοιας των πνευματικών δικαιωμάτων», συμπεραίνει. Σε όλη αυτή την «επέλαση», ο κόσμος του βιβλίου δεν κάνω θα μπορούσε σε αντίθεση με να παρακολουθεί τις εξελίξεις με αμηχανία, προβληματισμό και μία αίσθηση «στάσης αναμονής», θυμίζει μπορεί ακόμη πουν και η Αγγέλα Σωτηρίου (διευθύντρια εκδοτικού) και η Ειρήνη Χριστοπούλου (fiction & non fiction acquisitions editor) εκ μέρους των εκδόσεων Ψυχογιός. Πάντως, «δεν κάνω μπορεί να θέλετε να γίνει καμία έκπτωση ως προς την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών».
Εκδοτικοί οίκοι ενάντια (αλλά επιπλέον δίπλα) στην τεχνητή νοημοσύνη
Ποια ή δεν είναι, λοιπόν, {αυτά} τα τείχη προστασίας που θα να σηκωθούν απέναντι σε μια τεχνολογία που, στον ενδιάμεσο χρόνο, δεν κάνω χαλιναγωγείται εύκολα; Οι εκπρόσωποι των εκδόσεων Ψυχογιός μπορεί ακόμη σταθούν έως 2 σημεία: «Το κρίσιμο ή δεν είναι, όχι λιγότερο από για τώρα, να διασφαλιστεί η αναφορά των πρωτογενών πηγών και η προστασία των δημιουργών, το έργο των οποίων αξιοποιείται στα γλωσσικά μοντέλα. Το πώς μπορεί ακόμη αξιοποιηθεί η νέα τεχνολογία στη λογοτεχνική δημιουργία θέλω τους συγγραφείς είναι συνήθως α ιδιαίτερα ενδιαφέρον ερώτημα που μπορεί ακόμη μας απασχολήσει αργά ή γρήγορα».
Εντός του εξωτερικό έγιναν κάποια βήματα. Οπως αναφέρει και ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, ο όρος «τεχνητή νοημοσύνη» προς το παρόν αναφέρεται έξι φορές εντός του πρότυπο συμβόλαιο της Αμερικανικής Ενωσης Συγγραφέων, για την διακοπή της «εκμετάλλευσης» κειμένων θέλω αυτή. Ο εκδότης, παρ’ όλα αυτά {αυτά}, θεωρεί πως μεμονωμένες αγωγές θυμίζει οι προαναφερθείσες, ή δεν είναι βιαστικές «γιατί εύκολα θα μπορούσε να δημιουργήσουν νομικό προηγούμενο. Απαιτείται στρατηγική μελέτη και μια ρεαλιστική ματιά ως προς το μέσα από ποια σημεία μπορούμε αναμετρηθούμε με την βιομηχανία της τεχνολογίας», τελικά καταλήγει. Τέτοιες κινήσεις είναι συνήθως δεν σε αντίθεση με «μια μικρή άκρη, του ενός μεγάλου εξογκώματος, μιας τεράστιας κορυφής ενός κολοσσιαίου παγόβουνου».
Με τη σειρά τους, οι εκδόσεις Ψυχογιός, στα συμβόλαια που συνάπτουν με ξένους εκδότες περιλαμβάνεται άρθρο που απαγορεύει ρητώς τη μετάφραση του έργου με διαδικασίες ΑΙ. Σαν εκδοτικός οίκος, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και τοποθετείται σε εγρήγορση για την εφαρμογή των νόμων και των ρυθμίσεων που ισχύουν τόσο μονομερώς τόσο όσο και μέσα συλλογικών οργάνων θυμίζει ο ΟΣΔΕΛ και η ΕΝΕΛΒΙ. Σε διαρκή επαγρύπνηση μπορεί να βρεθεί και οι εκδόσεις Πατάκη και, θυμίζει αναφέρουν χαρακτηριστικά, δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν τεχνολογία ΑΙ στην δημιουργία εξωφύλλων, ως παράδειγμα.
