Από τις τροπικές ζούγκλες του Αμαζονίου μέχρι τους εκτενείς υγροτόπους και τα δάση της Βολιβίας, η Λατινική Αμερική βιώνει φέτος έναν πρωτοφανή αριθμό πυρκαγιών, εν μέσω μιας παρατεταμένης περιόδου ζέστης και ξηρασίας, που ενισχύεται από την κλιματική αλλαγή.
Από την αρχή του 2023, η βραζιλιάνικη υπηρεσία διαστημικών ερευνών Inpe έχει εντοπίσει με δορυφόρους 346.122 εστίες πυρκαγιάς σε 13 χώρες της Λατινικής Αμερικής, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2007, το οποίο ήταν 345.322 εστίες.
Φωτογράφος του Reuters που ταξίδευσε πρόσφατα στην καρδιά του Αμαζονίου στη Βραζιλία, παρατήρησε τεράστιες φωτιές να κατακαίουν την περιοχή, αφήνοντας πίσω τους ένα μαύρο τοπίο.
Ο καπνός από τις πυρκαγιές έχει σκοτεινιάσει τον ουρανό πάνω από μεγάλες πόλεις της Βραζιλίας, όπως το Σάο Πάολο, και είναι ορατός από το Διάστημα, διασχίζοντας την ήπειρο από την Κολομβία έως την Ουρουγουάη.
Η Βραζιλία και η Βολιβία έχουν στείλει χιλιάδες πυροσβέστες για να προσπαθήσουν να ελέγξουν τις φωτιές, αλλά οι δύο χώρες παραμένουν εκτεθειμένες σε ακραία καιρικά φαινόμενα που ενισχύουν τις πυρκαγιές.
Η ζέστη και η ξηρασία που προκαλεί η κλιματική αλλαγή συμβάλλουν στην εξάπλωση των πυρκαγιών, οι περισσότερες από τις οποίες είναι ανθρωπογενείς.
Καπνός καλύπτει την Παραγουάη, τη Βολιβία, την Αργεντινή και την Βραζιλία στις 9 Σεπτεμβρίου σε δορυφορική εικόνα της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus (via Reuters)
Χωρίς χειμώνα
Η Νότια Αμερική πλήττεται από κύματα ζέστης από πέρυσι.
«Δεν έχουμε βιώσει ποτέ χειμώνα» στο νότιο ημισφαίριο, δήλωσε η Κάρλα Λόγκο, επιστήμονας που μελετά την ποιότητα του αέρα στο Inpe, αναφερόμενη στις καιρικές συνθήκες των τελευταίων μηνών στο Σάο Πάολο. «Είναι παράλογο» πρόσθεσε.
Παρά το γεγονός ότι ο χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο μόλις τελείωσε, οι θερμοκρασίες στο Σάο Πάολο παραμένουν πάνω από 32 βαθμούς Κελσίου από το Σάββατο.
Εκατοντάδες πολίτες στη Βολιβία διαδήλωσαν στην πρωτεύουσα Λα Πας, ζητώντας από την κυβέρνηση να αναλάβει δράση. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό με το μήνυμα: «Η Βολιβία φλέγεται».
Στη Βραζιλία, η ξηρασία που ξεκίνησε πέρυσι είναι η χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με την εθνική υπηρεσία παρακολούθησης καταστροφών Cemaden.
«Η ξηρασία του 2023-24 είναι η πιο έντονη, η πιο παρατεταμένη σε ορισμένες περιοχές και η πιο εκτεταμένη στην πρόσφατη ιστορία, τουλάχιστον από τότε που τηρούνται αρχεία, το 1950», δήλωσε η Άνα Πάουλα Κούνια, επιστήμονας που ερευνά τις ξηρασίες στο Cemaden.
«Ας προσέχουμε το δάσος» γράφει η μισοκαμένη πινακίδα στο Ρίο Μπλάνκο της Βολιβίας (Reuters)
Καπνός πάνω από τη μισή ήπειρο
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Inpe, αυτόν τον μήνα οι περισσότερες πυρκαγιές σημειώνονται στη Βραζιλία και τη Βολιβία, ενώ ακολουθούν το Περού, η Αργεντινή και η Παραγουάη. Ασυνήθιστα έντονες πυρκαγιές ξέσπασαν νωρίτερα φέτος στη Βενεζουέλα, τη Γουιάνα και την Κολομβία.
Οι φωτιές που προκαλούνται από την αποψίλωση του Αμαζονίου απελευθερώνουν ένα πυκνό νέφος καπνού λόγω της πυκνότητας της βλάστησης που καίγεται, επισημαίνει η Κάρλα Λόγκο.
Κάποιες ημέρες, σχεδόν 9 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα της Λατινικής Αμερικής καλύπτονταν από καπνό, δηλαδή περισσότερο από τη μισή ήπειρο, όπως τονίζει.
Στο Σάο Πάολο, την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στο δυτικό ημισφαίριο, η ποιότητα του αέρα αυτή την εβδομάδα ήταν η χειρότερη στον κόσμο, με τη ρύπανση εκεί να ξεπερνά αυτή που καταγράφηκε σε πόλεις της Ινδίας και της Κίνας, σύμφωνα με τον ιστότοπο IQAir.com. Η Λα Πας επίσης βρέθηκε καλυμμένη από τον καπνό.
Παρανάλωμα η ζούγκλα στο Λαμπρέα της Βραζιλίας στις 4 Σεπτεμβρίου (Reuters)
Η έκθεση στον καπνό αυξάνει τον αριθμό των ανθρώπων που χρειάζονται ιατρική φροντίδα για αναπνευστικά προβλήματα και μπορεί να οδηγήσει σε χιλιάδες πρόωρους θανάτους, προειδοποίησε η Λόγκο.
Η εισπνοή καπνού από τις πυρκαγιές προκαλεί κατά μέσο όρο 12.000 πρόωρους θανάτους ετησίως στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με έρευνα του 2023 στην επιθεώρηση Environmental Research: Health.
Συνήθως, η περίοδος των πυρκαγιών στη Λατινική Αμερική κορυφώνεται τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν η ήπειρος θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει τόσο υψηλό αριθμό πυρκαγιών.
Αν και την επόμενη εβδομάδα προβλέπονται βροχές στην κεντρική Βραζιλία, όπου βρίσκεται το Σάο Πάολο, οι συνθήκες ξηρασίας αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι και τον Οκτώβριο στην περιοχή του Αμαζονίου και στις κεντροδυτικές γεωργικές επαρχίες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Reuters