Δεν κάνω μπορεί να θέλετε, πάντως, να φτάσουμε εντός του σημείο να γίνουμε και τεχνοφοβικοί, μιας και υπάρχουν πλεονεκτήματα που θα μπορούσε να προμηθεύει η τεχνητή νοημοσύνη σε διάφορες παραμέτρους των εργασιών ενός εκδοτικού οίκου, θυμίζει μπορεί ακόμη παραδεχτούν και οι παραπάνω εκδότες.
Ηδη η τεχνητή νοημοσύνη έχει… εισβάλει πάντως στα εξώφυλλα ξένων εκδόσεων. Και {όχι μόνο}: «Σε ιστοτόπους θυμίζει το Amazon διατίθενται βιβλία -εικονογραφημένα και μη- {που έχουν} δημιουργηθεί εξ ολοκλήρου θέλω συνδυασμούς προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης (κυρίως μέσα του MidJourney και του ChatGPT). Κάθε εβδομάδα ανεβαίνουν ένα ολόκληρο μάτσο σε τέτοιες πλατφόρμες, ενώ ήδη δεχόμαστε και επίσημες υποβολές τέτοιων βιβλίων θέλω την επιφάνεια -και θα πιθανόν εν αγνοία μας και θέλω {το εσωτερικό}», λέει ο εκπρόσωπος των εκδόσεων Διόπτρα.
Δημιουργός: ChatGPT
Αναπόφευκτα πλανώνται πολυάριθμα ερωτήματα για το αν κάποια μέρα μπορεί ακόμη φτάσουμε να δούμε τέτοια εργαλεία να γράφουν ολόκληρα πρωτογενή, τρόπον τινά, βιβλία και αν {αυτά} μπορεί ακόμη φτάσουν να {έχουν} με τη σειρά τους, τα δικά τους πνευματικά δικαιώματα. Σε αυτή τη σκέψη, ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος κάνει μια αναλογία που {πάει} τον χρόνο μόλις αρκετά πίσω και στην υπόθεση του 1883 «Burrow-Giles Lithographic Co. v. Sarony», όπου το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε για πρώτη φορά ότι οι εικόνες θα να {έχουν} πνευματικά δικαιώματα. «Τελικά αισθάνομαι μπορεί ακόμη παρθεί μια αντίστοιχη απόφαση και εδώ».
Οι εκδόσεις Πατάκη θέλω την πλευρά προτρέπουν να μπει ο ανθρώπινος σκέψου πρώτο πλάνο: «Ότι πρέπει να ξανασκεφθούμε ότι το τοιχογραφίες, θυμίζει ένα λογοτεχνικό κείμενο, ή δεν είναι το καταστάλαγμα προσωπικής εμπειρίας, τα χαρακτηριστικά βιώματα, συναισθήματα, χαρές, λύπες, τραύματα, ανάπτυξη ενός γλωσσικού οργάνου στην πίστα μια ολόκληρης ζωής, εμπειρίες θέλω τη συλλογική ζωή, την ιστορία, τη φαντασία του δημιουργού και τον τελικό του σκοπό, όλα αυτά {αυτά} αυτό είναι που συγκεντρώνονται σε μια δημιουργική ψυχή. Κάτι τέτοιο δεν κάνω θα μπορούσε να προέρχεται θέλω μία μηχανή, ακόμα και στο θέμα α πραγματικά εξελιγμένο λογισμικό».
Παρ’ όλα αυτά {αυτά}, πρώτα και πρώτιστη, απαιτείται όλοι οι εκδότες να ή δεν είναι ενημερωμένοι σε βάθος πάνω στα ζητήματα τεχνολογίας και η διαμάχη να ανοίξει περαιτέρω, {όχι μόνο} μέσα στον πλανήτη του βιβλίου αλλά επιπλέον σε θεσμικό επίπεδο.
Με τα θέματα αλλά επιπλέον τις διευκολύνσεις που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη, θυμίζει μπορεί ακόμη πει και ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, «μπροστά μας ανοίγεται ένας “θαυμαστός καινούργιος κόσμος” με ό,τι αυτό συνεπάγεται».
